Giriş Kilitlenmiş Sistem, Anahtar Çözümler ve İleri Türkiye Bizler, Ait oldukları medeniyetin maziden atiye nizasız, fasılasız büyük yürüyüşüne adım, Mensubu oldukları büyük Türk milletinin taşımak zorunda olduğu yüklere omuz, Geleceğine umut olarak; Memleket millet adına mücadele etme mesuliyetiyle bir araya gelenler… Siyasetin kavramsal ve kurumsal açmazları içerisinde çözümsüzlüğe eklenecek yeni bir partiyi değil, milletin sorunlarını bilen, sorunlarını çözen bir kadro hareketi olarak aklımız, emeğimiz ve tüm gayretimizle Anahtar Partiyi kurma irademizi beyan ediyoruz. Problemlerle baş etme, problemlerini çözme ve geleceğe yönelik doğru planlar yapma kapasitesiyle Türk milletinin ve Türk Devletinin sahip olduğu gücün ve potansiyelin farkındayız. Siyasi yol haritamızı ve eylem planımızı bu çerçevede hazırladık ve bir parti programı olarak aziz milletimizle paylaşıyoruz. Tüm olumsuzluklara karşın umut taşıyoruz. Milletimizin bugün karşı karşıya olduğu hiçbir problemin çözümsüz olmadığına inanıyoruz. Çözümün anahtarının milletimizin avucunun içinde olduğunun inancı ve şuurundayız. Sistemi kilitleyen ve Türkiye’nin önünde engel teşkil eden sorunları da sorumlularını da biliyoruz. Çözümün anahtarı olacak en hızlı ve en güçlü çözümleri ortaya koyacak “liyakatli kadroları” devlet yönetme ciddiyetimizle buluşturacağız. Kurucular Kurulu 4 A PARTİ PROGRAM İÇNDEKLER Giriş 3 1. TÜRKİYE’NİN TEMEL SORUNU: İSRAF EKONOMİSİ, YÜKSEK ENFLASYON, GELİR ADALETSİZLİĞİ VE DERİNLEŞTİRİLMİŞ YOKSULLUK ................................................................12 1. Ekonomik Kriz ve Yoksullukla Mücadele.........................................................................................12 2. Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) Yeniden Kurulması..................................................................12 3. İstikrarlı ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi.....................................................................................12 4. Devletin Ekonomik Hayata Müdahalesinin Sınırlandırılması...........................................................12 5. Dışa Bağımlılığı Azaltma ve Yeni Yatırım Ortamı Oluşturma ..........................................................12 6. Nitelikli, Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Ekonomik Büyüme ...............................................................12 7. Dış Yatırımları Artırmak ve Ülke Riskini Düşürmek ........................................................................12 8. Yerel Kalkınmayı Teşvik ve Gelir Farklılıklarını Azaltma................................................................12 9. Gelir Eşitsizliğini Azaltmak ve Adil Gelir Dağılımını Sağlamak......................................................12 10. Yoksulluğun Ortadan Kaldırılması ..................................................................................................13 11. Kamu Borçlanma Düzeninin Değiştirilmesi....................................................................................13 12. Eğitim Sisteminde Fırsat Eşitliği ve İşgücünün Niteliklerinin Artırılması......................................13 13. Vergi Adaletini Sağlamak ve Kayıt Dışılığı Azaltmak ....................................................................13 14. Sosyal Güvenlik Sisteminin Yeniden Yapılandırılması ...................................................................13 15. Sermaye Birikimi ve Tasarrufların Teşviki......................................................................................13 16. Finansman ve Kaynakların Verimli Kullanımı................................................................................13 17. Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Kalkınma Modeli................................................................................13 18. Enflasyonla Mücadele ve Gerçekçi Hedefler Belirleme..................................................................13 19. Merkez Bankası Bağımsızlığının Korunması..................................................................................13 20. Dolaylı Vergilerin Azaltılması ve Gelir Eşitsizliğinin Azaltılması..................................................14 21. Vergi İstisnalarının Yeniden Düzenlenmesi.....................................................................................14 22. Bütçe Dengesinin Sağlanması .........................................................................................................14 23. Vergi Affı Uygulamasının Sonlandırılması......................................................................................14 24. Kamu-Özel İşbirliği Projelerinin Gözden Geçirilmesi....................................................................14 25. Kamu Harcamalarının Kontrolü ve Borçlanma İhtiyacının Azaltılması .........................................14 26. Dolarizasyonu Azaltmak ve Liralaşmayı Teşvik Etmek..................................................................14 27. Kurumlar Vergisinin Farklılaştırılması ve Dolaylı Vergilerin Azaltılması ......................................14 28. Türkiye Varlık Fonu’nun Kaldırılması ............................................................................................14 29. Kamu Harcamalarında İsrafın Önlenmesi .......................................................................................14 30. Bütçe Dışı Fonların Kaldırılması.....................................................................................................14 31. Ödenek Üstü Harcama Uygulamasına Son Verilmesi .....................................................................14 A PARTİ PROGRAM 5 2. BUGÜNÜN KRZ, YARININ MLL GÜVENLK TEHDD: DÜZENSZ GÖÇ, SINIR GÜVENLĞ VE ÇEVREMZDEK ÇATIŞMA ORTAMI......................................................................15 1. Karşı Karşıya Kalınan Tehditlerin Değerlendirilmesi .......................................................................15 2. Milli Güvenlik Tehdidi Olarak Göç...................................................................................................15 3. Göç Konusundaki Politika ve Uygulamalar......................................................................................15 4. Uluslararası Çözüm Önerileri ve Geri Dönüş Planları ......................................................................15 5. Göçmenlerin Geri Dönüş Süreci........................................................................................................16 6. Kültürel Entegrasyon ve Demografik Yapının Korunması................................................................16 7. Göç Bakanlığı’nın Kurulması............................................................................................................16 3. DIŞ POLTKA: BAĞIMSIZ, GÜÇLÜ VE MLL ÇIKARLAR TEMELL.....................................17 1. Milli Egemenlik ve Bağımsızlık........................................................................................................17 2. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Tanınması................................................................................17 3. Türk Dünyası ile İşbirliği ve Bölgesel Güç .......................................................................................17 4. İslam Dünyası ve Kültür Coğrafyası ile İlişkiler...............................................................................17 5. Mavi Vatan Davamız .........................................................................................................................17 6. Fener Rum Ortodoks Kilisesi ............................................................................................................18 7. Batı Trakya Türk Azınlığı..................................................................................................................18 8. Küresel Güçlerle Dengeli İlişkiler.....................................................................................................18 9. Küresel Adalet ve Barış.....................................................................................................................18 10. Savunma Sanayii ve Diplomasi.......................................................................................................18 11. Milli Enerji Politikaları....................................................................................................................18 4. KAMU YÖNETMNDE REFORM VE İSTHDAM POLTKASI...................................................19 1. Kamu Yönetiminde Etkinlik, Verimlilik ve Şeffaflık ........................................................................19 2. Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Müsteşarlık Kurumunun İhdası ...........................19 3. Kamu İstihdamında Liyakati Temel Alacak Mülakatı Kaldıracağız .................................................19 4. Kamu Görevlilerinin Tarafsızlığı ve Siyasetten Bağımsızlığı...........................................................19 5. Kamuda Verimliliğin Tesisi ve İsrafın Önlenmesi.............................................................................20 6. Kamu İdare Rejiminin Yeniden Yapılandırılması..............................................................................20 7. Devlet Planlama Teşkilatının Yeniden Kurulması.............................................................................20 8. Kamuda Dijitalleşme ve Modernizasyon ..........................................................................................20 9. İstihdam Politikaları ve Sosyal Güvenlik Reformları........................................................................20 6 A PARTİ PROGRAM 5. GELECEĞN İNŞASI: YENLKÇ, BLMSEL VE SÜRDÜRÜLEBLR EĞTM .....................21 1. Eğitimde Mükemmeliyet Vizyonu.....................................................................................................21 2. Kamu Yararını Önceleyen, Sürdürülebilir, Bilimsel, Şeffaf, Hesap Verebilir, Liyakat Merkezli ve Demokratik Bir Eğitim Sistemi .............................................................................................................21 3. Eğitimin Temel İlkelerinin Eksiksiz Uygulanması............................................................................22 4. Eğitimin Devlet Politikası Haline Getirilmesi ve Siyasi Etkilerden Arındırılması ...........................22 5. Veriye Dayalı, Esnek ve Öğrenen Bir Sistem....................................................................................22 6. Bilimsellik, Şeffaflık, Hesap Verebilirlik, Liyakat ve Katılımcılık ...................................................22 7. Eğitimde Fırsat Eşitliği......................................................................................................................22 8. Değerler Eğitimi ve Sürdürülebilirlik................................................................................................22 9. Öğretmenlik Mesleğinin Hak Ettiği İtibara Kavuşturulması.............................................................23 10. Öğretmenlik Meslek Kanunun Güncellenmesi................................................................................23 11. Öğretmen Atamalarında Şeffaflık ....................................................................................................23 12. Ücretli Öğretmenlik Uygulaması.....................................................................................................23 13. Öğretmenlik Mesleğinin Etik İlkelerinin Belirginleştirilmesi.........................................................23 14. Öğretmenlerin Sorumluluk ve Haklarının Netleştirilmesi...............................................................23 15. Kariyer Basamakları ve Mesleki Gelişim........................................................................................23 16. Lisansüstü Eğitim ve Kariyer Basamakları İlişkisi .........................................................................23 17. Öğretmen Yetiştirme Sisteminin İyileştirilmesi...............................................................................24 18. Okul Yönetiminde Liyakat ..............................................................................................................24 19. Okula Başlama Yaşı.........................................................................................................................24 20. YÖK’ün Yeniden Organizasyonu ....................................................................................................24 21. Rektör Seçimleri..............................................................................................................................24 22. Atamalarda Şeffaflık ........................................................................................................................24 23. Kurum İçi Terfi ................................................................................................................................24 24. MEB-Üniversite İşbirliğinin Güçlendirilmesi.................................................................................24 25. Dünyaya Bilim İhracı ......................................................................................................................24 26. Üniversitelerin Teknoloji Merkezleri Haline Getirilmesi................................................................24 27. Denklik Konusunu Sorun Olmaktan Çıkarmak...............................................................................25 28. Eğitimde Fırsat Eşitliği....................................................................................................................25 29. Güvenli Okul Ortamlarının Oluşturulması......................................................................................25 30. Akran Zorbalığına Karşı Tedbir.......................................................................................................25 31. Şiddete Sıfır Tolerans Eylem Planı..................................................................................................25 A PARTİ PROGRAM 7 32. Köy Okulları ve Taşımalı Eğitim.....................................................................................................25 33. Lisans Programları İçin Baraj Uygulaması .....................................................................................25 34. Lisans Programları İçin Temel Yeterlilikler.....................................................................................25 35. Mesleki Eğitimde Yeniden Yapılandırma ........................................................................................26 36. Meslek Ortaokulları.........................................................................................................................26 37. Tarım Liseleri...................................................................................................................................26 38. Mesleki Eğitimde Erken Mezuniyet ve İstihdam İmkanları............................................................26 39. Mesleki Eğitime Özel Kontenjan Düzenlemesi...............................................................................26 40. Ebeveyn Eğitimi ..............................................................................................................................26 41. Rehberlik Hizmetlerinde Güçlü Dönüşüm ......................................................................................26 42. Büyük Veri Analitiği ile Süreç İyileştirme.......................................................................................27 43. Eğitimde Dijital Dönüşüm...............................................................................................................27 44. Girişimcilik ve Proje Merkezli Eğitim Yaklaşımı ...........................................................................27 45. Yapay Zeka ve Bireyselleştirilmiş Öğrenme ...................................................................................27 46. Akıllı Öğrenme Ortamları................................................................................................................27 47. Süreç Temelli Değerlendirme ..........................................................................................................27 6. YARININ DÜNYASINDA GÜÇLÜ BR VAROLUŞ İÇN: YENDEN FLZLENEN TÜRKYE TARIMI ....................................................................................................................................................28 1. Tarımsal Planlama .............................................................................................................................28 2. Tarımsal Örgütlenme .........................................................................................................................28 3. Tarımda Parçalı Arazi ve İşletme Ölçeği...........................................................................................28 4. Birlikte Üretim Modeli ......................................................................................................................28 5. Tarımsal Kaynakların Korunması, Yönetimi ve Geliştirilmesi .........................................................29 6. Verimlilik ve Ürün Kayıpları.............................................................................................................30 7. Tarımsal Desteklemeler .....................................................................................................................30 8. Pazarlama ve Aracılık Faaliyetleri.....................................................................................................30 9. Çevre, İklim Değişikliği ve Ekolojik Problemler..............................................................................31 10. Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılık...............................................................................................32 11. Bakanlık Yapısı................................................................................................................................32 12. Tarımın Finansmanı.........................................................................................................................32 7. ÇEVRE, ŞEHRCLK, İKLM VE AFET YÖNETM POLTKALARI: SÜRDÜRÜLEBLR KALKINMANIN TEMEL ..........................................................................................................................33 1. Köyleri Geliştirme Stratejileri ...........................................................................................................34 2. Eğitim ve Yetenek Geliştirme............................................................................................................34 8 A PARTİ PROGRAM 3. Tarım ve Hayvancılığın Desteklenmesi.............................................................................................35 4. Kırsal Kalkınma.................................................................................................................................35 5. Çevre ve Doğal Kaynakların Korunması...........................................................................................35 6. Bütüncül Şehircilik Yaklaşımı ...........................................................................................................35 7. Sürdürülebilir Şehircilik ....................................................................................................................36 8. Yeşil Kent Avluları.............................................................................................................................37 9. Kent Hafızası, Kent Kimliği ve Kent Silüetinin Korunması.............................................................37 10. Temiz Enerji, Güçlü Türkiye ...........................................................................................................38 11. Geri Dönüşümde Öncü Türkiye.......................................................................................................39 8. AFETLERE KARŞI GÜVENL YARINLAR.........................................................................................40 1. Afet Risk Yönetimi ve Planlama .......................................................................................................40 2. Depreme Dayanıklı Yapılaşma ..........................................................................................................40 3. Sel ve Taşkın Önleme Stratejileri ......................................................................................................41 4. İklim Değişikliğine Bağlı Afetlere Hazırlık ......................................................................................42 5. Erken Uyarı Sistemleri ve Teknoloji Kullanımı ................................................................................42 6. Afet Sonrası Müdahale ve İyileştirme Çalışmaları............................................................................43 7. Kentsel Dönüşüm ve Afet Riski Azaltma ..........................................................................................44 8. Tarihin İzinde, Yarının Ufkunda: Afete Dirençli Kentlere Dönüşüm ve Yenileme ...........................45 9. Sosyal Konut Projeleri.......................................................................................................................45 9. MODERN, YAYGIN VE GÜÇLÜ ULAŞIM ALTYAPISI.....................................................................46 1. Ulaşım................................................................................................................................................46 2. Ekonomik ve Sosyal Kalkınma .........................................................................................................46 3. Yaşayan Sosyal Şehirler.....................................................................................................................47 4. Şeffaf ve Katılımcı Şehirler...............................................................................................................48 5. Yarının İklimi: Sera Gazı Emisyonunun Azaltılması.........................................................................48 6. İklim Değişikliğine Dayanıklı Şehirler..............................................................................................49 7. Endüstriyel Süreçlerde Düşük Karbon Teknolojileri.........................................................................49 8. İklim Göçü ve Sosyal Adalet.............................................................................................................50 9. İklim Değişikliği Ar-Ge ve İnovasyon Çalışmaları...........................................................................51 10. Sektörel İklim Eylemleri .................................................................................................................52 Sanayi Sektörü.............................................................................................................................52 Turizm Sektörü............................................................................................................................52 Sağlık Sektörü .............................................................................................................................52 A PARTİ PROGRAM 9 Tarım ve Gıda Sektörü ................................................................................................................52 Enerji Sektörü..............................................................................................................................52 İnşaat ve Emlak Sektörü..............................................................................................................52 Ulaştırma Sektörü........................................................................................................................53 10. YEN YÜZYILIN MLL SAVUNMA HATTI : TEKNOLOJ, BLŞM VE SBER GÜVENLK........................................................................................................................................ 54 1. Girişimcilik Ekosisteminin Geliştirilmesi .........................................................................................54 2. Teşvikler ............................................................................................................................................55 3. Sanayi 4.0 ..........................................................................................................................................55 4. Siber Güvenlik...................................................................................................................................56 5. Yarı İletken Çipler..............................................................................................................................57 6. Büyük Veri.........................................................................................................................................58 7. Yapay Zeka ........................................................................................................................................58 8. Oyun Geliştirme ................................................................................................................................59 9. E-Ticaret ............................................................................................................................................59 11. BR DÜNYA MARKASI OLARAK TÜRK SPORU............................................................................61 1. Spor Okullarının Geliştirilmesi .........................................................................................................61 2. Spor Okulları ve Akademilerinin Yaygınlaştırılması.........................................................................61 3. Spor Eğitmenlerinin Kalitesinin Artırılması......................................................................................61 4. Spor Tesislerinin Yaygınlaştırılması ve Modernizasyonu .................................................................61 5. Spor Eğitimi.......................................................................................................................................61 6. Gençliğin Spora Erişimi ....................................................................................................................61 7. Amatör Sporların Desteklenmesi.......................................................................................................62 8. Yerel Odaklı Spor Projeleri................................................................................................................62 9. Sporcu Veri Takibi ve Kariyer Yönetimi ...........................................................................................62 10. Milli Takım Seçimleri ve Mülakat Süreçleri ...................................................................................63 11. Yerel Spor Kulüplerinin Kaynaklarının Etkili Kullanımı................................................................63 12. İSTKRAR, HUZUR VE GÜVENLĞN ANAHTARI: DEVLETN TEMEL OLARAK ADALET ........................................................................................................................................ 64 1. Öngörülebilir ve Etkin Bir Hukuk Sisteminin İnşası.........................................................................64 2. Hukuk Yargılamalarında Yapılacak Düzenlemeler............................................................................64 3. Ceza Yargılamasında Yapılacak Düzenlemeler .................................................................................64 10 A PARTİ PROGRAM 13. SAĞLIKTA YAPISAL DÖNÜŞÜM: ERŞLEBLRLK VE KALTE ODAKLI VZYON.........66 1. Temel Sorunlar...................................................................................................................................66 2. Hastanelerin Gerçek İşlevine Dönmesi ve Maliyet Kontrolü............................................................66 3. Şehir Hastaneleri: Büyük Maliyetler, Yeni Sorunlar .........................................................................67 4. Doğru Hekime Erişimde Kaos ve Tıbbi Etik Sorunları.....................................................................67 5. Üniversite Hastanelerinin Yeniden Yapılandırılması.........................................................................68 6. Hekim Kaynağının Etkin Kullanımı ve Tam Gün Yasası Reformu...................................................68 7. Sağlık Bakanlığı’nın Görev ve Yetki Alanının Yeniden Tanımlanması.............................................69 8. İleri Türkiye İçin Sağlık Vizyonumuz ...............................................................................................70 14. GENÇLK VE KADIN VZYONU: GELECEĞ BRLKTE İNŞA EDECEĞZ...........................72 1. Genç İstihdamı ve Eğitim Fırsatları...................................................................................................72 2. Kadınların İş Gücüne Katılımı ve Hakları.........................................................................................72 3. Genç Girişimcilik ve Teknoloji .........................................................................................................72 4. Kadınların İş Hayatındaki Yeri ve Güçlenmesi .................................................................................72 15. EMEKL VE İŞÇ HAKLARI VZYONU: GÜVENCEL BR YAŞAM, ONURLU BR GELECEK ....................................................................................................................................................74 1. Emekli Maaşlarının İyileştirilmesi ....................................................................................................74 2. Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Reformu............................................................................................74 3. Emeklilere Yönelik Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi...................................................................74 4. Yaşlı Bakım ve Destek Hizmetleri.....................................................................................................74 5. Emeklilerin Sosyal Hayata Katılımı ve İkinci Bahar ........................................................................74 6. Dijitalleşme ve Emeklilere Yönelik Hizmetler..................................................................................74 7. Adil Çalışma Koşulları ve Asgari Ücret ............................................................................................75 8. Proje Bazlı İstihdam Teşvikleri .........................................................................................................75 9. İş Sağlığı ve Güvenliği Reformu.......................................................................................................75 10. Sendikal Haklar ve Özgürlükler ......................................................................................................75 11. İleri Teknoloji ve Dijitalleşme .........................................................................................................75 16. KÜLTÜR, SANAT VE MEDYA VZYONU..........................................................................................76 1. Kültür ve Sanatın Desteklenmesi: Milli ve Evrensel Değerlerin Buluşması.....................................76 2. Kültürel Diplomasi ve Uluslararası Tanıtım: Türkiye’yi Dünya ile Buluşturmak ............................76 3. Bağımsız Medya ve Basın Özgürlüğü: Demokrasinin Güvencesi ....................................................76 4. Dijital Medya ve Yeni Nesil Yayıncılık: Geleceğin Medyası............................................................76 5. Kültür ve Sanat Eğitimi: Geleceğin Sanatçılarını Yetiştirmek ..........................................................77 6. Kültür ve Sanatta Kadın ve Genç Katılımı: Eşitlikçi Bir Yaklaşım...................................................77 A PARTİ PROGRAM 11 17. DN VE TOPLUMSAL DÜZEN.............................................................................................................78 1. Din ve Laiklik Dengesi......................................................................................................................78 2. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Hizmetleri .....................................................................................78 3. Din Eğitiminde Yenilikler..................................................................................................................78 4. Toplumsal Düzen...............................................................................................................................78 5. Manevi Değerlerin Korunması ..........................................................................................................78 18. YURTDIŞI TÜRKLER POLTKALARIMIZ.....................................................................................79 1. Yurtdışındaki Türk Vatandaşlarının Haklarının Korunması ..............................................................79 2. Türk Kültürünün Tanıtılması ve Korunması......................................................................................79 3. Diaspora ile Ekonomik İşbirliği ve Yatırımlar...................................................................................79 4. Diaspora ile İşbirliği Geliştirme ve Sosyal Bağların Güçlendirilmesi ..............................................79 19. MEDYA VE KAMU YAYINCILIĞI......................................................................................................80 1. Bağımsız ve Tarafsız Yayıncılık ........................................................................................................80 2. Yaygın ve Erişilebilir Kamu Yayıncılığı............................................................................................80 3. Dijital Yayıncılık ve İnteraktif Medya...............................................................................................80 4. Kamu Yararına İçerik Üretimi ...........................................................................................................80 5. Çocuk ve Gençlik Yayıncılığı............................................................................................................80 6. Uluslararası Yayıncılık ve Türkiye’nin İmajı ....................................................................................80 7. Yerli ve Milli Değerlerin Korunması.................................................................................................80 8. TRT ve Kamu Yayıncılığı..................................................................................................................81 12 A PARTİ PROGRAM 1. TÜRKYE’NN TEMEL SORUNU: İSRAF EKONOMS, YÜKSEK ENFLASYON, GELR ADALETSZLĞ VE DERNLEŞTRLMŞ YOKSULLUK 1. Ekonomik Kriz ve Yoksullukla Mücadele Milletimiz tekrar eden mali krizler, ekonomik darboğazlar ve derinleşen bir yoksulluğun girdabında temel ihtiyaçlarını karşılamada dahi zorlanan bir noktaya getirilmiştir. Sofrasına üç öğün sıcak yemek koyamayan, çocuklarını okullarına beslenme çantaları boş göndermenin ızdırabı ile kıvranan, barınmadan giyime, eğitimden sağlığa tüm harcamalarında yoksulluk sınırının altında kalmış milyonları kurtarmanın anahtarını biliyoruz. Ekonominin düzeltilmesi, gelir adaletsizliğinin giderilmesi, hakça bölüşülmesi ve israf edilmeden harcanması için devletin başta kendi disiplinini sağlamasının ne denli önemli olduğunun farkındayız. 2. Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) Yeniden Kurulması İhtiyaçlar matrisi içerisinde önem sıralamasını objektif olarak belirleyeceğimiz alanlarda yapılacak yatırımların şeffaf, hesap verilebilir, ekonomik olması ve en geniş kesimlerin faydalanmasını sağlayacak şekilde planlanması gerektiğinin bilincindeyiz. Bu kapsamda devlet planlamasının önemini ve zaruretini de göz önünde bulundurarak Devlet Planlama Teşkilatını (DPT) yeniden ihdas edeceğiz. 3. İstikrarlı ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi İstikrarlı büyüyen, gelirini hakça paylaşan, satın alma gücünün yüksek olduğu, düşük enflasyon ortamında fırsat eşitliği sağlayarak istihdamı artıran, bilgi ve teknolojiye dayalı katma değeri yüksek üretimle küresel ölçekte rekabet gücüne erişmiş, özel sektörün lokomotif olduğu ve idarenin hukukun üstünlüğünü ilkesini benimseyerek düzenleyici, denetleyici ve destekleyici konum üstlendiği, istikrarlı ve sürdürülebilir olarak kalkınan bir Türkiye hedefliyoruz. 4. Devletin Ekonomik Hayata Müdahalesinin Sınırlandırılması Düzenleme, denetleme, yönlendirme ve teşvik etme dışında, rekabet ortamını ve serbest piyasa ekonomisinin işleyişini bozacak şekilde ekonomik hayata devletin müdahalesini sınırlı tutacağız. 5. Dışa Bağımlılığı Azaltma ve Yeni Yatırım Ortamı Oluşturma Üretim yapısı ve yanlış ekonomik modelin sonucu olarak üretimde, ihracatta, finansta ve enerjide ortaya çıkan dışa bağımlılığı azaltacağız. Ekonomiyi enflasyon, faiz, borsa ve döviz kıskacından çıkarıp üretim ve ihracatı daha cazip ve kazançlı hale getirecek yeni bir yatırım ortamı oluşturacağız. 6. Nitelikli, Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Ekonomik Büyüme Cari açık, dış borç ve bütçe açığını artırarak ekonomiyi yönetmenin sürdürülebilirliği olmadığının bilinciyle ekonomik büyümeyi nitelikli, sürdürülebilir, kapsayıcı ve sürekli kılacağız. 7. Dış Yatırımları Artırmak ve Ülke Riskini Düşürmek Dış piyasalara güven vermek, daha çok yabancı yatırımcı çekmek ve daha uygun koşullarda dış kaynak temini için belirsizlikleri azaltıp ülke riskini düşürecek düzenlemeleri hayata geçireceğiz. 8. Yerel Kalkınmayı Teşvik ve Gelir Farklılıklarını Azaltma Kalkınmayı sürekli hale getirmek, bölgesel-yerel kalkınmayı teşvik etmek ve bölgeler arası gelir farklılıklarını ortadan kaldırmak amacıyla bölgelerin ekonomik ve sosyal potansiyeline göre kalkınma ajanslarını yeniden yapılandıracağız, yerel kalkınmayı teşvik edecek ve destekleyeceğiz. 9. Gelir Eşitsizliğini Azaltmak ve Adil Gelir Dağılımını Sağlamak Ekonomik büyümenin halkımızın refahını artırabilmesi, sağlanan gelirin üretimi meydana getiren birimler arasında adil dağıtılmasına bağlıdır. Bu bağlamda kişisel, sektörel, fonksiyonel ve bölgeler arası gelir eşitsizliğini azaltacak önlemleri hayata geçireceğiz. 10. Yoksulluğun Ortadan Kaldırılması Ülkemizde gelir eşitsizliğinin en önemli sonuçlarından biri yoksulluktur. Sosyal devlet anlayışı ilkemizin gereği olarak her ne pahasına olursa olsun her yerde ve her yaşta yoksulluğu ortadan kaldıracağız. A PARTİ PROGRAM 13 11. Kamu Borçlanma Düzeninin Değiştirilmesi Külfetini gelecek nesillere aktaran kamu borçlanma düzenini değiştireceğiz. 12. Eğitim Sisteminde Fırsat Eşitliği ve İşgücünün Niteliklerinin Artırılması Çağın gerektirdiği becerilerle donatılmış, temel bir insan hakkı olarak herkese fırsat eşitliği sunan bir eğitim sistemi ile işgücünün niteliğini artırarak ve yeni istihdam alanları oluşturarak işsizliği düşüreceğiz. 13. Vergi Adaletini Sağlamak ve Kayıt Dışılığı Azaltmak Kayıt dışılığa neden olup, vergi adaletini bozan, gelir eşitsizliğini artıran ve vergi yükünü dar gelirlilere yansıtan dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payını azaltacağız. 14. Sosyal Güvenlik Sisteminin Yeniden Yapılandırılması Emekli ve çalışanların hak kaybına neden olmayacak şekilde sosyal güvencelerini garanti altına almak şartıyla genel bütçe açısından sürdürülebilirliği kalmamış sosyal güvenlik sistemini yeniden yapılandıracağız. 15. Sermaye Birikimi ve Tasarrufların Teşviki Sermaye birikimi oluşturmak ve ekonominin dış kaynaklara bağımlılığını azaltıp dış şoklara karşı dayanıklılığını artırmak amacıyla kamu ve özel kesim tasarruflarını teşvik edecek tedbirler alacağız. 16. Finansman ve Kaynakların Verimli Kullanımı Kaynak maliyetinin yükseldiği ve finansmana erişimin giderek zorlaştığı dünyada yüksek maliyetli yabancı kaynakları üretken olmayan gayrimenkul ve konut sektörü yerine üretkenliği yüksek imalat sanayi yatırımlarına yönlendirecek düzenlemeleri hayata geçireceğiz. 17. Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Kalkınma Modeli Gelir ve üretim artışı ile iklim değişikliğine yol açmadan ve doğal çevreye zarar vermeden üreten, ürettiğini adil paylaşan, açlık ve yoksulluğun her türlüsünü ortadan kaldıran, herkesin her düzeyde altyapı, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişebildiği; sosyal ve kültürel gelişmeyi sağlayan, insan odaklı, katılımcı ve büyümenin nimetlerinden toplumun bütün kesimlerinin faydalanmasını sağlayacak kapsayıcı bir kalkınma modelini hayata geçireceğiz. 18. Enflasyonla Mücadele ve Gerçekçi Hedefler Belirleme “Zengini daha zengin, fakiri daha fakir” hale getiren enflasyonla mücadele, ekonomi politikalarımızın merkezinde yer alacaktır. Ekonomi politikalarındaki hatalar sonucu yükselen enflasyonu kısa dönemde tek haneye, uzun dönemde ise yüzde 5’in altına düşüreceğiz. “Ölçülemeyen şey yönetilemez” gerçeğinden hareketle karar birimlerince hiçbir tereddütte mahal vermeyecek şekilde enflasyonun doğru bir biçimde ölçülmesini sağlayacağız. Yüksek enflasyon beklentisi yüksek enflasyona neden olacağından ekonomide enflasyon beklentileri kırılacak, uygulanan politikalara güvenin azalmasını önlemek amacıyla enflasyon hedefini gerçekçi bir biçimde belirleyeceğiz. Bütünlük arz etmeyen ve geçici önlemlerle enflasyonu düşürmek mümkün olmadığından gerçekçi bir enflasyonla mücadele programı hazırlayacağız. Sadece ücretleri baskı altına almanın enflasyonu düşürmek yerine yoksulluğu artıracağının bilinciyle hareket edeceğiz. 19. Merkez Bankası Bağımsızlığının Korunması Para politikası kararlarını siyasi tartışmaların dışında tutup sadece söylemde değil, uygulamada da merkez bankası bağımsızlığına birinci derecede önem verecek, bağımsızlığın göstergesi olarak görev süresi dolmadan merkez bankası başkanlarının görevden alınması uygulamasına son vereceğiz. 20. Dolaylı Vergilerin Azaltılması ve Gelir Eşitsizliğinin Azaltılması Maliye politikaları kapsamında; KDV ve ÖTV gibi konulan her verginin enflasyonu yükselttiği dikkate alınarak vergi gelirleri içerisinde dolaylı vergilerin payını azaltacağız. Böylelikle gelir eşitsizliğini de azaltacağız. 14 A PARTİ PROGRAM 21. Vergi İstisnalarının Yeniden Düzenlenmesi Vergi gelirlerini azaltıp bütçe açığını artıran istisna, muafiyet, indirim vb. unsurların ekonomik, sosyal ve mali gerekçelerle uyumlu olmasını sağlayacağız. 22. Bütçe Dengesinin Sağlanması Hükümetlerin ekonomik performansını gösteren bütçe açıklarının ekonomide kaynak dağılımını bozmanın yanında her hal ve koşulda enflasyonist etkileri dikkate alınarak maliye politikasının en önemli aracı olarak bütçe dengesinin sağlanmasına azami dikkat edeceğiz. 23. Vergi Affı Uygulamasının Sonlandırılması Vergi mükellefleri arasında haksız rekabete neden olmanın yanında vergide gönüllü uyumu bozan, kamu alacağının süresi içinde tahsilini engelleyen, vergi kayıplarına yol açan, istisnai olması gerekirken rutin bir uygulama haline getirilen vergi affı uygulamasına son vereceğiz. 24. Kamu-Özel İşbirliği Projelerinin Gözden Geçirilmesi Uzun vadede kamu borcunu artırıp genel bütçe üzerine ağır etkileri olan, bütçe denetimi dışında bırakılan, yeni rant alanları oluşturan ve döviz cinsinden garanti verilen Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) Projelerini gözden geçirerek kamu lehine yeniden değerlendireceğiz. 25. Kamu Harcamalarının Kontrolü ve Borçlanma İhtiyacının Azaltılması Vergiler kamu harcamalarını finanse edemediğinde borçlanma ihtiyacı ortaya çıkmakta bu durum faizleri yükselterek kamu bütçesine ilave yükler getirmektedir. Bu nedenle kamu harcamalarına azami dikkat edeceğiz. Cumhuriyet tarihinde ilk defa faizleri anaparayı geçmiş ve iç borç çevirme oranı yüzde 140’lara yükselmiştir. Bu nedenle iç borçlar dâhil kamunun borçlanma ihtiyacını azaltacağız. 26. Dolarizasyonu Azaltmak ve Liralaşmayı Teşvik Etmek Ekonomide dolarizasyonu düşürmek ve liralaşmayı teşvik etmek amacıyla kamunun hem yurtiçi hem de yurtdışından döviz cinsinden borçlanma talebini azaltacak önlemler alacağız. 27. Kurumlar Vergisinin Farklılaştırılması ve Dolaylı Vergilerin Azaltılması Kamu gelirlerini artırmak amacıyla harcamalar üzerinden alınan dolaylı vergileri yükseltmek yerine değer artışlarını vergilendirecek ve kurumlar vergisi farklılaştırmasına gideceğiz. 28. Türkiye Varlık Fonu’nun Kaldırılması Bankacılıktan, enerjiye; haberleşmeden ulaşıma kadar yılların birikimi olarak oluşturulmuş, bünyesinde kamuya ait 20’den fazla şirketi bulunduran Türkiye Varlık Fonu’nu (TVF) kaldıracak, kurulacak yeni yapıyı Sayıştay denetimine tabi kılacağız. 29. Kamu Harcamalarında İsrafın Önlenmesi Maliyeti topluma yüklenen kamu harcamalarında israfa son vereceğiz. Toplumsal faydayı esas alarak gerçekleştirilecek bu harcamalar yapılırken etkinlik, verimlilik, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerine riayet edeceğiz. 30. Bütçe Dışı Fonların Kaldırılması Bütçenin birlik ilkesini bozan ve harcamaları TBMM denetimi dışında kalan bütçe dışı fon uygulamalarını zorunlu haller dışında kaldırılacağız. 31. Ödenek Üstü Harcama Uygulamasına Son Verilmesi Hukuk devleti ilkeleri ile çelişen bir uygulama olarak “ödenek üstü harcama” yapılmasına izin vermeyeceğiz. A PARTİ PROGRAM 15 2. BUGÜNÜN KRZ, YARININ MLL GÜVENLK TEHDD: DÜZENSZ GÖÇ, SINIR GÜVENLĞ VE ÇEVREMZDEK ÇATIŞMA ORTAMI Türkiye’nin yer aldığı coğrafyanın gerçeklerinin başatı komşu ülkelerdeki çatışma ve gerilim alanlarının varlığı ile istikrarsızlık ve krizin bu ülkelerdeki temel yönetim anlayışı olmasıdır. Küresel aktörlerin harladığı, dinmeyen bu ateş çemberi son on yıllarda milyonlarca insanın ölümüne, milyonlarca insanın ise menşe ülkelerini terk etmek zorunda kalmalarına neden oldu. Bu durum iklim krizi, su krizi ve küresel pandemi ile birleşerek daha da derinleşti ve diğer tüm ülkelerden daha fazla ve daha şiddetli olarak Türkiye’yi etkiledi. Sınır güvenliğini sağlamada gösterilen zafiyet, plansızlık ve organizasyonsuzluk ile birleşerek, sayıları dahi hatasız olarak tespit edilemeyen, milyonlarca düzensiz göçmenin ülke sınırları içerisine girmesine, kontrolsüz olarak dağılmasına, yerleşmesine ve demografimizin bozulmasına neden oldu. 1. Karşı Karşıya Kalınan Tehditlerin Değerlendirilmesi Dolayısıyla karşı karşıya olunan sorun/tehlike/ tehdit yalnızca akut bir vakıa olarak değil, iklim krizinden, ekonomik krize, bölgesel dinamiklerden küresel vekalet savaşlarına ve şüphesiz ki Türkiye’nin ulus devlet olarak varoluşuna ilişkin kriterlere göre değerlendirilmek zorundadır. Kısa vadeli siyasi mülahazalar, al-ver dengesi içerisinde değil yapısal değişiklikleri cesaretle ele alabilecek orta-uzun vadeli planlamaları ortaya koyacak bir irade/söylem/ eylem kararlılığı içinde olunmalıdır. Gelen göçmen sayısının fazlalığı, kültürel ve toplumsal farklılıklar ile tarihsel gerçekler ve zorunluluklar, entegrasyon ve yerleştirmeyi olanaksız hale getirmektedir. 2. Milli Güvenlik Tehdidi Olarak Göç Türkiye ve Türk milletinin bugün ve ivedi bir şekilde çözülememesi halinde karşı karşıya kalacağı tehdit açıkça bir milli güvenlik ve ulusal varlık tehdididir. Siyasetin bu husustaki sorumluluğu diğer tüm alanlardan daha fazla ve daha ciddi olmak zorundadır. Unutulmaması gereken husus ise şudur; Türk milleti tarih sahnesine çıktığı günden bugüne merhameti, şefkati ve cömertliği ile var olmuştur. 3. Göç Konusundaki Politika ve Uygulamalar Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği Arasında İzinsiz İkamet Eden Kişilerin Geri Kabulüne İlişkin Antlaşmadan çekileceğiz. 2011 Suriye iç savaşının başlamasına müteakip başlayan göç dalgası başta olma üzere, çeşitli gerekçelerle ülkemize yönelen düzensiz göçü tümüyle kesecek tedbirleri alacağız. Ülkemize bir tane bile yeni düzensiz göçmenin girmesine müsaade etmeyeceğiz. Hem Türk milleti hem de zorunlu olarak vatanlarını terk eden Suriyeliler için en makul ve insani çözüm önerimiz mutlak geri dönüş seçeneğidir. 4. Uluslararası Çözüm Önerileri ve Geri Dönüş Planları Uluslararası kamuoyunu Suriye’de normalleşme süreci için sorumluluk almaya ve çözüm üretmeye zorlayacağız. Suriye mevcut hükümetini de sürece dahil edecek adımlar atacağız. Dört yıllık bu süre içerisinde tersine entegrasyonu sağlayacak düzenlemeleri hayata geçireceğiz. Suriye içerisinde tesis edilen güvenli bölge öncelikli olmak üzere 2011’deki Suriye içerisindeki demografik dağılımı da göz önünde bulundurarak Suriyelilerin ülkelerine dönmelerini sağlayacağız. Dönüş göçü çerçevesinde, geri dönen göçmenlerin menşe ülkelerinin ekonomik sistemine yeniden entegre olmalarını ve kendi geçimlerini sağlama yetkinliğine ulaşmalarını hedeflemekteyiz. Suriyelilerin Türkiye’de kazandıkları bilgi ve deneyimlerin, menşe ülkenin ekonomik ve sosyal gelişimine katkıda bulunmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Ayrıca, Türkiye’nin düzensiz göçmenler için bugüne kadar harcamak zorunda kaldığı kaynakların telafi edilmesi de hedeflerimiz arasındadır. Bu aynı zamanda Suriye’nin yeniden inşasını da temin edecektir. Kayıtlı olan, geçici koruma altında bulunan ancak sigortalı olarak çalışmayanlardan başlanmak üzere öncelikle Suriye resmi sınırları içerisinde yeniden entegrasyona uygun olarak kurulacak “geçiş yaşam merkezlerinin” imar ve iskanında istihdam edeceğiz. 2011 yılını milat kabul ederek bu tarihten sonra verilen Türk vatandaşlıklarının tümünü, Türk soylular hariç olmak üzere, iptal edeceğiz. 2011 sonrasında gayrimenkul alımı, mevduat hesabı vb. Şekillerde istisnai vatandaşlık kazanmış olanların vatandaşlıklarını da iptal edeceğiz. Türkiye’den vatandaşlık karşılığında tapu/taşınmaz almış olanlara Suriye’de kurulacak yeni bölgelerden taşınmaz verilerek 16 A PARTİ PROGRAM mülkleri hazineye irat kaydedilecektir. Avrupa Birliği başta olmak üzere yakın çatışma bölgelerinde askeri varlığını sürdüren ve/veya nihai göç hedefi olan ülkeler ile işbirliği arttırılarak göçmenlerin menşe ülkelerde kalması ve/veya dönmesi için uluslararası kamuoyunun desteğini sağlayacağız. Uluslararası İşbirliği ve Göçmenlerin Ülkelerine Dönüşü Ülkemizde bulunan düzensiz göçmenlerin kimliklerini, ikametlerini, menşe ülkelerini, eğitim ve sağlık durumları ile diğer tüm bilgilerini eksiksiz olarak kayıt altına alacak, ülkemizden çıkışları sağlanana kadar geçecek sürelerde izinsiz olarak yer değiştirmelerini engelleyeceğiz. 5. Göçmenlerin Geri Dönüş Süreci Dört yıllık bir sürenin sonunda siyasi sığınmacılar ile ülkelerinde idam cezası bulunanlar hariç, Türk soylu olmayan tüm düzensiz göçmenleri geri göndereceğiz. Türk Şirketlerinin Rolü ve Türk Lirası Kullanımı İmar, altyapı ve yeniden inşa işleri Türk şirketleri tarafından gerçekleştirilecektir. Ödemeler Avrupa Birliği fonları ve BM tarafından karşılanmalıdır. Bölgede yapılacak tüm yatırımlar ve harcamalar Türk Lirası ile yapılacaktır. Türk Lirası ve Suriye para birimi bir çıpaya sabitlenecektir. Bölgede uygulanacak asgari ücret düzeyi ve sosyal güvenlik sistemi buna göre belirlenecektir. 6. Kültürel Entegrasyon ve Demografik Yapının Korunması Geri dönen göçmenlerin, geldikleri ülkenin toplumsal değerleri, yaşam biçimi, dili, ahlaki ilkeleri ve geleneklerine yeniden uyum sağlaması için kültürel entegrasyon süreci yürütülecektir. Bu süreç, Suriye’de YPG’nin başlattığı soykırımın etkilerini ortadan kaldırmayı amaçlayacak ve bölgede yapılmak istenen demografik değişiklikleri eski haline döndürerek terör devleti kurulmasının önüne geçecektir. 7. Göç Bakanlığı’nın Kurulması Göç Bakanlığı kuracağız. Bu bakanlık üç ana işlevi yerine getirecektir. Bunlardan ilki hiç şüphesiz ülkemize yönelen düzensiz göçe karşı mücadelede eşgüdüm ve koordinasyonu sağlamak olacaktır. İkincisi ülkemiz vatandaşlarının diğer ülkelere geçici ya da kalıcı olarak göç etmeleri halinde yaşamlarını sürdürürken karşılaşmaları muhtemel sorunları öngörmek, çözümler üretmek ve nihayetinde ülkemiz menfaatleri çerçevesinde diaspora faaliyetlerini sürdürmelerini temin etmek olacaktır. Üçüncü olarak ise kırsaldan kente, tarım alanlarından şehirlere ve şehirlerden büyükşehirlere yönelen iç göçü yönetilebilir ve sürdürülebilir eşiklerde tutabilmek için planlamaları ve yönetimi gerçekleştirecektir. A PARTİ PROGRAM 17 3. DIŞ POLTKA: BAĞIMSIZ, GÜÇLÜ VE MLL ÇIKARLAR TEMELL Türkiye, bulunduğu coğrafyanın getirdiği tarihi ve stratejik sorumlulukları büyük bir titizlikle yerine getirmek zorundadır. Partimiz, Türkiye’nin milli çıkarlarını her şeyin üzerinde tutan, bağımsız ve güçlü bir dış politika anlayışını benimsemektedir. Dış politikada hedefimiz, küresel ve bölgesel meselelerde Türkiye’nin söz sahibi olduğu, kendi kararlarını bağımsız bir şekilde verebilen bir devlet yapısını güçlendirmektir. Bu anlayış, dış politikada tavizsiz, milli çıkarları ön planda tutan ve tarihi haklarımızı savunan bir stratejiyle şekillenecektir. 1. Milli Egemenlik ve Bağımsızlık Türk milletinin egemenliği ve bağımsızlığı asla pazarlık konusu yapılamaz. Dış politikamızın temeli, ulusal bağımsızlığımızı ve egemenliğimizi korumaktır. Türkiye’nin, küresel güç dengeleri arasında kendi kararlarını özgürce alabilen bir ülke olmasını sağlamak için dış politikada tavizsiz bir duruş sergileyeceğiz. Milli egemenliğimize müdahale eden her türlü iç ve dış unsura karşı sert ve kararlı bir duruşu benimsiyoruz . 2. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Tanınması Partimiz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) bağımsız ve egemen bir devlet olarak tanınması konusunda kararlıdır. Kıbrıs meselesinde, Türkiye’nin garantörlük hakları ve Kıbrıs Türklerinin varlığı pazarlık konusu yapılamaz. Bu konuda uluslararası kamuoyunu bilgilendirerek, KKTC’nin tanınması yönünde kararlı adımlar atacağız. Kıbrıs Türk halkının egemenlik ve bağımsızlık haklarını güvence altına almak, Türkiye’nin milli bir meselesidir. 3. Türk Dünyası ile İşbirliği ve Bölgesel Güç Türkiye, sadece coğrafi konumu itibarıyla değil, aynı zamanda kültürel ve tarihi bağlarıyla da geniş bir coğrafyanın lideri olma potansiyeline sahiptir. Türk dünyası ile ilişkilerimizi daha da güçlendireceğiz. Ortak kültür ve tarih birikimimizden hareketle, Türk devletleriyle ekonomik, siyasi ve askeri işbirlikleri geliştireceğiz. Türk dünyası ile oluşturacağımız bu güçlü işbirliği, Türkiye’nin bölgesel bir güç olma iddiasını pekiştirecek ve uluslararası alandaki pozisyonumuzu güçlendirecektir. 4. İslam Dünyası ve Kültür Coğrafyası ile İlişkiler Partimiz, İslam dünyası ve kültür coğrafyasıyla olan tarihsel ve kültürel bağlarını daha da güçlendirerek, bu bağlar üzerinden ekonomik, kültürel ve sosyal işbirliklerini derinleştirmeyi hedeflemektedir. Ortak tarih, kültür ve dini değerler temelinde geliştirilecek bu işbirlikleri, İslam ülkeleri ve kültür coğrafyası arasında dayanışmayı artıracak ve sürdürülebilir ilişkilerin temelini oluşturacaktır. İslam ülkeleri ve kültür coğrafyasıyla ekonomik ve ticari işbirlikleri, özellikle enerji, tarım, teknoloji ve sanayi gibi stratejik sektörlerde ortak projeler geliştirerek, Türkiye’nin bölgedeki liderliğini pekiştirecek bir rol üstlenmesini sağlayacaktır. 5. Mavi Vatan Davamız Ege Denizi ve Doğu Akdeniz, Türkiye’nin uluslararası hukuk kaynaklı milli haklarının bulunduğu stratejik öneme sahip bölgeleridir. Ege Denizi’nde Türkiye’nin egemenlik haklarını ihlal eden her türlü girişime karşı, kararlılıkla mücadele edeceğiz. Lozan Antlaşması başta olmak üzere, uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan haklarımızı sonuna kadar savunacak ve Ege Denizi’ndeki egemenlik haklarımızı güçlendireceğiz. Özellikle Ege Adaları’nın silahlandırılması gibi hukuka aykırı girişimlere karşı gerekli her türlü diplomatik ve askeri önlemi alacağız. Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynakları üzerindeki haklarımızı da korumakta kararlıyız. Türkiye’nin ve KKTC’nin bu bölgedeki ekonomik haklarını ihlal eden hiçbir girişime izin vermeyeceğiz. Uluslararası hukuk çerçevesinde, Türkiye’nin ve KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki çıkarlarını sonuna kadar savunacağız. KKTC’nin tanıması için uluslararası alanda gerekli adımları atacağız. 18 A PARTİ PROGRAM 6. Fener Rum Ortodoks Kilisesi Partimiz, Türkiye Cumhuriyeti’nin egemenliğinin tartışılmaz olduğunu savunarak, hiçbir yabancı ya da dini kurumun Türkiye’nin iç işlerine karışmasına izin vermeyecek. Patrikhane’nin yalnızca dini bir kurum olarak faaliyet göstermesini sağlayacak ve herhangi bir siyasi ya da hukuki ayrıcalık talebini kesinlikle kabul etmeyecektir. Partimiz, Patrikhane’nin geçmişteki siyasi rollerini dikkate alarak, özellikle Türkiye’nin toprak bütünlüğü ve güvenliği konusunda gerekli hassasiyeti gösterecektir. Fener Rum Patrikhanesi’nin “ekümeniklik” iddiasına karşı Türkiye’nin resmi tutumunu destekleyerek, bu tür iddialara karşı duracaktır. 7. Batı Trakya Türk Azınlığı Batı Trakya’daki Türk azınlığının haklarını uluslararası platformlarda savunmak, partimizin öncelikleri arasındadır. Batı Trakya Türklerinin din, dil, eğitim ve kültürel hakları, uluslararası anlaşmalarla güvence altına alınmıştır. Yunanistan’ın Batı Trakya’daki Türk azınlığa yönelik baskıcı ve ayrımcı politikalarına karşı diplomatik girişimlerimizi artıracağız. Batı Trakya Türklerinin eğitim ve dini özgürlüklerini güvence altına almak ve onların Türk kimliğini korumak için uluslararası arenada aktif bir şekilde mücadele edeceğiz. Batı Trakya Türk azınlığı, Türkiye’nin tarihi ve milli bir sorumluluğudur; onların haklarını savunmak bizim milli görevimizdir. 8. Küresel Güçlerle Dengeli İlişkiler Uluslararası arenada ulusal çıkarlarımızı her zaman ön planda tutacağız. Türkiye’nin bağımsız duruşunu güçlendireceğiz. Avrupa Birliği ile ilişkilerimizi milli çıkarlarımız doğrultusunda gözden geçirecek, ulusal çıkarlarımızla örtüşmeyen hiçbir dayatmaya boyun eğmeyeceğiz. Aynı şekilde, ABD ve Rusya ile ilişkilerde de denge politikası izleyerek, Türkiye’nin çıkarları doğrultusunda bağımsız kararlar alacağız. 9. Küresel Adalet ve Barış Dış politika vizyonumuz ile sadece Türkiye’nin çıkarlarını savunmakla kalmayacak, aynı zamanda küresel adalet ve barışa da katkı sunacağız. Tüm mazlum milletlerin yanında yer alarak, emperyalizme ve küresel sömürü düzenine karşı kararlı bir duruş sergileyeceğiz. Türkiye’nin, uluslararası hukuka ve devletlerin egemenliğine saygı temelinde, dünya barışına katkı sunan bir aktör olarak varlığını sürdürmesini sağlayacağız. 10. Savunma Sanayii ve Diplomasi Türkiye’nin dış politikadaki bağımsızlığını, güçlü bir savunma sanayii ile sağlayacağız. Yerli ve milli savunma sanayii projelerimizi daha da ileriye taşıyarak, Türkiye’nin savunma kabiliyetlerini en üst seviyeye çıkaracağız. Savunma sanayiinin güçlendirilmesi hem askeri kapasitemizi artıracak hem de Türkiye’nin diplomatik pazarlık gücünü pekiştirecektir. Diplomasi, ulusal çıkarlarımızı korumanın bir aracı olarak kullanılacak ve güçlü bir askeri altyapıyla desteklenerek caydırıcı bir dış politika izlememizi sağlayacaktır. 11. Milli Enerji Politikaları Enerji politikalarında dışa bağımlılığımızı azaltmak ve milli kaynaklarımızı en verimli şekilde kullanmak önceliğimizdir. Enerji güvenliği stratejimizi, Türkiye’nin hem ekonomik hem de siyasi bağımsızlığını pekiştirecek şekilde yeniden yapılandıracağız. Doğu Akdeniz başta olmak üzere, uluslararası enerji anlaşmalarında Türkiye’nin hak ve menfaatlerini koruyacak, bu alanda milli çıkarlarımızdan taviz vermeyeceğiz. A PARTİ PROGRAM 19 4. KAMU YÖNETMNDE REFORM VE İSTHDAM POLTKASI 1. Kamu Yönetiminde Etkinlik, Verimlilik ve Şeffaflık Partimiz, Türkiye’nin kamu yönetiminde etkin, verimli ve halk odaklı bir dönüşümü gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Ortak akıl anlayışıyla hareket ederek, şeffaf, hesap verebilir ve katılımcı bir kamu idare rejimi oluşturmayı amaçlıyoruz. Mevcut kamu yönetimi yapısının verimsiz alanlarını tespit ederek, merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasındaki dengeyi güçlendirecek ve yetkilerin adil bir şekilde paylaşıldığı bir yönetim yapısını tesis edeceğiz. Kamu yönetimi, sadece teknik bir mekanizma değil, aynı zamanda vatandaşlarımızın günlük yaşamını doğrudan etkileyen hayati bir yapıdır. Bu nedenle, her seviyede adalet, şeffaflık ve etkinlik esas alınmalıdır. 2. Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Müsteşarlık Kurumunun İhdası Kamu yönetiminde hızlı ve etkin karar alma süreçlerinin güçlendirilmesi amacıyla, Müsteşarlık kurumunu yeniden ihdas etmeyi hedefliyoruz. Mevcut bakan yardımcılığı modeli, kamu hizmetlerinde yeterli etkinliği sağlayamamış ve kamu hizmetlerinin verimliliğini düşürmüştür. Müsteşarlık yapısının yeniden devreye sokulması, bakanlıklarda teknokratik bilgi ve tecrübenin hakim olmasını sağlayarak, kamu hizmetlerinin daha hızlı ve kaliteli bir şekilde sunulmasına imkan tanıyacaktır. Müsteşarlar, bakanlıkların teknik işleyişinden sorumlu olacak, siyasal müdahalelerden bağımsız kalarak, tarafsız ve etkili bir kamu yönetimi tesis edeceklerdir. Bu model, kamudaki karar alma süreçlerini hızlandırarak, vatandaşlarımıza daha iyi hizmet sunmayı mümkün kılacaktır. Bütçe disiplini, mali sürdürülebilirliğin sağlanması ve ekonomik istikrar açısından kritik bir öneme sahiptir. Kamuda gereksiz harcamalar ve israf minimize edilecek, kamu kaynaklarının en verimli şekilde kullanılması sağlanacaktır. Özellikle kamu yatırımlarında gereksiz israfın önüne geçmek, vergi gelirlerinin doğru yatırımlara yönlendirilmesi, kamu hizmetlerinin kalitesini artıracaktır. Enflasyonla mücadelede kamu maliyesi güçlendirilecek ve kamu hizmetlerinden elde edilen verim en üst düzeye çıkarılacaktır. 3. Kamu İstihdamında Liyakati Temel Alacak Mülakatı Kaldıracağız Partimizin temel ilkelerinden biri, kamu görevlilerinin liyakat esasına dayalı olarak görevlendirilmesidir. Kamu atamalarında liyakat, adaletin ve tarafsızlığın sağlanması açısından hayati önemdedir. Liyakat, yetkinlik, bilgi ve tecrübe temelli bir sistemin inşasıdır ve kamu hizmetlerinin kalitesini artıracak temel unsurdur. Kamuda uzun yıllardır süregelen siyasi müdahalelerin ve partizan yaklaşımların önüne geçmek amacıyla, kamu atamalarında mülakat sistemini tamamen kaldıracağız. Mülakatlar, kamu atamalarında keyfi uygulamaların önünü açmış, liyakatli bireylerin kamuda görev almasını engellemiştir. Bu nedenle, tüm kamu atamalarında şeffaf ve nesnel sınav sonuçlarına dayalı bir sistem oluşturacağız. Liyakat sistemi sadece sınav başarısını değil, aynı zamanda iş ahlakını, toplumsal sorumluluğu ve kamu yararına hizmet etme bilincini içerecektir. Kamuda görev alacak her bireyin, vatandaşlarımıza hizmet sunma konusunda yetkin ve donanımlı olması temel önceliğimizdir. Liyakat sistemi, bireylerin sadece bilgi ve becerilerine değil, aynı zamanda etik değerlere bağlı kalmasını da gerektirecektir. Bu bağlamda, partimiz, kamuda liyakate dayalı bir yönetim anlayışını hayata geçirecek ve kamu görevlilerinin performans değerlendirmesini düzenli olarak yapacaktır. 4. Kamu Görevlilerinin Tarafsızlığı ve Siyasetten Bağımsızlığı Kamu yönetiminde tarafsızlık ve bağımsızlık, adil bir yönetimin temelidir. Kamu görevlilerinin siyaset üstü bir pozisyonda çalışması gerektiğine inanıyoruz. Parti-devlet ayrımını kesin bir şekilde sağlayacak ve kamu görevlilerinin tarafsızlığını korumak için gerekli önlemleri alacağız. Kamu görevlilerinin, herhangi bir siyasi parti lehine veya aleyhine propaganda yapması yasaklanacak, sosyal medya üzerinden siyasi polemiklere girmeleri engellenecektir. Bu politikalar, kamu yönetiminin halkın tüm kesimlerine eşit ve tarafsız hizmet sunmasını garanti altına alacaktır. 20 A PARTİ PROGRAM 5. Kamuda Verimliliğin Tesisi ve İsrafın Önlenmesi Kamuda israf ve verimsizliğin önlenmesi, bütçe disiplini açısından kritik bir öneme sahiptir. Bütçe disiplini ilkesi, kamu kaynaklarının doğru ve etkin kullanımını gerektirir. Partimiz, kamu harcamalarında aşırılığın ve lüks tüketimin önüne geçmek için kamu yöneticilerinin tören ve temsil harcamalarını sınırlandıracak bir reform programı uygulayacaktır. Aynı zamanda, devlet dairelerinde gereksiz personel istihdamı ve verimsiz işleyen yapılar gözden geçirilerek, israfı önleyici denetim mekanizmaları güçlendirilecektir. 6. Kamu İdare Rejiminin Yeniden Yapılandırılması Kamu yönetiminde siyasetten bağımsız, güçlü ve teknik bir idare rejimi oluşturmayı hedefliyoruz. Müsteşarlık kurumunun yeniden ihdas edilmesi, kamu yönetiminde uzun vadeli stratejik planların hazırlanması ve bu planların istikrarlı bir şekilde uygulanması açısından önemlidir. Kamu yönetiminde şeffaflık, hesap verebilirlik ve verimlilik ilkeleri esas alınarak, merkezi idarenin etkinliği artırılacaktır. Her düzeyde kamu görevlisinin halkın hizmetinde olduğunu bilerek, topluma karşı sorumlu olduğu bir yönetim yapısı kuracağız. Aynı zamanda, yerel yönetimlerin yetkileri genişletilecek, merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında işbirliği ve uyum artırılacaktır. 7. Devlet Planlama Teşkilatının Yeniden Kurulması Partimiz, Türkiye’nin geleceğini planlamak ve kamu yatırımlarını daha verimli şekilde hayata geçirmek amacıyla Devlet Planlama Teşkilatı’nı (DPT) yeniden kurmayı taahhüt etmektedir. Devlet Planlama Teşkilatı, ülkemizin ekonomik, sosyal ve kalkınma hedeflerini belirleyecek, bu doğrultuda uzun vadeli stratejik planlar oluşturacaktır. Tüm kamu yatırımlarında planlama esas alınacak, kaynakların verimli kullanılması ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için DPT’nin rehberliğinde hareket edilecektir. Planlı kalkınma modelini benimseyerek, kamu kaynaklarının israf edilmesinin önüne geçecek ve tüm yatırımlarımızı geleceğe dönük stratejik hedeflerle uyumlu hale getireceğiz. 8. Kamuda Dijitalleşme ve Modernizasyon Kamu yönetiminin hızlanması, bürokratik işlemlerin kolaylaştırılması ve vatandaşların kamu hizmetlerine hızlı erişimini sağlamak amacıyla dijitalleşme süreçleri hızlandırılacaktır. E-devlet hizmetlerinin kapsamı genişletilecek ve dijital dönüşüm süreci tüm kamu kurumlarında hayata geçirilecektir. Bu sayede, vatandaşlarımıza daha hızlı ve etkin hizmet sunulacak, kamu yönetiminde şeffaflık ve hesap verebilirlik sağlanacaktır. Dijitalleşme ile kamu kaynaklarının daha verimli kullanılması mümkün hale gelecek, bürokrasiye harcanan zaman ve maliyetler en aza indirilecektir. 9. İstihdam Politikaları ve Sosyal Güvenlik Reformları Kamu istihdamında liyakatin esas alınması, aynı zamanda sosyal güvenlik sistemimizin güçlendirilmesi ile desteklenmelidir. SGK ve sosyal yardımlar alanındaki verimsizlikler ortadan kaldırılacak, bu kurumlarda yetkin kadroların istihdam edilmesi sağlanacaktır. İşsizlik sigortası fonunun daha etkin kullanılmasına yönelik reformlar yapılarak, işsizliğin azaltılmasına yönelik etkin çözümler üretilmesi hedeflenecektir. Özellikle sosyal güvenlik alanında sürdürülebilir bir yapının kurulması, toplumun her kesimine eşit ve adil hizmet sunulmasını sağlayacaktır. A PARTİ PROGRAM 21 5. GELECEĞN İNŞASI: YENLKÇ, BLMSEL VE SÜRDÜRÜLEBLR EĞTM Eğitim, bireylerin ve toplumun gelişimi açısından temel bir insan hakkı ve stratejik bir kamu hizmetidir. Eğitim politikalarımız veriye dayalı, şeffaf, hesap verebilir, liyakat odaklı ve demokratik bir yaklaşımla oluşturulacak ve uygulanacaktır. Ülkemizin eğitim alanında mükemmeliyet merkezi haline gelmesini ve uluslararası arenada hak ettiği konumu elde etmesini hedefliyoruz. Politikaların oluşturulması ve uygulanması sırasında milli değerleri benimseyen, dünyayla rekabet edebilir, eleştirel düşünebilen, özgür, girişimci ve erdemli bireyler yetiştirmeyi amaçlıyoruz. Bu hedeflere ulaşmak için eğitim kalitesinin yapay zeka ve veri analitiği uygulamaları ile sürekli olarak iyileştirilmesine, yenilikçi ve demokratik yaklaşımları benimsemeye ve uluslararası iş birliklerinin güçlendirilmesine büyük önem veriyoruz. Bizler eğitim sistemimizi 21. yüzyılın ihtiyaçlarına uygun olarak yeniden yapılandırmayı ve nitelikli bireyler yetiştirmeyi hedefliyoruz Kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerle desteklediğimiz bu politikayla, eğitimde fırsat eşitliğini sağlamayı, öğretmenlerin statüsünü yükseltmeyi, teknolojiyi etkin bir şekilde kullanmayı ve eğitimde mükemmeliyeti amaçlıyoruz. Bu politika çerçevesinin başarılı olabilmesi için toplumun ve özellikle eğitim sisteminin tüm paydaşlarının iş birliği yapmasının ve demokratik bir şekilde katılım göstermesinin büyük önem taşıdığının farkındayız, adımlarımızı buna göre atacağız. 1. Eğitimde Mükemmeliyet Vizyonu Türkiye’nin eğitim alanında lider haline gelmesini hedefleyen bir bakış açısını temsil ediyoruz. Bunun gerçekleştirilebilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın hantal yapısının radikal olarak değiştirilmesi, Eğitim Araştırmaları, Politikaları, Akreditasyonu ve Stratejik Planlaması Üst Kurulu ve alt komisyonlarını kuracağız. Bağımsız, bilimsel ve siyaset üstü kurumlar olarak ihdas edilecek kurullar ve komisyonlarca oluşturulacak milli politikaları süreklilik bilinci ile inşa edecek, dokunulmaz bir liyakat esasıyla yönetecek ve veriye dayalı olarak şekillendirilmesini sağlayacağız. Milli Eğitim Bakanlığının, Üst Kurul’un ve komisyonların faaliyetlerinin; eğitim alanında faaliyet gösteren bilimsel sivil toplum örgütleri, bilimsel düşünce kuruluşları ve eğitim fakültelerince hazırlanacak araştırma raporları ile dış değerlendirmeye tabii tutulmasını sağlayacağız. Dış değerlendirme sürecinde rol alacak olan STK’lara ve düşünce kuruluşlarına faaliyetlerinden ötürü çıkarılacak yasa ile belirlenecek olan nesnel ve bilimsel kriterler çerçevesinde maddi destek ve altyapı iyileştirilmesi sağlayacağız. 2. Kamu Yararını Önceleyen, Sürdürülebilir, Bilimsel, Şeffaf, Hesap Verebilir, Liyakat Merkezli ve Demokratik Bir Eğitim Sistemi Bu vizyonla, eğitim sistemini bilgi ve beceri kazandırmanın ötesine taşıyacağız. Toplumsal fayda sağlarken, bilimsel temellere dayanan, şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışını benimseyecek, personel atamalarını liyakat esasına göre gerçekleştirecek ve tüm paydaşların katılımını sağlayacak demokratik bir yapı oluşturacağız. Her bir paydaş için performans değerlendirme dosyaları hazırlanacak ve yerleştirme, atama, terfi, okul başarısı gibi süreçler bu değerlendirmelere göre yürütülecektir. Ayrıca, bu bilgiler şeffaf bir şekilde kamuoyu ile düzenli olarak paylaşılacaktır. Veliler, öğrenciler ve öğretmenler, eğitim sisteminin işleyişi hakkında düzenli olarak bilgilendirilecek ve eğitim politikaları ile sonuçları toplumun her kesimine açık ve anlaşılır bir şekilde sunulacaktır. Bu yaklaşım, eğitim kurumları ve yöneticilerinin belirlenen hedeflere ulaşma konusunda hesap verebilir olmalarını sağlayacak ve tüm paydaşlar nesnel kriterlere göre performans değerlendirmelerine tabi tutulacaktır. Performans değerlendirmeleri düzenli olarak yapılacak ve sonuçlar kamuoyu ile paylaşılacaktır. Ayrıca, eğitimde başarı kriterleri net ve nesnel bir şekilde tanımlanacak ve okullar performanslarını ve başarılarını düzenli olarak raporlayacaktır. 22 A PARTİ PROGRAM Öğrenci başarısı ve gelişimi, öğretmen performansı ile ilişkilendirilecektir. Bu doğrultuda, eğitim programlarına girişimcilik ve yapay zeka dersleri eklenerek öğrencilerin yaratıcı ve yenilikçi düşünme becerilerinin geliştirilmesi sağlanacaktır. İnovasyon ve girişimcilik, müfredatın önemli bir parçası haline getirilecek ve öğrencilerin yeni fikirler geliştirmeleri teşvik edilecektir. Ayrıca, öğrencilerin bu yenilikçi fikirleri hayata geçirebilmeleri için proje takımlarına mikro-kredi desteği sağlanacaktır. Çevre bilinci ve sürdürülebilir yaşam tarzlarının teşvik edilmesi de büyük önem taşımaktadır. Eğitim müfredatında sürdürülebilirlik ve çevre bilinci konuları işlenerek öğrencilerin ekolojik farkındalıkları artırılacaktır. Eğitim süreçlerinde tasarım temelli düşünme yaklaşımlarının benimsenmesiyle öğrencilerin problem çözme ve yaratıcı düşünme becerileri geliştirilecektir. Tasarım temelli düşünme, müfredata entegre edilerek öğrencilerin yenilikçi ve çözüm odaklı düşünmelerini teşvik edecek, yaratıcı projeler ve çözümler geliştirmelerine yardımcı olacaktır. 3. Eğitimin Temel İlkelerinin Eksiksiz Uygulanması Türk Milli Eğitiminin Temel İlkeleri, eğitim sistemimizin köşe taşlarını oluşturan değerleri ve hedefleri belirler. Bu ilkelerin eksiksiz bir şekilde uygulanması, eğitim sisteminin tutarlılığını ve etkinliğini artıracaktır. Bu süreçte, eğitim politikaları ve uygulamaları bu temel ilkelerle uyumlu hale getirilerek, hem eğitimde kalite hem de sistemin genel işleyişi güçlendirilecektir. Böylece, eğitim sistemimizin tüm bileşenleri arasında uyum sağlanacak, eğitim sürecinin bütünsel ve verimli bir şekilde yürütülmesi temin edilecektir. 4. Eğitimin Devlet Politikası Haline Getirilmesi ve Siyasi Etkilerden Arındırılması Eğitim, siyasi müdahalelerden bağımsız ve uzun vadeli sürdürülebilir politikalarla yönetilmelidir. Bu yaklaşım, eğitim sisteminin istikrarını ve kalitesini artıracaktır. Eğitim politikalarının, sürekli ve tutarlı bir şekilde uygulanması, siyasi değişikliklerden etkilenmeden, eğitimde uzun dönemli başarı ve gelişmeyi sağlamaya yönelik önemli bir adımdır. Böylece eğitim sistemi, yalnızca geçici çözümlerle değil, sağlam ve kalıcı reformlarla güçlendirilecektir. 5. Veriye Dayalı, Esnek ve Öğrenen Bir Sistem Eğitim sisteminin başarılı bir şekilde işleyebilmesi için, öğrenci ihtiyaçlarına ve değişen dünya koşullarına hızlı ve etkili bir şekilde uyum sağlaması gerekmektedir. Bu nedenle, kararlar veriye dayalı olarak alınmalı ve sistemin esnek olması sağlanmalıdır. Esnek bir yapı, eğitim sisteminin değişen ihtiyaçlara ve şartlara kolayca adapte olmasına olanak tanır. Ayrıca, eğitim sisteminin sürekli olarak kendini değerlendirmesi ve geliştirmesi önemlidir. Bu “öğrenen sistem” yaklaşımı, sistemin zamanla daha etkili ve verimli hale gelmesini sağlayarak, eğitim kalitesini artıracaktır. 6. Bilimsellik, Şeffaflık, Hesap Verebilirlik, Liyakat ve Katılımcılık Eğitim sisteminin etkinliğini ve kalitesini artırmak amacıyla, sistemin bilimsel verilere dayanması, şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde yönetilmesi, liyakat esaslarına uygun olarak yürütülmesi ve tüm paydaşların aktif katılımını sağlaması gerekmektedir. Bilimsellik, eğitim uygulamalarının ve politikalarının güvenilir verilerle desteklenmesini ifade ederken; şeffaflık, sistemin açık ve anlaşılır bir şekilde işlemesini sağlar. Hesap verebilirlik, yöneticilerin ve uygulayıcıların sorumluluklarının ve performanslarının net bir şekilde değerlendirilmesini mümkün kılar. Liyakat, görevlere uygun ve yetkin kişilerin atanmasını garanti ederken; katılımcılık, eğitim sürecinin tüm paydaşlar tarafından şekillendirilmesine olanak tanır. Bu ilkeler doğrultusunda eğitim sistemi yapılandırıldığında, toplumsal güven artacak ve eğitim kalitesi yükselecektir. 7. Eğitimde Fırsat Eşitliği Eğitim hakkının tüm bireyler için erişilebilir olması, başarıya ulaşmanın önündeki adaletsizliklerin ve engellerin ortadan kaldırılmasını ifade eder. Hiç kimse maddi imkansızlıklar nedeniyle eğitim fırsatlarına erişimden mahrum kalmamalıdır. Bu nedenle, eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak amacıyla gerekli adımlar atılacak ve destekleyici politikalar geliştirilecektir. Böylece, her öğrenci, ekonomik durumundan bağımsız olarak kaliteli eğitim imkanlarına ulaşabilecek ve başarılı olma şansına sahip olacaktır. 8. Değerler Eğitimi ve Sürdürülebilirlik Eğitim sürecinde etik değerlerin, karakter eğitiminin, girişimciliğin ve sürdürülebilirlik anlayışının daha fazla ön planda tutulması hedeflenmektedir. Bu yaklaşım, öğrencilerin hem kişisel hem de sosyal gelişimlerini A PARTİ PROGRAM 23 desteklemeyi ve onları topluma duyarlı bireyler olarak yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Öğrenciler, sadece akademik başarıya değil, aynı zamanda güçlü bir karaktere sahip olmaya, girişimcilik ruhunu kazanmaya ve çevresel sürdürülebilirlik konusunda bilinçlenmeye teşvik edilecektir. Böylelikle, eğitim sadece bilgi ve beceri kazandırmakla kalmayacak, aynı zamanda öğrencilerin topluma değer katan, etik ve çevresel sorumluluk sahibi bireyler olarak yetişmelerine katkıda bulunacaktır. 9. Öğretmenlik Mesleğinin Hak Ettiği İtibara Kavuşturulması Öğretmenlerin toplum içindeki saygınlıklarını ve mesleki prestijlerini artırmak amacıyla kapsamlı bir eylem planı geliştirilecektir. Bu plan, öğretmenlerin sınıf içindeki otoritelerini ve etkilerini güçlendirecek çeşitli düzenlemeleri içerecektir. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerini destekleyen, ödüllendiren ve teşvik eden uygulamalar hayata geçirilecektir. Ayrıca, öğretmenlik mesleğinin toplumsal değerini ve saygınlığını artırmak için stratejik adımlar atılacak, öğretmenlerin rollerinin önemini vurgulayan politikalar ve programlar oluşturulacaktır. 10. Öğretmenlik Meslek Kanunun Güncellenmesi Öğretmenliğin saygınlığını artırmayı ve meslek standartlarını belirlemeyi amaçlayan kapsamlı ve yeniden bir “Öğretmenlik Meslek Kanunu” hazırlanacaktır. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerini merkezine alacak, onların sorumlulukları ile haklarını açıkça ortaya koyacak olan bu kanun, ayrıca mesleğin etik standartlarını belirleyecek ve öğretmenlere mesleki güvence sağlayacaktır. Öğretmenlik mesleğinin toplumdaki yerini güçlendirecek ve meslek standartlarının belirlenmesine yönelik net bir çerçeve sunacak olan kanun, eğitim sisteminde öğretmenlerin rolünü ve mesleki standartlarını iyileştirmek için gereken tüm düzenlemeleri kapsayacak şekilde hazırlanacaktır. 11. Öğretmen Atamalarında Şeffaflık Öğretmen atama süreçlerinde mevcut mülakat uygulaması kaldırılacak ve KPSS skorları dikkate alınarak atama yapılacaktır. 12. Ücretli Öğretmenlik Uygulaması Eğitimde meslek onurunu zedeleyen ve öğretmenlik mesleğinin profesyonel değerleri ile bağdaşmayan ücretli öğretmenlik uygulaması tamamen kaldırılacaktır. 13. Öğretmenlik Mesleğinin Etik İlkelerinin Belirginleştirilmesi Öğretmenlik mesleği kapsamında, öğretmen-öğrenci, öğretmen-veli ve öğretmen-yönetici ilişkilerinin sınırlarını net bir şekilde belirleyen etik ilkeler oluşturulacaktır. Bu ilkeler, tüm paydaşlar arasındaki etkileşimlerde adil ve profesyonel davranış standartlarını belirleyecek, böylece öğretmenlik mesleğinin etik çerçevesi daha açık ve anlaşılır hale gelecektir. 14. Öğretmenlerin Sorumluluk ve Haklarının Netleştirilmesi Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları kadar, hakları da açık ve detaylı bir şekilde tanımlanacak ve güvence altına alınacaktır. Bu düzenleme, öğretmenlerin mesleki yükümlülüklerini yerine getirirken sahip oldukları hakların da korunmasını sağlayacak, böylece hem sorumluluklar hem de haklar arasında net bir denge oluşturulacaktır. 15. Kariyer Basamakları ve Mesleki Gelişim Öğretmenlik kariyer basamaklarında ilerlemenin sadece sınav skorlarına indirgenmesi eğitim öğretim süreçlerine etkisini en aza indirmektedir. Bu sebeple yapılacak olan düzenlemeyle birlikte sınavla birlikte öğretmenlerin gerçek sınıf ortamlarında, eğitim-öğretim süreçlerinde gösterdiği performansın da dikkate alınacağı yeni bir düzenleme yapılacaktır. Bu düzenlemeyle mesleki başarı ödüllendirilecek, öğretmenlerdeki motivasyon kaybının önüne geçilecek, mesleki gelişim teşvik edilecektir. 16. Lisansüstü Eğitim ve Kariyer Basamakları İlişkisi Öğretmenlere yüksek lisans yapmaları durumunda doğrudan uzman öğretmen, doktora yapmaları durumunda ise başöğretmen unvanı verilecektir. Bu düzenleme ile öğretmenlerin akademik ilerlemelerini kariyer basamaklarıyla ilişkilendirerek teşvik edeceğiz. Çevrim içi tezsiz yüksek lisans yapma imkanı verilecektir. Bunun için belli üniversitelerin Eğitim fakülteleri seçilerek tamamen bu yönde eğitim verecek şekilde yapılandırılacaktır. 24 A PARTİ PROGRAM 17. Öğretmen Yetiştirme Sisteminin İyileştirilmesi Öğretmenlerin yetiştirilmesi ve geliştirilmesi süreci, sadece hizmet içi eğitim programlarıyla sınırlı olan mevcut Öğretmen Akademisi uygulamasından ayrılacak ve bu görev yeniden Eğitim Fakültelerine devredilecektir. Eğitim Fakültelerinin öğrenci kabul kriterleri, eğitim kalitesini artırmak amacıyla kapsamlı bir şekilde yeniden düzenlenecek ve bu fakültelerin fiziki ve teknolojik altyapılarına büyük yatırımlar yapılacaktır. Ayrıca, Eğitim Fakültelerinde henüz lisansüstü eğitimi olmayan öğretmenler için ücretsiz yüksek lisans eğitimi imkanı sunulacaktır. Bu düzenlemeyle birlikte, belirli kriterlere göre seçilecek Eğitim Fakülteleri üç yıl boyunca sadece yüksek lisans eğitimi verecek ve yeni lisans öğrencisi almayacaktır. Bu değişiklikler, öğretmenlerin profesyonel gelişimini desteklemek ve eğitim kalitesini yükseltmek amacıyla gerçekleştirilecektir. 18. Okul Yönetiminde Liyakat Okul yöneticisi atamaları, liyakat esasına dayalı olarak gerçekleştirilecektir. Bu süreçte, mevcut okul yöneticileri liyakat kriterlerine göre değerlendirilecek ve atamalar, nesnel ve bilimsel kriterlere uygun olarak yapılacaktır. Bu yaklaşım, okul yönetiminde adil ve şeffaf bir değerlendirme sürecini sağlamayı ve yöneticilerin yetkinliklerine göre görevlendirilmesini amaçlamaktadır. 19. Okula Başlama Yaşı Okula başlama yaşı, çocukların gelişimsel özellikleri dikkate alınarak yeniden değerlendirilecektir. Bu yaşın çocuklar üzerindeki psikolojik, zihinsel ve duygusal etkileri incelenecek ve bu sorunları çözmek için gerekli adımlar atılacaktır. Amaç, çocukların okula başlama yaşının, onların sağlıklı gelişimlerini destekleyecek şekilde belirlenmesini ve okula adaptasyon süreçlerinin iyileştirilmesini sağlamaktır. 20. YÖK’ün Yeniden Organizasyonu Yükseköğretim Kurulu kaldırılacak ve bu alandaki akreditasyon ve kalite güvence işlevleri Yükseköğretim Kalite Kurulu ile Üniversitelerarası Kurul tarafından yeniden yapılandırılacaktır. 21. Rektör Seçimleri Üniversite rektörlerinin atama ile değil seçimle işbaşına gelmesi için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Ancak seçime girebilme yeterliliği ile ilgili olarak adayların sahip olması gereken bilimsel ve idari yetkinlikler açıkça belirlenerek yayınlanacaktır. 22. Atamalarda Şeffaflık Öğretim görevlisi ve araştırma görevlisi alımlarında mevcut merkezi sınav sonuçları (ALES), yabancı dil yeterliliği ve diploma notları dikkate alınacak; üniversiteler tarafından yapılan yazılı ve sözlü sınavlar kaldırılarak akademik alan sınavlarının merkezi olarak yapılması sağlanacaktır. 23. Kurum İçi Terfi Kurum içi terfi süreçlerinde ise ilan şartı kaldırılacak; bunun yerine üniversitelerin belirlediği atama ve yükselme kriterlerine göre kurulacak atama ve yükselme komisyonları tarafından süreç yürütülecektir. 24. MEB-Üniversite İşbirliğinin Güçlendirilmesi Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) ve üniversiteler arasındaki etkileşimi ve geri bildirim mekanizmalarını güçlendireceğiz. Liseler ile üniversiteler arasındaki ilişkileri artırarak, öğrencilerin erken dönemde mesleki beceriler kazanmaları teşvik edeceğiz. 25. Dünyaya Bilim İhracı Üniversitelerin yurtdışı kampüs açmalarını teşvik edeceğiz. Bilhassa Türk Dünyası, Ortadoğu, Avrupa ve Afrika gibi bölgelerde yurtdışı kampüsler açılmasını destekleyeceğiz. 26. Üniversitelerin Teknoloji Merkezleri Haline Getirilmesi Fiziksel yapılarından bağımsız bir şekilde “Teknoloji Transfer Ofislerini” güncelleyecek, mali yapıları esnekleştirerek özerkliklerini destekleyecek ve TEKNOKENT ve SOSYOKENT merkezleri kurarak geliştirecek ve etkin şekilde kullanılmalarını sağlayacağız. A PARTİ PROGRAM 25 27. Denklik Konusunu Sorun Olmaktan Çıkarmak Üniversitelerden ilgili bölümlerden üyelerin olduğu bir kurul eliyle denklik konusunu çok kısa sürede çözüme kavuşturacağız ve henüz öğrenci yurtdışına gitmeden önce bütün aşamaların şeffaf, öngörülebilir ve geleceğin net hale getirilmesini sağlayacağız. Üniversiteler tarafından düzenlenen öğrenci diplomalarının uluslararası geçerliliğini sağlamak amacıyla uluslararası akreditasyon birimleri kuracağız. İzleme ilkeleri oluşturacak, fakülte ve yüksekokulların uluslararası diploma denkliğinin tanınırlığını sağlayacağız. 28. Eğitimde Fırsat Eşitliği Adrese dayalı kayıt sisteminin neden olduğu fırsat eşitsizliklerini ortadan kaldırmak için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Okul öncesi eğitim ve ilkokul kademelerinde öğrencilere sabah kahvaltısı ve öğle yemeği olarak iki öğün ücretsiz beslenme imkânı sunulacaktır. Ortaokul ve lise kademelerinde ise öğle yemeği ücretsiz olarak verilecektir. Okullar arasındaki performans farklılıklarını azaltmak için, zorunlu hizmet bölgelerinde çalışan öğretmenlere ek tazminat verilecek ve bu bölgelerde tecrübeli öğretmenlerin görev almasını teşvik edeceğiz. Okul Öncesi Eğitimde Okullaşma Oranını Artıracağız. Öncelikle 4 yaş grubundan itibaren sonra da 3 yaş grubundan itibaren okullaşma oranlarını yükseltmek için gerekli çalışmalar yapacağız. Bu süreçte, yerel yönetimlerle iş birliği yapılacak ve bölgesel ihtiyaçlar dikkate alınarak etkili çözümler geliştireceğiz. 29. Güvenli Okul Ortamlarının Oluşturulması Okul ortamlarının güvenliğini sağlamak hem öğretmenler hem de öğrenciler ve aileleri için büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, okullar, güvenli mekanlar olarak düzenlenecektir. Bu düzenleme ile amaçlanan, okul içinde ve çevresinde herkesin güvenliğini artırarak, öğrenim sürecinin sağlıklı ve huzurlu bir ortamda gerçekleşmesini sağlamaktır. 30. Akran Zorbalığına Karşı Tedbir Akran zorbalığına karşı etkili ve caydırıcı önlemler alacak ve gerekli tedbirleri uygulayacağız. Böylelikle öğrencilerin güvenli ve destekleyici bir öğrenim ortamında eğitim görmelerini sağlayacağız. 31. Şiddete Sıfır Tolerans Eylem Planı Okullarda şiddeti önlemek amacıyla “Şiddete Sıfır Tolerans” eylem planını hayata geçireceğiz. Bu eylem planı, okullarda her tür şiddet eylemine karşı sıfır tolerans politikası benimsemeyi ve şiddetle mücadele için kapsamlı bir strateji geliştirmeyi hedeflemektedir. Plan, şiddet olaylarının etkili bir şekilde önlenmesi, yaşanan her türlü şiddet olayının hızla ve adil bir biçimde ele alınması ve güvenli bir okul ortamının sağlanması üzerine odaklanacaktır. Böylece hem öğrenciler hem de eğitimciler için daha güvenli ve destekleyici bir eğitim ortamı oluşturulması amaçlanmaktadır. 32. Köy Okulları ve Taşımalı Eğitim Öğrenci sayıları göz önünde bulundurularak, mümkün olan yerlerde köy okullarının açılması öncelikli hedef olacaktır. Köy okullarının kurulabileceği yerlerde bu okulların açılması sağlanacak, böylece öğrencilerin eğitimlerine yerel olarak devam etmeleri teşvik edilecektir. Ancak, köy okulları açmanın mümkün olmadığı bölgelerde, taşımalı eğitim uygulaması devam edecektir. 33. Lisans Programları İçin Baraj Uygulaması Lisans programlarına girişte tüm bölümler için genel baraj puanı uygulanacaktır. Bu baraj, öğrencilerin lisans programlarına kabul edilebilmeleri için gereken minimum başarı seviyesini belirleyecektir. İhtiyaçlar tespit edilerek üniversite bölüm kontenjanları buna göre belirlenecektir. Böylece hem öğrenci hem de eğitim kurumları için daha standart bir kabul süreci sağlanarak, yükseköğretime geçişte adil ve eşit bir değerlendirme ortamı oluşturulacaktır. 34. Lisans Programları İçin Temel Yeterlilikler Yapılan değerlendirmelerde öğrencilerin temel yeterliliklerine sahip olmadığı alanları tercih ettiği görülmektedir. Bunu önlemek için alanlarla ilgili temel yeterlilik kriterleri belirleme çalışması yapılacak bu 26 A PARTİ PROGRAM bölümlerde okumak isteyen öğrencilerin lise seviyesinde belirlenen yeterlilikleri sağlaması istenecektir. Bu kapsamda lise eğitiminde alanla ilgili derslerin not ortalaması ve yapılan yükseköğretime geçiş sınavında tercih edilecek alanla ilgili sorulardaki başarı düzeyi belirleyici olacaktır. 35. Mesleki Eğitimde Yeniden Yapılandırma Mesleki ve teknik eğitimi, piyasanın taleplerine ve ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilecek şekilde yeniden düzenleyeceğiz. Bu kapsamda, müfredat ve uygulama imkanları gözden geçirilecek ve gerekli değişiklikler yapılacaktır. Böylece, mesleki eğitim programları, iş dünyasının gereksinimlerine uygun hale getirilecek ve öğrencilere daha etkili ve geçerli beceriler kazandırılacaktır. Bu yeniden yapılandırma, hem öğrencilerin iş gücü piyasasında daha iyi bir konumda olmalarını hem de sektörlerin ihtiyaçlarına uygun yetkinliklere sahip profesyoneller yetiştirilmesini hedeflemektedir. 36. Meslek Ortaokulları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından başlatılan meslek ortaokulları uygulamasını yaygınlaştırarak, mesleki eğitimin temellerini güçlendireceğiz. Bu kapsamda, meslek ortaokullarının sayısını artırarak, öğrencilere erken yaşta mesleki beceriler kazandırmayı hedefleyeceğiz. Bu okullar, öğrencilere teorik bilgilerin yanı sıra pratik deneyimler sunarak, mesleki eğitimin ilk adımlarını sağlam bir şekilde atmaları için destek verecek. Yaygınlaştırma çalışmalarıyla, meslek ortaokullarının etkinliği artırılacak ve öğrencilere iş dünyasına yönelik hazırlık süreçlerinde önemli katkılar sağlanacaktır. 37. Tarım Liseleri Tarım ve hayvancılık sektörlerinin gelişmiş olduğu illerde, bu sektörlerin ihtiyaçlarına uygun Tarım Liseleri açılacaktır. Bu liseler, tarım ve hayvancılıkla ilgili mesleki eğitim ve uzmanlık alanlarında öğrencilere kapsamlı bir eğitim sunacak ve sektördeki gelişmeleri takip eden, nitelikli iş gücü yetiştirecektir. Tarım Liseleri, yerel ihtiyaçlar doğrultusunda tarım teknikleri, hayvancılık, toprak yönetimi ve ilgili diğer alanlarda eğitim vererek, öğrencilere bu sektörlerde kariyer yapma fırsatları sunacaktır. Böylece, tarım ve hayvancılık sektörlerinin güçlendirilmesi ve sürdürülebilir gelişimi desteklenecektir. 38. Mesleki Eğitimde Erken Mezuniyet ve İstihdam İmkanları Mesleki ve teknik eğitimin kalitesini artırmak ve iş piyasasının ihtiyaçlarına uygun nitelikli iş gücü yetiştirmek amacıyla, mesleki eğitimde önemli bir düzenleme yapılacaktır. Bu çerçevede, yükseköğretime devam etmeyi tercih etmeyen ve mezuniyet sonrasında doğrudan iş hayatına atılmak isteyen meslek lisesi öğrencilerine 11. sınıfın sonunda mezun olma hakkı verilecektir. Mezuniyetlerini erken tamamlayan bu öğrenciler, not ortalamaları ve alan derslerindeki performanslarına göre sınavsız olarak meslek yüksekokullarına geçiş yapabileceklerdir. Bu düzenleme, gençlerin iş piyasasına daha hızlı ve etkili bir şekilde giriş yapmalarını sağlayacak, ayrıca mesleki eğitim alanındaki itibarın artırılmasına katkıda bulunacaktır. 39. Mesleki Eğitime Özel Kontenjan Düzenlemesi Meslek lisesi mezunu öğrencilerin yükseköğretime geçişlerini teşvik etmek amacıyla, mezuniyet alanlarına uygun lisans programlarında özel kontenjan uygulaması geliştireceğiz. Bu düzenlemeyi, tüm ilgili lisans programlarında geçerli olacak şekilde genişleteceğiz. Böylece, meslek lisesi mezunları için bu kontenjanlar sağlanarak, mesleki eğitim alanındaki öğrencilerin yükseköğretim kurumlarına daha kolay erişim sağlamasını ve mesleki eğitimin teşvik edilmesini hedefliyoruz. 40. Ebeveyn Eğitimi Anne babaları çocuğunun gelişiminde ve eğitiminde süreçlere dahil etmek, bilgilendirmek, rehberlik etmek eğitimde başarı sağlamanın temel gerekliliklerindendir. Bu kapsamda her eğitim seviyesinde okullara kayıt yaptıran yeni öğrencilerin ebeveynleri başlangıç eğitimine tabi tutacak, ebeveynlerin çocuklarının gelişim süreçlerini desteklemeye yönelik temel beceriler kazandırmaya çalışacağız. 41. Rehberlik Hizmetlerinde Güçlü Dönüşüm Okullarda rehberlik hizmetlerinin kalitesini artırmak ve öğrencilere daha etkili destek sağlamak amacıyla, rehber öğretmen sayısını artıracağız. Bu düzenleme, rehberlik faaliyetlerini daha kapsamlı bir şekilde yürütmeyi ve mesleki yönlendirme hizmetlerini de içerecek şekilde genişletmeyi hedeflemektedir. Ayrıca, bu çerçevede “Mesleki Rehberlik Programı” uygulamaya konacak ve bu program aracılığıyla öğrencilere A PARTİ PROGRAM 27 meslek seçiminde, kariyer planlamasında ve kişisel gelişimlerinde etkili rehberlik hizmetleri sunulacaktır. Bu adımlar, öğrencilerin hem akademik hem de mesleki yönelimlerini destekleyerek, onların gelecekteki başarılarına katkıda bulunacaktır. 42. Büyük Veri Analitiği ile Süreç İyileştirme Eğitim süreçlerini daha etkili hale getirmek amacıyla büyük veri analitiğinden yararlanılacaktır. Bu yöntemle, öğrenci ve okul performansları kapsamlı bir şekilde analiz edilecek ve değerlendirilecektir. Büyük veri analitiği sayesinde, eğitim süreçlerinin güçlü ve zayıf yönleri daha net bir şekilde ortaya konacak ve bu veriler doğrultusunda iyileştirme stratejileri geliştirilecektir. Bu yaklaşım, eğitim kalitesini artırmayı ve daha hedeflenmiş çözümler sunmayı mümkün kılacaktır. 43. Eğitimde Dijital Dönüşüm Eğitim sisteminin dijital teknolojilerle yenilenmesi ve yapay zeka destekli bir yapıya dönüştürülmesi hedeflenmektedir. Bu dönüşüm, öğrenci başarısını artırmayı, eğitim süreçlerini daha etkili ve verimli hale getirmeyi ve kişiselleştirilmiş öğrenme deneyimleri sunmayı amaçlamaktadır. Veriye dayalı yaklaşımlar ve yapay zeka kullanımı sayesinde, her öğrencinin bireysel ihtiyaçlarına uygun eğitim çözümleri geliştirilecek ve eğitim süreçleri daha hassas bir şekilde yönetilecektir. 44. Girişimcilik ve Proje Merkezli Eğitim Yaklaşımı İlköğretim ve ortaöğretim seviyelerinde, proje merkezli ve beceri temelli bir eğitim yaklaşımı benimsenerek, girişimcilik ruhunu destekleyen bir eğitim ortamı sağlanacaktır. Bu yaklaşım, öğrencilerin aktif olarak eğitim süreçlerine katılmalarını ve kendi öğrenme süreçlerini yönetmelerini teşvik edecektir. Proje tabanlı eğitimlerle öğrenciler, gerçek dünya problemlerini çözme fırsatı bulacak ve girişimcilik becerilerini geliştireceklerdir. Böylece, öğrencilerin yaratıcı düşünme, problem çözme ve iş dünyasına hazırlık gibi önemli beceriler kazanmaları hedeflenmektedir. 45. Yapay Zeka ve Bireyselleştirilmiş Öğrenme Yapay zeka destekli öğrenme platformları ve akıllı öğretim sistemlerinin yaygınlaştırılmasıyla, öğrencilere kişiselleştirilmiş öğrenme deneyimleri sunacağız. Bu sistemler, her öğrencinin bireysel ihtiyaçlarını ve öğrenme hızını dikkate alarak, eğitim süreçlerini daha etkili hale getireceğiz. Yapay zeka teknolojilerinden yararlanarak, öğrencilerin öğrenme ihtiyaçları analiz edilecek ve her bir öğrenci için özel eğitim programları oluşturacağız. Bu yaklaşımla, her öğrencinin güçlü yönlerini ve gelişim alanlarını göz önünde bulundurarak, onların eğitimde daha başarılı olmalarını ve kişisel hedeflerine ulaşmalarını destekleyeceğiz. Böylece, öğrenme süreçlerini daha verimli ve öğrenci odaklı hale getireceğiz. 46. Akıllı Öğrenme Ortamları Okulların ve sınıfların mimarisi, esnek öğrenmeye destek verecek şekilde yeniden düzenleyeceğiz. Bu yenilikler, öğrencilerin öğrenme süreçlerine daha aktif bir şekilde katılmalarını sağlayacak ve iş birliğini teşvik eden ortamlar oluşturacağız. Fiziksel alanlar, öğrencilerin grup çalışmaları yapabilmeleri, bireysel ve ortak projelerde daha etkili olabilmeleri için tasarlayacağız. Aynı zamanda, teknolojik altyapının da entegre edilmesiyle, öğrenme deneyimlerinin daha interaktif ve verimli hale getirilmesini sağlayacağız. 47. Süreç Temelli Değerlendirme Geleneksel sınav sistemlerinin ötesine geçilerek, öğrenci başarısını daha kapsamlı ve adil bir şekilde değerlendirmek amacıyla süreç temelli ve veriye dayalı değerlendirme yöntemleri kullanacağız. Bu yaklaşımla, öğrencilerin sadece sınav sonuçlarına değil, öğrenme süreçlerine ve gelişimlerine de odaklanarak değerlendirilmesini sağlayacağız. Bu yöntemlerle, öğrencilerin eğitimdeki gerçek ilerlemelerini ve yeteneklerini daha adil bir şekilde ölçmüş ve desteklemiş olacağız. 28 A PARTİ PROGRAM 6. YARININ DÜNYASINDA GÜÇLÜ BR VAROLUŞ İÇN: YENDEN FLZLENEN TÜRKYE TARIMI Yaşama kaynaklık eden tarımı önceleyip, stratejik bir sektör olarak konumlandırmayan ulusların uzun ömürlü olması mümkün değildir. Bu bağlamda A Parti olarak tarımın dolayısıyla gıdanın her şeyden önce bir milli beka ve egemenlik meselesi olduğu gerçeğini en başa alıyor ve tarım politikamızı buna göre şekillendiriyoruz. Tarım politikamızın merkezine çok uluslu şirketlerin ve pazardaki emeksiz aktörlerin talepleri yerine çiftçilerimizin ve vatandaşlarımızın çıkarlarını koyuyoruz. 1. Tarımsal Planlama A Parti olarak sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın üretim ve tüketim dengelerini gözetecek ayrıca tarımsal kaynaklarımızın sürdürülebilir kullanımını sağlayacak Akıllı Planlama Sistemini kuracağız. Doğru bir planlama yapmanın ilk şartının doğru verileri elde etmek olduğunun bilinciyle Tarımsal Faaliyetleri İzleme, Analiz ve Karar Destek Merkezi kuracağız. Bu merkez sayesinde tüm tarımsal verilerin güvenilir, güncel ve sürekli olarak toplandığı, analiz edildiği, planlama ve stratejilerin geliştirildiği, tarımsal desteklerin programlandığı, yönetime anlık tarımsal veri ve karar desteğinin sağlandığı aktif, dinamik ve bilimsel temelli bir sistem kurmuş olacağız. Tüm üretim faktörlerinin ve tarımsal kaynakların akıllı planlamasını yaparak “Kendine Yeten Değil, Dünyaya Yeter Türkiye” tarım sistemini inşa edeceğiz. Oluşturduğumuz Akıllı Planlama Sistemiyle, hem üretici hem tüketici konumundaki vatandaşlarımızın en yüksek refahına odaklanırken toprak ve su gibi doğal kaynaklarımız ile çiftçilerimiz ve tarım işçilerimizin yanısıra beşeri kaynaklarımızın da korunarak güçlendirilmesini sağlayacağız. 2. Tarımsal Örgütlenme A Parti olarak sosyal sermayemiz ve kadim dayanışma kültürümüze güvenerek kooperatif tabanlı, birlikberaberlik mantığına uygun bir tarımsal örgütlenme modeli ortaya koyacağız. İlgili mevzuatı ve bürokrasiyi büyük ölçüde azaltıp kooperatifler üzerindeki bürokratik yükü azaltacağız. Aynı sektöre ürün üreten kooperatifler ve üretici örgütleri gibi tarımsal örgütler arasında bulut tabanlı “Dijital İletişim ve Dayanışma Ağı” kuracağız. Özel önem verdiğimiz kadın kooperatiflerinin markalaşma sürecinin Tarım Kredi Kooperatifinde oluşturulacak bir birim tarafından profesyonelce yönetilmesini sağlayacağız. Kadın kooperatiflerimizin ürünlerinin Tarım Kredi Kooperatifi tarafından ticarileştirilip pazarlanmasını sağlayarak kadın üreticilerimizin gelirini garanti altına alacağız. 3. Tarımda Parçalı Arazi ve İşletme Ölçeği Tarım arazilerinin daha etkin ve verimli kullanılmasını sağlamak, çiftçilerin gelirlerini artırmak ve tarımsal üretimi sürdürülebilir kılmak için arazi toplulaştırma çalışmalarına hız vereceğiz. Ancak mülkiyet belirsizlikleri, uyuşmazlıklar, yeni duruma katılım direnci ve toplulaştırma sonrası yaşanan anlaşmazlıklar gibi hukuki ve sosyal bakımdan zaman alan bu uygulamanın yanı sıra arazi bankası uygulamasını aktif bir şekilde kullanacak ve “Birlikte Üretim Modelini” kuracağız. 4. Birlikte Üretim Modeli Aynı mevki veya havzada arazisi bulunan çiftçilerin mevcut statüleri ve tapu kayıtları değişmeden arazilerini kendi istekleriyle birleştirip ortak bir arazi yönetimine dâhil olacakları sisteme verdiğimiz isimdir. Tüm ülke genelinde bu sistemde üretim yapmak isteyen çiftçilerimiz için duyuru yapılacaktır. Bölgelere ve ürün çeşidine göre değişmekle birlikte belli ölçekte arazilerini bir araya getiren ve bunu en az beş yıl süreyle devam ettireceğini taahhüt eden çiftçilerimiz Birlikte Üretim Modeline dahil edilecektir. Birlikte Üretim Modeline dahil olan çiftçilerimizin; Tüm üretim girdileri faizsiz ve en uygun fiyattan (mazot, gübre, tohum, İlaç, tarımsal sulama giderleri, hasat giderleri) üretim sezonu başında tarımsal üretim kooperatifleri ve üretici birlikleri aracılığıyla ayni olarak temin edilecektir, A PARTİ PROGRAM 29 Hasat sonrası elde edilen ürünler tarımsal üretim kooperatifleri ve üretici birlikleri tarafından girdiler mahsuplaştırılarak en iyi fiyat garantisiyle alınacaktır, Herhangi bir afet veya doğal zararlı neticesinde oluşabilecek zarar riskine karşı tarım sigortalar kooperatiflerce yaptırılacaktır, Üretim sezonu boyunca danışmanlık ve mühendislik hizmetleri kooperatifler tarafından bedelsiz olarak sunulacaktır. Birlikte üretim modeli içindeki ekimler üniversitelerimiz tarafından ar-ge alanı olarak kontrol edilip çiftçimize azami fayda sağlamaya çalışılacaktır. Tarım kredisi borcu olan çiftçilerimizin kredilerinin faizsiz 5 yıl ödemeli olarak yapılandırılması sağlanacaktır. Birlikte üretim modeli sayesinde; Ölçek problemi ve verimlilikle alakalı problemlerin çözümüne yönelik somut adımlar atılmış olacak, çiftçi ürününün değerinde satılacağını ekmeden önce görecektir. Bu model sayesinde hâlihazırda uygulanan arazi toplulaştırmalarının zorlu altyapı oluşturma süreçleri ortadan kalkacağı gibi sosyal ve hukuki sorunlar da henüz ortaya çıkmadan çözülmüş olacaktır, Çiftçilerimizin tarımda tam planlı döneme geçeceğimiz Akıllı Planlama Sistemine entegre olması kolaylaşacaktır, Üniversite-kooperatif iş birliği çerçevesinde tarımsal AR-GE çalışmaları başlayıp yaygınlaşacaktır. Bu çalışmalar üniversite öğrencilerimiz için staj ve istihdam imkanı sağlayacaktır. 5. Tarımsal Kaynakların Korunması, Yönetimi ve Geliştirilmesi Ekonomik, sosyal ve kültürel olumsuzluklara rağmen hala vatan toprağını bekleyen çiftçilerimiz, tarımdaki en büyük hazinemizdir. Tarımsal Kaynakların Sürdürülebilir Yönetimi: Tarımsal kaynaklarımızın korunması, geliştirilmesi, doğru kullanılması ve sürdürülebilir yönetimi ülkemizin geleceğidir. Toprak ve su kaynaklarımızı korunması gereken, çocuklarımızın geleceği olan nadide bir miras olarak kabul ederiz. Sadece doğal kaynaklarımızı değil, çiftçilerimiz ve tarım işçilerimiz gibi beşeri kaynaklarımızı da kıymetli hazinelerimiz olarak biliriz. Tarımsal Sit Alanları İlanı ve Koruma Stratejileri: Ülkemizdeki mevcut sit alanlarını koruduğumuz gibi tüm tarım topraklarını da tarımsal sit alanı ilan ederek tarım dışı amaçlarla kullanılmasını engelleyeceğiz. Su Kaynaklarının Sürdürülebilir Kullanımı ve Verimlilik Artışı: Ülkemizin su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı için kayıpların azaltılması büyük önem taşımaktadır. Ülkemizin su kısıtı bulunan ülkeler kategorisinde yer aldığı ve tarımsal sulama maksatlı su kullanımının toplam kullanım içinde %77 paya sahip olduğu bilgisiyle; %50 olan su randımanını on yıl içerisinde, klasik sulama yöntemleri yerine yağmurlama ve damla sulama yöntemlerinin daha etkin kullanılmasını teşvik ederek %60’dan sırası ile %80 ve %90’a çıkarma hedefiyle çalışacağız. Atıl Fabrikaların Üretime Kazandırılması: Yerli gıda üreticileri ile, üreticilerin rızası ile atıl kapasiteli fabrikalarda kooperatif tarafından ürün ürettirilip yatırım maliyeti olmadan üretim artışı sağlayacak, yatırımını tamamlamış ama işletme sermayesi olmayan sanayicimizi desteklerken, atıl kapasiteli veya kapalı bu fabrikalarda istihdam gerçekleştireceğiz. Tarım Arazilerinin Yabancılara Satışının Engellenmesi: Yabancılara ve yabancı ortaklı şirketlere tarım topraklarının satılmasını engelleyeceğiz, ayrıca savunmasız çiftçilerimizin arazilerini yok pahasına alarak toplayan kişi ve şirketlerin belli bir toplamın üzerinde satın alımlarını kanunen yasaklayacağız. Genç Çiftçilerin Köyde Kalmasını Teşviki: Değişen küresel düzen ve yaşam şekillerinin baskısı altındaki genç çiftçilerimizin yuvalarını terk etmeyip köylerinde refah içinde yaşamaları için sadece ekonomik şartları değil sosyoekonomik, kültürel ve eğitim şartlarını da iyileştireceğiz. Köy Sosyolojisi Araştırma Merkezlerinin Kurulması: Köydeki yaşam şartları ve iletişim teknolojileriyle kabuk değiştiren sosyal şartların araştırılıp kırsaldaki problemlere çözüm bulunması için ivedilikle Köy Sosyolojisi Araştırma Merkezlerini kuracağız. Bu merkezler sayesinde köylerimizdeki genç nüfusumuzun ihtiyaçlarını belirleyip beklentilerini karşılayacağız. 30 A PARTİ PROGRAM 6. Verimlilik ve Ürün Kayıpları Doğru Tarım Teknikleri ve Eğitim: Doğru belirlenmiş tarımsal alanlarda, doğru sulama teknikleriyle, doğru zararlı kontrolü, doğru tohum ve gübre kullanımı ile verimlilik ve kaliteyi arttıracağız. Bunun için hem çiftçilerimize etkili eğitimler vereceğiz hem de modern tarım teknolojilerini kullanmalarını teşvik edeceğiz. Verimliliği Artırmak İçin Ar-Ge ve İleri Teknolojiler: Verimliliği arttırmak için dünyadaki en ileri tekniklerle çiftçilerimizi buluşturacağımız gibi bu konudaki Ar-Ge çalışmalarını arttıracağız. Hassas tarım, kontrollü çevre tarımı, kapalı tarım ve hidroponik tarım uygulamaları ile gelişmiş tarım robotları gibi yeniliklerin yatırımlarını ve Ar-Ge çalışmalarını destekleyeceğiz. Ayrıca yeni ve verimli bitki çeşitlerini üretime ekleyerek tarımsal envanterimize kazandıracağız. Hayvancılıkta Verimlilik ve Hastalıklarla Mücadele: Hayvan ırklarını ıslah ederek, hayvan hastalık ve zararlılarından kaynaklanan verim kayıplarının azaltılması için aşı üretim ve geliştirme kapasitemizi arttırarak hastalıklarla etkin mücadele edeceğiz. Suni tohumlamayı yaygınlaştıracağız. Gıda Güvenliği ve Verimlilik: Verimlilik konusunda gözeteceğimiz en önemli hususlardan biri gıda güvenliğidir. Verimliliği arttırma pahasına vatandaşlarımızın sağlığının tehlikeye atılmasını yanlış buluyoruz. Verimlilik teknikleri sonucu gıda güvenliğinde oluşabilecek tehlike kontrollerini insan sağlığı açısından dünya kabullerinin üzerinde bir titizlikle gerçekleştireceğiz. Yerli Tohum ve Tarım Teknolojilerinin Geliştirilmesi: Yerli tohum arz güvenliğimizi sağlamak için, yerli tohum ve tarım ilacı üreticileri ile kooperatifler arasında girişim sermayesi ortaklığı yapacağız. Yerli tohum üreticileri ile, yerli tarım ilacı (doğal) ve yerli tarım makineleri ve teknolojileri üreten firmalarla girişim sermayesi ortaklığı kuracağız. Uzun vadede kooperatiflerin kendi tohum ve tarım ilacı üretimlerini sağlayacağız. 7. Tarımsal Desteklemeler A Parti iktidarında, tarımsal desteklemelerle ilgili tutumları baştan aşağı değiştirecek Yeni Destekleme Felsefesi’ni ortaya koyacağız. Üretim, yatırım ve pazarlamayı geliştiren, kalite ve verimlilik odaklı, üreticiyi üretken kılmayı hedefleyen destekleme politikalarımızla, üreten çiftçilerimizi destekleyeceğiz. Kırsal alanlarda toprağımızı bekleyen nüfusumuzun sürdürülebilir olarak muhafaza edilmesi için gençlere ve kadınlara yönelik sosyoekonomik, kültürel ve eğitim destekleri vereceğiz. “Kendine Yeten Değil, Dünyaya Yeter Türkiye” tarım sistemini inşa etmek için tarım ürünlerinde dış ticaret politikamızı üreticilerimiz ve tüketicilerimiz lehine yenileyeceğiz, hareket kabiliyetini arttıracağız. Ayrıca işlenmiş tarım ve gıda ürünlerinde küresel değer zincirine katılımının sağlanmasını destekleyeceğiz. Her yıl tarımsal desteklemeye ayrılan kaynağın Gayri Safi Milli Hasıla’nın en az yüz de 1’i olmasını sağlayacak ve hiçbir zaman bu oranın altına düşürmeyeceğiz. 8. Pazarlama ve Aracılık Faaliyetleri Tarım ürünlerinin, üretiminden sonraki aşama olan ürünlerin ticarileştirilmesi, ulusal ve uluslararası pazarlara sunulması ve ekonomik değer sağlanması amacıyla: Çiftçilerin Pazarlama Faaliyetlerine Yönelik Örgütlenmesi: Çiftçilerimizin pazarlama faaliyetlerine uygun olarak örgütlenmesini sağlayarak piyasa üzerindeki etkilerini en üst seviyeye çıkaracağız. Ayrıca çiftçi örgütlerimize pazarlama becerileri ve alternatif satış kanalları konusunda uygulamalı eğitimler vereceğiz. Sözleşmeli Tarım İş Birliği ve Aracısız Ticaret: Sözleşmeli Tarım İş Birliği modeli kapsamında kooperatifler ve sanayiciler arasında yapılacak sözleşmeler ile gereksiz aracıları ortadan kaldıracağız. Böylelikle çiftçilerimizi doğrudan alıcılarla buluşturacağız. Coğrafi İşaretli Ürünler ve Küresel Markalar İçin Destek: Tarımsal ürünlerimizin coğrafi işaretli ürünler listelerine girmesi için çalışmalarımızı artıracak; işlenmiş ürünlerde daha güçlü ve küresel markalara sahip olmak için gıda sanayicimize pazarlama ve Ar-Ge destekleri vereceğiz. Yurtdışında kooperatif satış ofisleri kurup hem kooperatifin ürünlerini hem de isteyen yerli gıda şirketlerimizin ürünlerinin pazarlama faaliyetlerini gerçekleştireceğiz. Ürün Kalitesini ve Standardını Artırmak İçin Eğitim ve Denetim: Tarım ürünlerinin kalitesini ve standardını artırmak için eğitim ve denetim mekanizmalarını güçlendirecek, sertifikasyon süreçlerini kolaylaştıracak ve A PARTİ PROGRAM 31 ihracat pazarlarına uygun ürünlerin yetiştirilmesini teşvik edeceğiz. Sağlığa zararlı katkılı ürünlerin satışında daha sert düzenlemeler getirip bunlara uymayan firmaları hızlıca kamuoyuyla paylaşacağız. Bu firmalara düşük cezalar yerine, istenilen düzenlemeler yapılana kadar üretimden men cezaları vereceğiz. Fiyat Manipülasyonlarının Engellenmesi ve Şeffaf Fiyatlandırma: Fiyat manipülasyonlarını engellemek ve ürün fiyatlarının şeffaf bir şekilde belirlenmesi amacıyla; üretilen ürünün tarladan sofraya kadar tüm alım, satım ve el değiştirme süreçlerini kayıt altına alıp takibini sağlayacak; blockchain teknolojisi kullanan, Akıllı Planlama Sistemiyle bütünleşik bir takip sistemi kuracağız. Saha denetimleriyle bu takip siteminin etkinliğini sürekli takip ederek sistemin etkili kılınmasını sağlayacağız. 9. Çevre, İklim Değişikliği ve Ekolojik Problemler Çevre Bilinci ve Ekolojik Sorunların Eğitime Entegrasyonu: Çevre, iklim değişikliği ve ekolojik problemlerin etkilerine karşı toplumsal farkındalığın artırılması amacıyla, bu konular Milli Eğitim müfredatına stratejik ve bilinçli bir şekilde entegre edilecektir. Bu entegrasyon, sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda, geleceğin bireylerinin çevreye duyarlı, iklim değişikliği konusunda bilinçli ve ekolojik sorunlara yönelik çözüm üretebilecek becerilere sahip olmalarını sağlamayı hedeflemektedir. Sürdürülebilir Tarım ve Gıda Güvenliği: Sürdürülebilir tarım yöntemlerini mümkün olan en üst seviyede yaygınlaştırmayı ve mevcut endüstriyel tarım yöntemlerini gıda güvenliğini merkeze alan bir çerçevede, insan, bitki ve çevre sağlığını koruyacak şekilde belli ilke ve değerlere oturtmayı ana hedef olarak belirledik. Toprak ve Su Kaynaklarının Verimliliğinin Artırılması: Toprak organik madde miktarını ve su verimliliğini arttıracak uygulamaları hayata geçireceğiz. Doğrudan ekim ve azaltılmış toprak işleme metotlarının yaygınlaşmasını sağlayacağız. İyi Tarım ve Organik Tarım Uygulamalarının Geliştirilmesi: İlk olarak, beş yıl içerisinde iyi tarım ve organik tarımın ülke tarımsal üretiminin yarısını oluşturmasını sağlayacağız. Gıda güvenliğini sağlamayan, insan sağlığını tehdit eden GDO’lu ürün ve bilinçsiz pestisit kullanımı gibi uygulamalara kesinlikle izin vermeyeceğiz. Böylesi durumların daha etkin bir şekilde denetlenmesi için mevzuatımızı yenileyecek, gıda güvenliği eşik standartlarını insanımız için en üst seviyeye getirecek ve laboratuvar altyapımızı zenginleştireceğiz. Kimyasal Gübre Kullanımının Azaltılması ve Organik Gübrelerin Teşviki: Kimyasal gübre kullanımının azaltılması için organik, mikrobiyal ve organomineral gübre kullanımını destekleyeceğiz. Eğitim ve Farkındalık Artırma Çalışmaları: Toprak ve su kaynaklarının korunması, iklim değişikliği ve küresel ısınma, çölleşme, erozyon, doğa bilinci ve çevre farkındalığı gibi konularda eğitim çalışmaları yapacak, orta öğretim müfredatına bu konuların detaylı olarak girmesini sağlayacağız. Yenilenebilir Enerji Kullanımının Desteklenmesi: Yenilenebilir enerjinin hayvancılık, tarımsal sulama ve her türlü tarımsal üretim süreçlerinde kullanılmasını destekleyeceğiz. Sürdürülebilir Orman Yönetimi ve Karbon Yutak Alanlarının Güçlendirilmesi: Orman alanlarını arttırmak ve sürdürülebilir orman yönetimini sağlamak gibi stratejilerle karbon yutak alanlarını hem güçlendireceğiz hem de arttıracağız. Orman alanlarımızı korumak ve orman yangınlarını önlemek amacıyla bir komisyon kuracağız. Orman Köylülerinin Desteklenmesi ve Orman Yönetiminin Güçlendirilmesi: Ormanları koruyan orman köylerinin ve köy sakinlerinin sayısı giderek azalmaktadır. Orman köylerine destek sağlayarak, köylere geri dönüşü teşvik edeceğiz. Orman kesimi, bakımı ve odun üretimi için hizmet alınan taşeron firmalardan vazgeçeceğiz. Sözleşmeli ve mevsimlik orman işçilerinin özlük haklarıyla ilgili taleplerini karşılayarak, iş güvencelerini temin edeceğiz. Su Kaynaklarının Korunması ve Yangın Söndürme Sistemleri: Orman yangınlarıyla mücadele için su kaynaklarımızı koruyarak; su toplama sarnıçları, çukurları, yağmur hasadı gibi yöntemlerle su rezervleri oluşturacağız. Bunların birbirlerine dizel pompalar ve yanmaz yangın hortumları ile bağlanmasını sağlayacağız. Elektrik İletim Hatlarının Ormanlardan Çıkarılması: Elektrik iletim hatlarının ormanlık alanlardan geçirilmesine son verecek ve mevcut hatları aşamalı olarak orman dışına çıkaracağız. Ayrıca, enerji nakil hatlarının bakımını tam ve eksiksiz bir şekilde yapacağız. Ormanlık Alanların Korunması ve Denetimlerin Artırılması: Ormanlık alanları tamamen temizlemek amacıyla bir çöp temizleme seferberliği başlatacak ve orman denetimlerini sıkılaştırarak, ormanlara çöp atmak, bahçe temizliği için ateş yakmak ya da anız yakmak gibi eylemlere yönelik ceza oranlarını en üst 32 A PARTİ PROGRAM seviyeye çıkaracağız. Uzun vadede orman alanlarını korumak için, bu bölgeleri rant alanı olmaktan çıkaracak, yangın çıkartanlara caydırıcı cezalar uygulayacağız. Ayrıca, orman sınırlarını yangın öncesi süreçteki haliyle muhafaza edecek ve bu alanları imar faaliyetlerine tamamen kapatacağız. Ormanlık bölgeler ve çevresinde turizm ya da yerleşim amaçlı inşaat yapılmasına izin veren tüm yasal düzenlemeleri iptal edeceğiz. 10. Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılık Tarımsal Canlı Hayvan Varlığının Belirlenmesi: Öncelikle tarımsal canlı hayvan varlığımızı somut ve eksiksiz olarak ortaya koyacağız. Atıl Kapasiteli Çiftliklerle Sözleşmeli Üretim Modeli: Ülkemizdeki atıl kapasiteli damızlık/besi çiftlikleriyle sözleşmeli üretim modeline geçeceğiz. Çiftliklerin Eksik Kapasitesine Uygun Damızlık ve Besi Tedariki: Tarım sayımı çalışmalarında çiftliklerde tespit edilen eksik kapasiteye uygun sayıda damızlık, besi ve koyunun, ilgili kooperatif tarafından tedarik edilerek, çiftlik sahipleriyle üretim sözleşmesi yapılmasını temin edeceğiz. Böylece ülkemizdeki atıl kapasite en verimli şekilde üretime yönlendirilmiş olacağından, üretim artışı ile ithalatı ortadan kaldıracağız. Birlikte Ekim Modeli ile Yem Fiyatlarının Düşürülmesi: Birlikte ekim modeli ile yem fiyatları düşeceğinden hayvan besleme maliyetimiz dolayısıyla et fiyatlarımız düşecektir. Küçükbaş Hayvancılığın Geliştirilmesi ve Organize Bölgeler: Meralarda küçük baş hayvan organize bölgeleri oluşturarak koyun keçi üretim bölgeleri yaygınlaştırılacaktır. Sürdürülebilir yeter miktarda et üretimi küçük baş hayvancılığın geliştirilmesi ile mümkündür. 11. Bakanlık Yapısı Tarım Planlarının Mevzuat ile Güvence Altına Alınması: Tarımdaki tüm aktörlerin katılımıyla hazırladığımız planların keyfi olarak değiştirilemeyeceği bir mevzuat hazırlayacağız. Bakanlık Yapısının Yeniden Düzenlenmesi ve İşlevsellik Kazandırılması: Bakanlık merkez ve taşra teşkilatında kapsamlı bir iş yükü analizi yapacak, personeli bu analize göre adil olarak görevlendirecek ve kadük kalmış, işlevsiz birimleri yenileyerek işlevsel yeni birimler haline getireceğiz. Ekosistem Verilerinin Takibi ve Yerel Çözüm Üretimi: Ekolojik alanlardaki ekosistemin farkında olmak, niteliksel ve niceliksel verileri anbean takip etmek ve bu verileri Akıllı Planlama Sistemine yüklemek, sorunları tespit edip yerelden çözüm üretmek mümkün olacaktır. Üretici Odaklı Kurumların İşlevselliği: Et ve Süt Kurumu, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Toprak Mahsulleri Ofisi ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin üretici öncelikli, halkın menfaatlerine duyarlı olarak çalışmasını temin edeceğiz. Bu kurumların tek amacı hizmet verdikleri çiftçinin kârı ve vatandaşlarımızın refahı olacaktır. Piyasa Kontrolü ve Yönetim Gücünün Güçlendirilmesi: Tarım Bakanlığının, bu kurumları piyasa düzenlemeleri için birer piyasa kontrol, hakimiyet ve yönetim gücü olarak kullanacağı; hareket kabiliyeti yüksek bir mevzuat ve işleyiş zemini oluşturacağız. 12. Tarımın Finansmanı Faizsiz Finansman Modeliyle Çiftçilerin Desteklenmesi: Tüm bu saydıklarımızı tarımda faizi ortadan kaldıracak etkin bir finansman modeliyle destekleyeceğiz. Çiftçimizin kooperatiflere etkin katılımın sağlanmasıyla beraber borç yükünün faizsiz 5 yıl ödemesi sağlanacaktır. Birlikte üretim modelimiz sayesinde birlikte ve tarımsal üretim desteklerinin kooperatifler eliyle tedarik edilmesi ile oluşacak gelir yine kooperatifler marifetiyle çiftçimize kâr payı olarak dağıtılacaktır. Bu sayede kendi öz sermayesini biriktiren kooperatifler ve bunu çiftçisiyle paylaşan faizsiz bir finansman modeli meydana getireceğiz. Faizsiz Finansman Modelini Benimseyen Kooperatifler Bankası: Faizsiz Finansman Modelini Benimseyen Kooperatifler Bankasını, tüm tarım ekosistemini de gözden geçirecek ve kapsayacak şekilde kuracağız. Akıllı Planlama Sistemi ile Entegre Finansman Modeli: Akıllı Planlama Sistemiyle entegre olacak finansman modeliyle “Kooperatifler Bankası’nın Hazine Birimi ve Risk Yönetim birimleri simülasyonlarıyla birlikte olası gelir modellerine göre kâr payı dağıtımlarını önceden hesaplayarak fiyat hareketlerini ve olası riskleri hesaplayabilecek ve her daim çiftçimizin öz kaynaklarını koruyan bir sistem oluşturacağız. Borçla Değil, Kendi Kaynağıyla Üretim Yapan Çiftçiler: A Parti olarak borçla üretim yapan değil, kendi kaynağıyla üretim yapan çiftçi ve kooperatifler oluşturacağız. A PARTİ PROGRAM 33 7. ÇEVRE, ŞEHRCLK, İKLM VE AFET YÖNETM POLTKALARI: SÜRDÜRÜLEBLR KALKINMANIN TEMEL Türkiye’nin Potansiyeli ve Kentleşme Sorunları: Türkiye Cumhuriyeti, köklü tarihi, eşsiz coğrafi konumu ve dinamik nüfus yapısıyla büyük bir potansiyele sahiptir. Medeniyetlerin beşiği olan bu topraklar, binlerce yıllık birikimi ile geleceğe uzanan bir köprü vazifesi ifa etmektedir. Ancak, geçmiş dönemlerde uygulanan plansız kentleşme politikaları, şehirlerimizin özgün kimliklerini ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu nedenle partimiz, bu kritik dönemde, ülkemizin karşı karşıya olduğu çevre, kent, iklim ve afet kaynaklı sorunları çözüme kavuşturma ve bu problemleri kalkınma fırsatlarına dönüştürme kararlılığındadır. Sürdürülebilirlik ve Gelecek Nesillere Yaşanabilir Türkiye Vizyonu: Çevre, şehircilik, iklim ve afet yönetimi politikalarımızı sadece günümüz ihtiyaçlarını karşılamak için değil gelecek nesillere yaşanabilir, gurur duyacakları bir Türkiye bırakma vizyonuyla şekillendirdik. Politikalarımız; sürdürülebilirlik, insan odaklılık ve bütüncül yaklaşım ilkelerini temel almaktadır. Kentlerin Kimliğini Koruyarak Dönüşüm: Bu vizyonla, kentsel planlamada her şehrin kendine özgü coğrafi özelliklerini, tarihî birikimini ve kültürel zenginliklerini dikkate alan bir yaklaşım benimsiyoruz. Şehirlerimizi, yalnızca taş ve betondan ibaret yapılar değil, içinde yaşayan insanların hayallerini, umutlarını ve geleceğini barındıran canlı organizmalar olarak kabul ediyoruz. Bu bağlamda, kentlerimizin kimliğini korurken, çağın gerekliliklerine uyum sağlayan bir dönüşümü hedefliyoruz. Somut Projeler ve Afetlere Karşı Dirençli Şehirler: İktidarımızda, bu hedefleri gerçekleştirmek için somut adımlar atacağız. Her şehrimizde yeşil alan miktarını en az iki katına çıkaracak, toplu taşıma ağını genişletecek ve enerji verimliliğini artıracak projeleri hayata geçireceğiz. Parti programımızın odak noktasında; yeşil alanların artırılması, modern ve entegre ulaşım altyapısının oluşturulması, enerji verimliliğinin sağlanması ve afetlere karşı dirençliliğin güçlendirilmesi yer almaktadır. Bu öncelikler, güvenli ve yaşanabilir şehirlerin, mutlu ve üretken bir toplumun temeli olduğu inancımızdan kaynaklanmaktadır. Katılımcı ve Kapsayıcı Yönetişim Modeli: Bu doğrultuda, vatandaşlarımızın yaşadıkları kentlerle güçlü bir aidiyet bağı kurmasını sağlayacak katılımcı ve kapsayıcı bir yönetişim modeli öngörüyoruz. Şehirlerin, sakinlerinin aktif katılımıyla gelişip güzelleşeceğine inanıyor, bu anlayışı çevre politikalarımıza da yansıtıyoruz. Doğal Kaynakların Korunması ve Yenilenebilir Enerji Hedefi: Çevre programımız ise doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir kullanımını hedeflemektedir. Bu kapsamda, iktidarımızın ilk yılında, yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam enerji üretimindeki payını %30’a çıkaracak bir eylem planını uygulamaya koyacağız. Çok güçlü şekilde inanıyoruz ki; ülkemizin eşsiz doğal güzelliklerini korumak ve gelecek nesillere aktarmak, sadece bir sorumluluk değil, aynı zamanda bir onur meselesidir. İklim Değişikliği ile Mücadele ve Temiz Çevre Vizyonu: İklim değişikliğiyle mücadelede kararlı bir tutum sergileyecek, bu doğrultuda yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını teşvik edeceğiz. Çünkü biliyoruz ki temiz bir çevre ve sürdürülebilir bir iklim politikası, sadece bugünümüzü değil, yarınlarımızı da şekillendirecektir. Köy Politikası ve Sürdürülebilir Kalkınma: Politikalarımızın temelinde, tüm diğer parti programlarından farklı olarak, köylerimizden başlayan bir kalkınma anlayışı yatmaktadır. Çevre, şehircilik ve afet yönetimi politikalarımızın, doğru bir köy politikası olmadan kurgulanamayacağına inanıyoruz. Tıpkı Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki gibi, köy politikamızı şehircilik politikamızdan ayrı düşünmüyoruz. Köy-Kent Dengesi ve Kırsal Kalkınma: Köylerimizi güçlendirmeden şehirlerimizi sağlıklı bir şekilde geliştiremeyeceğimizin farkındayız. Bu nedenle, kırsal kalkınmayı önceliklendiriyor, köylülerimizin yaşam standartlarını yükseltmeyi, üretim kapasitelerini artırmayı ve köy-kent arasındaki uçurumu kapatmayı hedefliyoruz. İnanıyoruz ki, güçlü köyler güçlü şehirlerin, güçlü şehirler ise güçlü Türkiye’nin temelidir. Teknik Bilgi Birikimi ve Siyasi İrade: Partimiz, bu politikaları hayata geçirecek teknik bilgi birikimine, yetişmiş liyakatli kadrolara, deneyime ve siyasi iradeye sahiptir. Türkiye’nin potansiyeline olan sarsılmaz inancımızla, kamuoyunun desteğiyle bu programı sistematik bir şekilde uygulayacak ve ülkemizi hak ettiği konuma taşıyacağız. Çevreye Saygılı Şehirler ve Sürdürülebilir İklim Politikası: Çevreye saygılı, kimlikli şehirler ve sürdürülebilir bir iklim politikası, güçlü ve müreffeh bir Türkiye’nin temelini oluşturacaktır. Bu anlayışla, ülkemizin çevre, şehircilik ve iklim politikalarını yeniden şekillendirmeye ve geleceğe güvenle bakmaya 34 A PARTİ PROGRAM hazırız. Yarının Türkiye’sini bugünden inşa etmek için var gücümüzle çalışacağız. Köylerimizin Kalkınması İçin Yenilikçi ve Sürdürülebilir Politikalar: Partimiz, köylerimizin kalkınmasının kentsel gelişim ve ilerlemenin temelini oluşturacağı inancıyla, köylerimiz için yenilikçi ve sürdürülebilir politikalar geliştirmeyi, köy yaşamını canlandırmayı, köy sakinlerinin hayat standartlarını iyileştirmeyi ve köylerimizde sürdürülebilir kalkınmayı teşvik edecek politikaları uygulamaya koymayı hedeflemektedir. Kapsamlı Kalkınma Stratejileri: Hedefimize ulaşmak için, tarım ve hayvancılığın modernizasyonundan köy alt yapısının güçlendirilmesine, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimin artırılmasından köy turizminin teşvikine kadar geniş bir yelpazede, köylerimizin sorunlarını ve ihtiyaçlarını yerinde tespit ederek, köylülerimizle iş birliği içinde çözümler üretmeyi planlıyoruz. Her köyün kendine özgü potansiyelini ve kaynaklarını optimum düzeyde değerlendirebilmek için, köylerimize özel stratejiler geliştireceğiz. Ekonomik ve Sosyal Kalkınma ile Ekolojik Değerlerin Korunması: Hedefimiz köylerimizin ekonomik ve sosyal açıdan kalkınmasını sağlarken, ekolojik ve kültürel değerlerimizi korumak ve bizden sonraki nesillere aktarmaktır. Köylerimizin çağdaş yaşamın olanaklarıyla entegre olabilmesini sağlarken, örfi değerlerimizi ve yaşam pratiklerimizi de muhafaza etmeyi önemsiyoruz. Şehirlerden Köylere Geri Göçün Teşviki: Köy politikalarımızla, köylerimizi sadece yaşanabilir değil, aynı zamanda tercih edilebilir hale getirecek projeler aracılığıyla, şehirlerden köylere geri göçü teşvik ederek köylerimizi daha aktif, daha canlı ve daha sürdürülebilir kılmayı amaçlıyoruz. Köylerimizde yaşam kalitesini artırarak, geleceğin güçlü Türkiye’sinin inşasına katkıda bulunmakta kararlıyız. 1. Köyleri Geliştirme Stratejileri Köylerimizin asli sahiplerinin köy sakinleri olduğu bilincini merkeze alarak, ülkemizin köylerini geliştirme stratejik planlarımızda öne çıkan temel ilkeler şu şekildedir: Altyapı ve Temel Hizmetlerin İyileştirilmesi Yol ve Ulaşım: Köylere ulaşımı kolaylaştırmak için yol yapım ve bakım çalışmaları hızlı bir şekilde tamamlanarak, toplu taşıma hizmetleri geliştirilecek. Elektrik, Su ve İnternet: Köylere kesintisiz elektrik, temiz içme suyu ve yüksek hızlı internet erişimi sağlanacak. Sağlık Hizmetleri: Köylere sağlık ocakları, mobil sağlık ekipleri ve mobil-tıp hizmetleri sunulacak. Köylerde acil durum çağrı sistemleri kurulacak, ambulans ve ilk yardım gibi hizmetlerine erişim kolaylaştırılacak. Afet Yönetimi: Köylerde afet risk ölçüm ve değerlendirmeleri yapılacak. Afet müdahale planları hazırlanacak. Posta ve Kargo Hizmetleri: Kargo hizmet ağı içerisinde olmayan köylere düzenli kargo hizmetlerinin sağlanabilmesi için gerekli lojistik altyapı hazırlanacak. Veterinerlik Hizmetleri: Köylerde düzenli veterinerlik hizmetleri sunulacak, hayvan sağlığı tetkikleri yapılacak. Tarım, Hayvancılık ve Orman Bakanlığı ile koordineli şekilde projelendirilecek. Hayvancılık Sigortası sistemini yeniden düzenleyeceğiz. 2. Eğitim ve Yetenek Geliştirme Eğitim Kalitesinin Artırılması: Köy okullarına ulaşımı kolaylaştırıp, donanım ve öğretmen kalitesini artırarak, köy çocuklarına kaliteli eğitim sağlayacağız. Mesleki Eğitim: Köylüler için tarım, hayvancılık, zanaat ve turizm gibi alanlarda mesleki eğitim projelerini güncel ve kesintisiz şekilde düzenleyeceğiz. Köy Kooperatifçiliği Eğitimi: Köylülere kooperatif kurma, yönetme ve geliştirme konularında eğitimler vereceğiz. Köy Ürünleri Markalaşma Eğitimi: Köylülere yerel ürünlerini markalaştırma, pazarlama ve e-ticaret konularında eğitimler sunacağız. Köy Mimarisi Eğitim Programı: Geleneksel köy mimarisini koruma, yenileme ve çağdaş ihtiyaçlara uyarlama konularında köy sakinlerine ve yerel ustalara yönelik kapsamlı eğitimler düzenleyeceğiz. Bu program, yerel yapı tekniklerini, sürdürülebilir malzeme kullanımını, restorasyon yöntemlerini ve afete dayanıklı yapı tasarımını içerecek, böylece köylerimizin özgün mimari karakteri korunurken yaşam kalitesini arttıracağız. A PARTİ PROGRAM 35 Bu hususta yerel yönetimlerle siyasi parti ayrımı yapmaksızın iş birliği yapacağız. 3. Tarım ve Hayvancılığın Desteklenmesi Modern Tarım Teknikleri: Köylülere modern tarım teknikleri ve sürdürülebilir tarım uygulamaları konusunda sürekli eğitimler vereceğiz. Tarım Destekleri: Çiftçilere tohum, gübre ve makine desteği sağlayacak, ürünlerinin pazarlanması için kooperatifler kuracağız. Hayvancılık Teşvikleri: Küçük ve orta ölçekli hayvancılık işletmelerini destekleyecek ve hayvansal ürünlerin pazarlanması için her türlü imkanı sağlayacağız. Kooperatifleşme ve Ortak Makine Kullanımı: Tarım kooperatiflerinin kurulmasına yönelik bürokratik süreçleri kolaylaştıracak ve mali destekler sağlayacağız. Ortak makine park tesisleri oluşturacak ve çiftçilerin kullanımına uygun koşullarda sunulmasını sağlayacağız. Çiftlik-Market Zinciri Oluşturulması: Çiftçilerin ürünlerini doğrudan tüketiciye ulaştırabileceği yerel pazarların kurulmasını sağlayacağız. Çevrimiçi satış platformlarının oluşturulması ve lojistik destek sağlanması konusunda destek vereceğiz. Tarımsal Atık Yönetimi: Tarımsal atıkların geri dönüşümü için tesisler kuracak ve çiftçilere ücretsiz hizmet sunacağız. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın öncülüğünde, sıfır atık prensibiyle çalışan örnek çiftlikleri ve tarım tesislerini destekleyeceğiz. Hayvan Refahı ve Çevre Uyumu: Çevre dostu ahır ve hayvan barınağı tasarımlarının geliştirilmesi ve uygulanmasına destek vereceğiz. Hayvan atıklarının çevreye zarar vermeden bertaraf edilmesi veya gübreleştirilmesi için modern sistemler kuracağız. 4. Kırsal Kalkınma Küçük Ölçekli Sanayi: Köylerde küçük ölçekli sanayi işletmelerinin kurulmasını destekleyeceğiz. Gıda üretim ve işleme tesisleri, el sanatları ve zanaat atölyeleri, tarım ve hayvancılık yan ürün işletmeleri (gübre, deri, yem), turizm ve konaklama (eko ve agro turizm vb.), yerelde üretilenlerin pazarlama ve paketlenmesi, enerji üretim tesisleri (biyogaz, güneş, rüzgar), hediyelik eşya üretimi gibi sektörlere destek vereceğiz. Yenilenebilir Enerji Çözümleri: Köy bazlı güneş enerjisi projeleri, mikro rüzgar türbinleri ve biyogaz tesislerinin yaygınlaştırılmasını sağlayacağız. Su Yönetimi ve Atık Su Arıtma: Yağmur suyu hasadı sistemleri kuracak, ihtiyaç duyulan bölgelerde küçük ölçekli ekolojik atık su arıtma tesisleri inşa edecek, su kaynaklarının korunması ve verimli kullanımı için eğitimler vereceğiz. Köy-Kent Entegrasyonu: Köy ürünleri için kent pazarları oluşturacak, köy-kent arasında sürdürülebilir ulaşım çözümleri geliştirecek, kırsal alanların rekreasyon potansiyelini artıracağız. 5. Çevre ve Doğal Kaynakların Korunması Çevre Dostu Uygulamalar: Tarım ve hayvancılıkta çevreye yararlı uygulamaları teşvik ederek ağaçlandırma ve erozyon kontrolü projeleri uygulayacağız. Su Kaynaklarının Yönetimi: Su kaynaklarının verimli kullanımı ve korunması için projeler geliştireceğiz. Kırsal Hava Kalitesinin İyileştirilmesi: Köylerde hava kirliliğini azaltacak önlemler alacak, temiz yakıt kullanımını teşvik edeceğiz. Köy Ortak Alanlarının Yeşillendirilmesi: Köy meydanları ve ortak kullanım alanlarında ağaçlandırma çalışmaları yapacağız. Akıllı Tarım Uygulamaları: Köylerde su ve enerji tasarrufu sağlayan akıllı tarım teknolojilerini destekleyeceğiz. Kırsal Atık Yönetimi: Pilot köylerde geri dönüşüm ve kompostlama uygulamaları sistemleri kurarak, atık yönetiminin iyileştirilmesini sağlayacağız. 6. Bütüncül Şehircilik Yaklaşımı Kentleşmenin Karmaşıklığı ve Bütüncül Şehircilik Vizyonu: Kentleşme, günümüz dünyasının en karmaşık ve çok boyutlu olgularından biridir. Modern şehircilik anlayışı, geçmişin parçacı yaklaşımlarından uzaklaşarak, 36 A PARTİ PROGRAM bütüncül ve sürdürülebilir bir vizyon benimseme gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, partimizin şehircilik politikası, kentlerin tarihsel, kültürel ve ekolojik parametrelerini dikkate alan, kapsamlı ve entegre bir yaklaşım sunmaktadır. Kentlerin Kimliğini Koruma ve Özgün Yönetmelikler Geliştirme: Planlamalarımızda, kentlerin planlama tarihi, kentleşme dinamikleri ve afet riskleri gibi çok yönlü faktörlerini dikkat ve titizlikle değerlendireceğiz. Her şehrin kendine ait karakterini ve kimliğini korurken, çağdaş kent yönetimi ilkelerini uygulayan özgün yönetmelikler geliştireceğiz. Bu şekilde, tek tip planlarla tek tip şehircilik anlayışını terk ederek, her kentin, kendi potansiyelini en iyi şekilde değerlendirmesine olanak tanıyacağız. İmar Planlarının Anayasal Güvence Altına Alınması: İmar planlarının temel prensiplerini ve değiştirilmeme ilkesini anayasal güvence altına alarak, planların keyfi değiştirilmesini önleyecek yasal düzenlemeler yapacağız. Orman alanlarının vasıf değişikliği kararlarının Türkiye Büyük Millet Meclisi›nde alınmasını sağlayacak yasal düzenlemeleri hayata geçireceğiz. Şeffaflık ve Hesap Verilebilirlik İlkelerinin Güçlendirilmesi: Plan değişikliklerinden sorumlu yetkili kurum ve kuruluşların hesap verebilirliğini artırmak amacıyla, her türlü plan değişikliğinin gerekçeleriyle birlikte kamuoyuna açıklanması zorunluluğunu getiren şeffaflık ilkesini yasal zemine oturtacağız. Toplumsal Katılımı Merkeze Alan Kentsel Gelişim Modeli: Kentler, kolektif yaşam ve üretim alanları olarak, toplumsal dinamiklerin bir yansımasıdır. Bu anlayışla, kentsel gelişim süreçlerinde toplumsal katılımı ve yönetişimi merkeze alan bir model ortaya koyacağız. Her kentte kurulacak “Kent Kimliğini Koruma Kurulları” bulunduğu bölgedeki kamu ve sivil toplum kuruluşlarının aktif katılımıyla, üretecekleri kent kimlik kartları sayesinde kentin özgün karakterini koruyacak ve geliştirecek politikalar ile yatırımların belirlenmesinde kilit rol oynayacaktır. Partimizin Şehircilik Vizyonu ve Temel İlkeler: Partimizin şehircilik vizyonu, şehircilik ilkeleri rehberliğinde şu altı temel başlık altında şekillenmektedir: Sürdürülebilir Şehircilik, Afete Dirençli Kentler, Entegre Ulaşım ve Altyapı Sistemleri, Çevre Koruma ve İklim Değişikliği ile Mücadele, Ekonomik ve Sosyal Kalkınma ve Katılımcı Yönetim ve Şeffaflık. Bu kapsamlı yaklaşım ile kentlerimizi sadece fiziksel mekânlar olarak değil, aynı zamanda sosyal, ekonomik ve ekolojik sistemler olarak ele alacağız. Kentlerin Geleceğe Uygun İnşası ve Toplumsal Refah: İktidarımız döneminde, bu politikaların titizlikle uygulanması, kentlerimizin yaşanabilirliğini artıracak, çevresel sürdürülebilirliği sağlayacak ve toplumsal refahı için son derece önemli katkılar sağlayacaktır. Hedefimiz, geçmişten gelen değerleri korurken, geleceğin ihtiyaçlarına cevap verebilen, her türlü afet direnci yüksek, nüfus yoğunluğu dengeli dinamik kentler inşa etmektir. 7. Sürdürülebilir Şehircilik Şehirlerimizin yaşam kalitesini yükseltmek, ekolojik uyumu korumak ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için yeşil alanların arttırılması hayati öneme sahiptir. Bu bağlamda, kentlerin yeşil alanların çeşitlendirilmesi, genişletilmesi ve etkin kullanımı için aşağıdaki stratejiler benimsenecektir: Yeşil Kent Kuşakları: Şehirlerimizi yeşil kuşaklarla kuşatarak, plansız ve kontrolsüz büyümenin önüne geçiyoruz. Bu yeşil bariyerler, kentlerimizin belirlenen sınırlar dışına taşmasını engelleyecek, plansız yayılmayı durduracak. Böylece, şehirlerimizin planlanandan farklı genişlemesini kesin olarak önleyeceğiz. Yeşil kuşaklarımız, kentsel büyümeyi disipline edecek, yoğunlaşmayı dengeli dağıtacak. Bu stratejik yaklaşım, hem doğal alanları koruyacak hem de kentsel kaynakların verimli kullanımını sağlayacaktır. Sonuçta, öngörülebilir, kontrollü ve sürdürülebilir bir kentsel gelişim elde edeceğiz. Şehir Parkları ve Bahçeler: Şehir içinde ve çevresinde yeşil alanların, parkların ve bahçelerin kişi başına düşen yeşil alan miktarını iki katına çıkararak en az 24 metrekare seviyesine taşıyacağız. Her mahallede en az bir büyük kent parkının oluşturulması için uzun vadeli yeşil alan planları hazırlayacağız. Kendine Yeten Binalar: Yeni binaların enerji verimli, su tasarruflu ve çevre dostu malzemeler kullanılarak inşa edilmesini teşvik edeceğiz. Mikro Parklar ve Cep Parkları: Küçük kentsel boşlukları yeşil alanlara dönüştürecek ve mahalle aralarında küçük dinlenme mekanları tesis edeceğiz. Ekolojik Koridorlar: Şehir içinde yeşil alanları birbirine bağlayan ve yaban hayatı için habitat bağlantıları sağlayan yeşil koridorlar inşa edeceğiz. A PARTİ PROGRAM 37 Okul ve Hastane Bahçeleri: Eğitim kurumları ve sağlık tesislerinin bahçelerinde terapötik ve eğitim amaçlı yeşil alanlar düzenleyeceğiz. Endüstriyel Alan Dönüşümleri: Eski sanayi bölgelerini eko parklara dönüştürecek ve terk edilmiş alanların yeniden doğaya kazandırılması için çalışmalar yapacağız. Yenilikçi Yeşil Alan Tasarımları: Yağmur bahçeleri, biyolojik göletler ve permakültür ilkelerine dayalı kentsel yeşil alan tasarımlarını uzmanların gözetiminde projelendireceğiz. Endemik Bitki Türlerinin Korunması: Kentlerimizin ekolojik zenginliğini korumak ve geliştirmek amacıyla, endemik bitki türlerimizin tespiti ve yaşatılması için kapsamlı bir çalışma başlatacağız. Bu doğrultuda, botanik uzmanları ve yerel yönetimlerle iş birliği içinde, her bölgenin özgün bitki örtüsünü belirleyecek ve bu türlerin korunması için özel alanlar tahsis edileceğiz. 8. Yeşil Kent Avluları Şehircilik anlayışımızda yeni bir sayfa açıyoruz. Geleneksel Türk mimarisinin özünü oluşturan avlu sistemini, çağdaş kent planlamasıyla harmanlayarak «Kent Avluları» konseptini geliştiriyoruz. Bu vizyoner yaklaşım, kentlerimizi daha yaşanabilir, sürdürülebilir ve dirençli hale getirme hedefimizin temelini oluşturuyor. Kent Avlularının Tasarımı ve Sosyal Etkileşim: Kent avluları, mahallelerimizin kalbinde yer alacak geniş yeşil alanlar olarak tasarlanacak. Bu avlular, mikro-iklim oluşturarak enerji verimliliğini artıracak, yağmur suyu yönetimini iyileştirecek ve kentsel ısı adası etkisini azaltacak. Aynı zamanda, mahalle sakinleri için sosyal etkileşim merkezleri haline gelecek, topluluk bağlarını güçlendirecek. Pilot Projeler ve Deneyimlerden Öğrenme: Bu dönüşümü gerçekleştirmek için uzun bir yolculuğa çıkıyoruz. İlk adım olarak, pilot projelerle başlayacağız. Seçilmiş mahallelerde, kent avluları konseptini uygulayarak, bu yaklaşımın pratikteki etkilerini gözlemleyeceğiz. Bu deneyimler, vizyonumuzu daha da geliştirmemize ve iyileştirmemize olanak sağlayacak. Yaşam Tarzında Dönüşüm ve Toplum Katılımı: Kent avluları konsepti, sadece fiziksel bir dönüşümü değil, aynı zamanda yaşam tarzımızda da bir değişimi temsil ediyor. Bu nedenle, vatandaşlarımızın bu vizyonu anlamaları ve benimsemeleri büyük önem taşıyor. Bu doğrultuda, toplumun her kesimiyle diyalog halinde olacağız, fikirlerini dinleyecek ve bu sürece dahil olmalarını sağlayacağız. Finansman ve Sürdürülebilir Kaynak Kullanımı: Finansman konusunda, mevcut kaynaklarımızı en verimli şekilde kullanmayı hedefliyoruz. Bu dönüşümü, kamu kaynaklarını etkin bir şekilde yöneterek ve yerel imkanları seferber ederek gerçekleştireceğiz. Özel sektörün de bu vizyona katkı sağlaması için teşvik mekanizmaları geliştireceğiz. Asıl amacımız, bu dönüşümü ülkemizin kendi öz kaynaklarıyla, ekonomik ve sürdürülebilir bir şekilde hayata geçirmektir. Uzun Vadeli ve Aşamalı Dönüşüm Süreci: Kent avluları vizyonu, uzun vadeli bir dönüşümü temsil ediyor. Bu süreci aşamalı olarak ilerletecek, her adımda elde ettiğimiz deneyimleri değerlendireceğiz. Yeni gelişim alanlarında bu konsepti uygularken, mevcut mahallelerimizin de zaman içinde bu vizyona uyum sağlaması için çalışacağız. Gelecek Nesillere Sürdürülebilir Kentler Bırakma Hedefi: Bu vizyon, geçmişimizin bilgeliğini geleceğin ihtiyaçlarıyla buluşturacağız. Kent avlularıyla, sadece yaşam alanlarımızı değil, aynı zamanda kentsel yaşam kültürümüzü de dönüştürmeyi hedefliyoruz. Daha yeşil, daha sağlıklı ve daha mutlu bir Türkiye için bu yolculuğa çıkıyoruz. Gelecek nesillere, doğayla uyum içinde yaşayan, sürdürülebilir ve dirençli kentler bırakmak için çalışmalarımıza başlıyoruz. 9. Kent Hafızası, Kent Kimliği ve Kent Silüetinin Korunması Öncelikle, her şehrimizin kendine özgü karakterini, mevcut durumunu, korunması gereken yapıları, doğal unsurları ve genel kent dokusunu ortaya çıkaracağız. Yerel yönetimlerle sıkı iş birliği içinde çalışarak, her şehre özgü silüet koruma planları oluşturacağız. Kent siluetimizi koruma vizyonumuz, geçmişimize saygı duyarken geleceğe açık, pratik ve uygulanabilir çözümler sunmayı amaçlıyor. Bu sayede, kentlerimizin hem görsel çekiciliğini artıracak hem de yaşam kalitesini yükselteceğiz. Kentlerimizin özgün kimliğini ve tarihi dokusunu korumak, aynı zamanda modern ihtiyaçlara cevap verebilen yaşanabilir alanlar oluşturmak için kapsamlı bir kent silüeti koruma planı uygulamayı hedefliyoruz. Bu planın ana hatları şöyledir: 38 A PARTİ PROGRAM Kent Silüeti Koruma Bölgeleri: Her şehirde, tarihi ve kültürel öneme sahip bölgeler “Kent Silüeti Koruma Bölgesi” olarak ilan edeceğiz. Bu bölgelerde yapılacak yeni inşaatlar ve renovasyonlar için özel düzenlemeler getireceğiz. Yükseklik Sınırlamaları: Kent silüetini bozmamak adına, özellikle tarihi bölgelerde ve sahil şeritlerinde bina yükseklikleri için katı sınırlamalar getireceğiz.Bu sınırlamaları, bölgenin topografyası ve mevcut tarihi yapıların yüksekliklerini dikkate alınarak belirleyeceğiz. Görsel Etki Değerlendirmesi: Yeni yapılacak büyük ölçekli projeler için “Görsel Etki Değerlendirmesi”ni zorunlu hale getireceğiz. Bu değerlendirme yoluyla projenin kent silüetine etkisini simülasyonlar ve 3D modellemeler kullanarak analiz edeceğiz. Tarihi Yapıların Restorasyonu: Kent silüetinin önemli parçaları olan tarihi yapıların aslına uygun şekilde restore edilmesi için özel fonlar oluşturacağız. Restorasyon çalışmalarında uzman mimarlar ve tarihçilerden oluşan danışma kurullarını görevlendireceğiz. Yeşil Alanların Korunması ve Artırılması: Kent silüetinin doğal unsurları olan yeşil alanlar ve ağaçları özenle koruyacağız. Yeni yeşil alanlar oluşturarak, kentlerin doğal silüetinin güçlendirilmesi sağlayacağız. Işık Kirliliğinin Önlenmesi: Gece silüetini korumak adına, özellikle tarihi bölgelerde ışık kirliliğini önleyici tedbirler alacağız. Reklam Panolarının Düzenlenmesi: Kent silüetini bozabilecek büyüklükte ve konumda reklam panoları ve tabelaların kullanımını sınırlandıracağız. Tarihi bölgelerde reklam panoları için özel tasarım kriterleri getireceğiz. Kıyı Şeridi Koruma Planları: Deniz, göl ve nehir kıyılarındaki kent silüetlerinin korunması için özel planlar hazırlayacağız. Kıyı şeridindeki yapılaşmayı sıkı bir şekilde denetleyecek ve doğal silüetin bozulması engelleyeceğiz. 10. Temiz Enerji, Güçlü Türkiye Türkiye’nin sürdürülebilir geleceği için enerji ve çevre politikalarımız, kentlerimizi daha yaşanabilir ve doğa dostu bir duruma getirmeyi amaçlıyor. Enerji verimliliği, yenilenebilir kaynakların etkin kullanımı ve akıllı atık yönetimi, bu vizyonumuzun temel taşlarını oluşturuyor. Geleceğin yeşil şehirleri için ortaya koyacağımız stratejiler ise şunlardır; Enerji Verimli Yapılar ve Sistemler: Kentsel altyapı, yeni inşaat projeleri ve renovasyon çalışmalarında enerji etkin tasarımları zorunlu hale getireceğiz. Özellikle endüstriyel ve ticari işletmelerin bina sistemlerinde enerji verimliliğini optimize edecek teknolojiler teşvik edeceğiz. Güneş ve Rüzgâr Enerjisi Entegrasyonu: Kentsel alanlarda güneş enerjisi sistemleri ve rüzgâr türbinleri gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını yaygınlaştıracağız. Yeni yapılarda bu sistemlerin entegrasyonunu teşvik edeceğiz. Enerji kooperatiflerini teşvik edeceğiz ve yerel toplulukların enerji üretim süreçlerine aktif katılımı sağlayacağız. Akıllı Şebeke Sistemleri: Kent genelinde enerji dağıtımını optimize eden, talep yönetimini iyileştiren ve yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonunu kolaylaştıran akıllı şebeke sistemleri kuracağız. Elektrikli Ulaşım Altyapısı: Şehir içinde elektrikli araçlar için şarj istasyonları yaygınlaştıracak, toplu taşıma araçlarını aşamalı olarak elektrikliye dönüştürecek ve bisiklet yollarını arttıracağız. Elektrikli ulaşımı teşvikler ve vergi indirimleriyle destekleyeceğiz. Atık Yönetimi ve Enerji Üretimi: Şehir atıklarından biyogaz üretimi ve atık yakma tesislerinden enerji elde edilmesi gibi projeleri teşvik edeceğiz. Jeotermal Enerji Kullanımı: Bilim insanlarının belirlediği Uygun bölgelerde jeotermal enerjinin yapı ısıtma ve soğutma sistemlerinde kullanımı için çalışma yapacağız. Mikro Şebekeler: Mahalle veya bölge bazlı, kendi kendine yetebilen enerji sistemleri kuracak ve destekleyeceğiz. Enerji Verimliliği Denetimi ve Sertifikasyonu: Binalarda ve işletmelerde zorunlu enerji verimliliği denetimleri yapacak ve sertifikasyon sistemi oluşturacağız. Enerji performans sertifikalarını bina değerlemesinde dikkate alacağız. A PARTİ PROGRAM 39 Yenilenebilir Enerji Eğitimi: Okullarda ve mesleki eğitim kurumlarında yenilenebilir enerji teknolojileri üzerine eğitim müfredatları hazırlayacağız. Sektördeki istihdam ihtiyacını karşılayacak nitelikli iş gücünü yetiştireceğiz. Enerji Pozitif Binalar: Tükettiğinden daha fazla enerji üreten binaların tasarımı ve inşası nı teşvik edeceğiz. 11. Geri Dönüşümde Öncü Türkiye Geri Dönüşüm Programları: Her bölgede geri dönüşebilir ve geri dönüşemeyen atıklar için ayrı atık toplama merkezleri kuracağız. Organik atıkların kompostlanmasını ve biyogaz üretiminde kullanılmasını teşvik edeceğiz. Atık Azaltma: Plastik kullanımını azaltacak, yeniden kullanılabilir ürünleri teşvik edeceğiz. İnşaat atıklarının geri dönüşümü ve yeniden kullanımı için etkin stratejiler geliştireceğiz. Atık ayrıştırma ve geri dönüşüm oranlarını artıracak, atık yönetiminde akıllı sistemler kullanarak atık toplama süreçleri optimize edeceğiz. Bütünleşik Atık Yönetim Stratejisi: Şehrin tüm atık kaynaklarını ve türlerini kapsayan, üretimden bertarafa kadar her aşamayı içeren uzun vadeli bir plan oluşturacağız. Strateji, atık azaltma, geri dönüşüm ve bertaraf yöntemlerini optimize ederek çevresel etkilerini asgari düzeye indireceğiz. Atık Hiyerarşisi Uygulaması: Atık yönetiminde öncelik sıralaması belirleyecek ve uygulayacağız. Bu hiyerarşi sırasıyla önleme, azaltma, yeniden kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım ve en son çare olarak bertaraf etme adımlarını içerecektir. Her adım için spesifik politikalar ve uygulamalar geliştireceğiz. Çok Kademeli Geri Dönüşüm Ağı: Mahalle, semt ve şehir düzeyinde birbiriyle entegre çalışan geri dönüşüm tesisleri kuracağız. Bu ağ ile, atıkların en uygun tesiste işlenmesini sağlayarak geri dönüşüm oranlarını artıracak ve taşıma maliyetlerini azaltacağız. Döngüsel Ekonomi Teşvikleri: Atık üretimini azaltan, geri dönüşümü artıran ve kaynakları daha verimli kullanan işletmelere vergi indirimi, hibe veya düşük faizli kredi gibi teşvikler sağlayacağız. Atık Yönetiminde Ar-Ge Desteği: Yenilikçi atık azaltma, geri dönüşüm ve bertaraf teknolojilerinin geliştirilmesi için araştırma fonları oluşturacağız. Özel Atık Yönetimi: Tehlikeli atıklar ve elektronik atıklar (e-atık) gibi özel atık türleri için spesifik toplama, işleme ve bertaraf stratejileri geliştireceğiz. Bu atıkların çevreye ve insan sağlığına zarar vermeden yönetilmesini sağlayacağız. Paydaş Katılımı ve İş birliği: Atık yönetimi planının uygulanmasında yerel yönetimler, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların rollerini açıkça tanımlayacağız. Paydaşlar arası iş birliğini güçlendirecek mekanizmalar oluşturulacak ve düzenli istişare toplantıları düzenleyeceğiz. 40 A PARTİ PROGRAM 8. AFETLERE KARŞI GÜVENL YARINLAR 1. Afet Risk Yönetimi ve Planlama Türkiye, jeopolitik konumu ve coğrafi özellikleri nedeniyle çeşitli doğal afetlere karşı yüksek risk altındadır. Depremler, seller, heyelanlar ve diğer doğal afetler, ülkemizin sosyal ve ekonomik yapısını derinden etkileme potansiyeline sahiptir. Bu bağlamda, etkin bir afet risk yönetimi ve planlama stratejisi, ulusal güvenliğimizin ve sürdürülebilir kalkınmamızın temel taşlarından biri haline gelmiştir. Partimiz, afet risk yönetimi ve planlamanın öneminin bilincinde olarak, aşağıdaki konulara odaklanmayı ve bu alanlarda kapsamlı politikalar geliştirmeyi taahhüt etmektedir: Risk Değerlendirmesi ve Haritalandırma: Yurt genelinde kapsamlı risk haritaları oluşturacağız. Bu haritaları, deprem, sel, heyelan gibi doğal afetlerin yanı sıra iklim değişikliğinin potansiyel etkilerini de içerecek şekilde hazırlayacağız. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojilerini etkin bir şekilde kullanarak, risk altındaki bölgeleri ve kritik altyapıları belirleyeceğiz. Bu değerlendirmeler ışığında, yerleşim alanlarını risk seviyelerine göre sınıflandıracak ve yüksek riskli bölgelerde kentsel dönüşüm projelerinin önceliklendirilmesini sağlayacağız. Afet Öncesi Hazırlık ve Zarar Azaltma: Yapısal ve yapısal olmayan önlemler bir arada ele alınacağız. Afete dayanıklı yapı standartlarını güncelleyecek ve sıkı bir şekilde denetleyeceğiz. Kritik altyapı tesislerinin güçlendirilmesini öncelikle ele alacağız. Toplumsal bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları kapsamında, ilk ve orta dereceli okullarda afet bilinci eğitimlerini müfredata entegre edecek, yerel yönetimler aracılığıyla toplum tabanlı afet hazırlık programlarının yaygınlaştırılmasını sağlayacağız. Afet Müdahale Kapasitesi: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile yerel yönetimler arasında etkin koordinasyon mekanizmalarını geliştireceğiz. Sivil toplum kuruluşları ve özel sektörün afet müdahale süreçlerine entegrasyonunu sağlayacağız. Teknolojik altyapı ve inovasyon alanında, erken uyarı sistemlerini modernize edecek ve yaygınlaştıracağız. Yapay zekâ ve büyük veri analitiğini, afet yönetimi süreçlerine entegre ederek karar verme mekanizmalarını güçlendireceğiz. Afet Sonrası İyileştirme ve Yeniden İnşa: Geçici barınma alanlarının önceden planlanması ve altyapı hazırlıklarının tamamlanmasını sağlayacağız. Psikososyal destek hizmetlerini sistematik bir şekilde sunacağız. Yeniden toparlanma süreçlerinde çevre dostu ve sürdürülebilir teknolojilerin kullanımını teşvik edeceğiz. Yerel ekonomilerin canlandırılmasına yönelik mikro kredi ve destek programlarını uygulayacağız. Bu kapsamlı yaklaşım ile partimiz, ülkemizin afetlere karşı direncini artırmayı, can ve mal kayıplarını minimize etmeyi ve toplumun tüm kesimlerinin güvenli bir gelecek inşa etmesine katkı sağlamayı hedeflemektedir. Afet risk yönetimi ve planlamasını, sadece bir güvenlik meselesi değil, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmanın ve toplumsal refahın da temel bir bileşeni olarak ele alacağız. 2. Depreme Dayanıklı Yapılaşma Türkiye, dünyanın en aktif deprem kuşaklarından biri üzerinde yer almaktadır. Geçmişte yaşanan büyük depremler, ülkemizde can ve mal kayıplarına neden olmuş, toplumsal ve ekonomik yapımızı derinden etkilemiştir. Bu nedenle, depreme dayanıklı yapılaşma, ulusal güvenliğimizin ve sürdürülebilir kentleşme politikalarımızın merkezinde yer almalıdır. Partimiz, depreme dayanıklı yapılaşmayı yalnızca bir inşaat meselesi olarak değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluk ve gelecek nesillere karşı bir yükümlülük olarak görmektedir. Bu konuda büyük bir seferberlik başlatarak tüm paydaşlarla en kısa sürede ülke bağımsızlığı için büyük önem arz eden bu sorunu çözüme ulaştıracağız. Depreme Dayanıklı Yapılaşmanın Ülke Bağımsızlığı İçin Önemi: Depreme dayanıklı yapılaşma, ülkemizin bağımsızlığı ve güvenliği açısından kritik bir öneme sahiptir. Öncelikle, büyük depremlerin neden olabileceği ekonomik yıkım, ülkemizi dış borçlanmaya ve uluslararası yardımlara bağımlı hale getirebilir. Depreme dayanıklı yapılaşma, bu tür ekonomik şokları önleyerek ülkemizin finansal bağımsızlığını korurur. Ayrıca, enerji santralleri, iletişim merkezleri, ulaşım ağları gibi kritik altyapıların depreme dayanıklı olması, ulusal güvenliğimiz ve bağımsızlığımız için hayati önem taşır. Büyük depremler sonrası oluşabilecek sosyal kargaşa ve siyasi istikrarsızlık, ülkemizi dış müdahalelere açık hale getirebilir. Depreme hazırlıklı olmak, bu tür riskleri minimize ederek sosyal ve siyasi bağımsızlığımızı güvence altına alır. Bunun yanı sıra, depreme dayanıklı yapı teknolojilerini geliştirmek, bu alanda dışa A PARTİ PROGRAM 41 bağımlılığı azaltır ve hatta Türkiye’yi bu konuda ihracatçı ülke konumuna getirerek teknolojik bağımsızlığımıza katkıda bulunur. Deprem riski nedeniyle yaşanan kontrolsüz iç göç, ülke kaynaklarının dengesiz dağılımına ve bazı bölgelerin geri kalmasına neden olabilir. Bu da ulusal bütünlüğü ve bağımsızlığı zayıflatabilir. Depreme dayanıklı yapılaşma, nüfusun dengeli dağılımını sağlayarak bu riski azaltır. Bu nedenlerle, depreme dayanıklı yapılaşma sadece bir şehircilik meselesi değil, aynı zamanda ulusal güvenlik ve bağımsızlık meselesidir. Partimiz, bu konuyu büyük bir hassasiyetle ve ülkemizin geleceğini güvence altına alacak kararlılıkla atacaktır. Yasal Düzenlemeler ve Standartlar: Depreme dayanıklı yapılaşma için mevcut yasal düzenlemeler ve standartları gözden geçirecek ve güncelleyeceğiz. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğini, en son bilimsel ve teknolojik gelişmeler ışığında sürekli olarak güncellenebilir hale getireceğiz. Yeni yapıların bu standartlara uygunluğunu sıkı bir şekilde denetleyeceğiz. Kentsel Dönüşüm ve Yenileme: Deprem riski yüksek bölgelerde kapsamlı kentsel dönüşüm projelerini hayata geçireceğiz Bu projeler, sadece binaların yenilenmesini değil, aynı zamanda altyapının güçlendirilmesini, açık alanların ve acil durum toplanma merkezlerinin oluşturulmasını da içerecektir. Oluşacak afetlerde öncelikli olarak okul ve camileri acil toplanma alanları olarak kullanılabilecek şekilde güvenli yapılar haline getireceğiz. Bu kapsamda, mevcut okul ve cami binalarının depreme dayanıklılığını detaylı bir şekilde inceleyecek ve gerekli güçlendirme çalışmalarını ivedilikle yapacağız. Bu yapıların sadece yapısal güvenliğini değil, aynı zamanda afet sonrası kullanılabilirliğini de göz önünde bulunduracağız. Ayrıca, bu mekanların çevre düzenlemelerini de afet senaryolarına uygun olarak yeniden tasarlayacak, geniş ve açık alanlar oluşturarak çadır kurulumuna ve geçici barınma ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde düzenleyeceğiz. Yapı Denetim Sisteminin Güçlendirilmesi: Yapı denetim sistemini, teknolojik imkanlardan da faydalanılarak daha etkin hale getireceğiz. Denetim süreçlerinde bağımsız ve tarafsız kurumların rolünü artıracak, denetim mekanizmalarında şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerini esas alacağız. Ar-Ge ve İnovasyon: Depreme dayanıklı yapı teknolojileri alanında araştırma ve geliştirme faaliyetlerini teşvik edeceğiz. Üniversiteler, araştırma kurumları ve özel sektör arasında iş birliği güçlendirecek, yenilikçi yapı malzemeleri ve tekniklerin geliştirilmesini destekleyeceğiz. Sismik izolatörler, enerji sönümleyici sistemler gibi ileri teknolojilerin yaygınlaştırılması için teşvik mekanizmaları oluşturacağız. İlgili teknolojilerin maliyetlerinin düşürülmesi maksadıyla ülkemizde üretilebilmesi hususundaki sanayi yatırımlarını destekleyeceğiz. Mesleki Eğitim ve Kapasite Geliştirme: İnşaat sektöründe çalışan mühendis, mimar ve teknik personelin depreme dayanıklı yapılaşma konusundaki bilgi ve becerilerini artırmak için sürekli eğitim programları düzenlenleyeceğiz. Meslek odaları ve üniversitelerle iş birliği yaparak, sertifikalı eğitim programları ve uzmanlık alanları oluşturacağız. Toplumsal Bilinçlendirme: Depreme dayanıklı yapılaşmanın önemi konusunda toplumsal farkındalığı artırmak için kapsamlı bilinçlendirme kampanyaları düzenleyeceğiz. Finansman ve Teşvik Mekanizmaları: Depreme dayanıklı yapılaşma ve mevcut binaların güçlendirilmesi için özel finansman modelleri ve teşvik mekanizmaları geliştireceğiz. Düşük faizli krediler, vergi indirimleri ve hibe programları gibi araçlarla, bina sahiplerinin ve yatırımcıların depreme karşı önlem almasını teşvik edeceğiz. Yerel Yönetimlerin Güçlendirilmesi: Belediyelerin depreme dayanıklı yapılaşma konusundaki teknik ve idari kapasitelerini artıracağız. Yerel yönetimlere, risk değerlendirmesi ve yapı denetimi konularında daha fazla yetki ve sorumluluk verecek, ancak merkezi denetimi de bu nispette güçlendireceğiz. Partimiz, bu kapsamlı yaklaşımla depreme dayanıklı yapılaşmayı seferberlik mantığında ulusal bir öncelik haline getirmeyi ve gelecek nesillere daha güvenli, dirençli kentler bırakmayı hedeflemektedir. Bu politikalar, sadece depremlere karşı hazırlıklı olmayı değil, aynı zamanda sürdürülebilir, yaşanabilir ve estetik açıdan değerli kentsel alanlar oluşturmayı da amaçlamaktadır. 3. Sel ve Taşkın Önleme Stratejileri Türkiye, coğrafi konumu ve iklim özellikleri nedeniyle sel ve taşkın riskiyle karşı karşıyadır. İklim değişikliği, çarpık kentleşme ve yetersiz altyapı bu riskleri artırmaktadır. Partimiz, sel ve taşkın risklerini azaltmak ve toplumsal direnci artırmak için aşağıdaki stratejileri benimsemektedir: 42 A PARTİ PROGRAM Risk Haritalaması ve Erken Uyarı: Ülke genelinde detaylı sel ve taşkın risk haritaları oluşturacak ve düzenli olarak güncelleyeceğiz. Yapay zeka destekli erken uyarı sistemleri geliştireceğiz. Havza Bazlı Yönetim: Sel ve taşkın önleme çalışmalarını havza ölçeğinde ele alacak, doğal su tutma alanlarının korunmasına öncelik vereceğiz. Kentsel Altyapı: Şehirlerdeki yağmur suyu drenaj sistemlerini modernize edecek, doğa temelli çözümleri (geçirimli yüzeyler, yağmur bahçeleri) teşvik edeceğiz. İmar Politikaları: Sel yataklarında yapılaşmayı engelleyecek, imar planlarını risk haritalarına göre revize edeceğiz. Taşkın riski tespit edilen alanlarda depolama, ticari faaliyet ya da konut gibi yerleşim birimlerinin yapılmasını engelleyeceğiz. Ayrıca, bu alanlarda mevcut yapıların durumu gözden geçirecek ve gerekli görülen durumlarda tahliye veya güçlendirme çalışmaları yapacağız. Yerel yönetimler ve ilgili kurumlar, bu bölgelerde düzenli risk değerlendirmeleri gerçekleştirecek ve gerektiğinde ek önlemler alacaktır. Bu politikanın etkin bir şekilde uygulanması için, yerel ve merkezi yönetimler arasında sıkı bir işbirliğini sağlayacak, gerekli yasal düzenlemeleri yapacak ve cezai yaptırımlar uygulayacağız. Ekolojik Restorasyon: Nehir ve dere yataklarının doğal yapısı restore edilecek, taşkın ovalarının korunmasını sağlayacağız. İklim Uyumu: Sel ve taşkın önleme stratejileri, iklim değişikliğine uyum politikalarıyla entegre edilecektir. Bu stratejilerle partimiz, sel ve taşkın risklerini azaltmayı, can ve mal kayıplarını önlemeyi ve ekosistemleri korumayı hedeflemektedir. Bu çalışmalar, sürdürülebilir kalkınma ve yaşam kalitesinin artırılmasına katkı sağlayacaktır. 4. İklim Değişikliğine Bağlı Afetlere Hazırlık İklim değişikliği, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye›de de aşırı hava olaylarının sıklığını ve şiddetini artırmaktadır. Bu sebeple meteoroloji biliminin aktif olarak yönetimlerde yer almasını sağlayacağız. Ülke genelinde hava durumu ve iklim değişikliği ile ilgili verileri toplayacak, analiz edecek ve yorumlayacak bir bilgi ve uyarı merkezi kuracağız. Merkez, sadece kısa vadeli hava tahminleri yapmakla kalmayıp, uzun vadeli iklim projeksiyonları da oluşturacak ve bu bilgileri düzenli olarak ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşacaktır. İklim Risk Analizi: Ülke genelinde iklim değişikliğine bağlı risk haritaları oluşturacak ve bu haritaları düzenli olarak güncelleyeceğiz. Erken Uyarı Sistemleri: İleri teknolojiye sahip, bütünleşik erken uyarı sistemleri geliştirecek ve yaygınlaştıracağız. Dünyadaki örneklerinin millileştirilmesi için kamu-özel sektör iş birliği gerçekleştireceğiz. Altyapı Dayanıklılığı: Kritik altyapıları iklim değişikliğinin etkilerine karşı güçlendireceğiz. Kentsel Planlama: Şehirleri, iklim değişikliğine uyum sağlayacak şekilde yeniden planlayacağız. Şehirlerin güneş hakkı ve rüzgar hakkını gözeteceğiz. Yeni yapılaşmalarda, binaların konumu ve yüksekliğini, çevredeki yapıların ışık ve hava akışını engellemeyecek şekilde planlayacağız. Yeşil alanların artırılmasını, su yönetimi sistemlerinin iyileştirilmesini ve ısı adası etkisinin azaltılmasını önceleyeceğiz. Ekosistem Tabanlı Uyum: Doğal ekosistemlerin korunması ve restorasyonu yoluyla afet risklerinin azaltılmasını hedefleyeceğiz. Ormanların, sulak alanların ve kıyı ekosistemlerinin korunmasına özel önem vereceğiz. Toplumsal Bilinçlendirme: İklim değişikliği ve bağlantılı afetler konusunda toplumsal farkındalığın arttırılması için eğitim programları düzenleyeceğiz. Bu stratejilerle partimiz, iklim değişikliğine bağlı afetlere karşı ülkemizin direncini artırmayı, can ve mal kayıplarını önlemeyi ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etmeyi hedeflemektedir. İklim değişikliğiyle mücadeleyi, ulusal güvenliğimizin ve refahımızın ayrılmaz bir parçası olarak ele alıyoruz. 5. Erken Uyarı Sistemleri ve Teknoloji Kullanımı Türkiye, çeşitli doğal afetlere karşı savunmasız bir coğrafyada yer almaktadır. Mevcut erken uyarı sistemlerimizin geliştirilmesi ve teknolojik altyapımızın güçlendirilmesi, afet yönetiminde kritik öneme sahiptir. Partimiz, ülkemizin mevcut kaynaklarını ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, aşağıdaki gerçekçi ve uygulanabilir stratejileri benimsemektedir. A PARTİ PROGRAM 43 Mevcut Sistemlerin İyileştirilmesi: Öncelikle, halihazırda kullanılan erken uyarı sistemlerinin eksikliklerini giderecek ve modernizasyonunu sağlayacağız. Kurumlar Arası Koordinasyon: AFAD, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, yerel yönetimler ve ilgili diğer kurumlar arasında veri paylaşımı ve koordinasyonunu güçlendireceğiz. Kademeli Teknoloji Entegrasyonu: İleri teknolojileri, pilot projelerle test ettikten sonra aşamalı olarak uygulamaya koyacağız. Söz konusu teknolojilerin millileştirilmesi hususunda kararlılık göstereceğiz. Yerel Ölçekli Erken Uyarı Ağları: Özellikle sel ve heyelan riski yüksek bölgelerde, basit sensör ağları kurarak yerel ölçekli erken uyarı sistemleri oluşturacağız. Açık Veri Platformu: Afet riski ve erken uyarı verilerini, üniversiteler ve araştırma kurumlarının kullanımına açacağız. Mevcut Altyapının Güçlendirilmesi: 4.5G ve fiber internet altyapısını yaygınlaştırarak, afet durumlarında iletişimin sürdürülebilirliğini artıracağız. 5G ve sonrasında geliştirilecek yeni teknolojileri takip edecek ve hızla uygulamaya alacağız. Partimiz, bu gerçekçi ve uygulanabilir yaklaşımla, ülkemizin mevcut kaynaklarını en etkin şekilde kullanarak afetlere karşı daha hazırlıklı ve dirençli bir toplum oluşturmayı hedeflemektedir. Bu stratejiler, kısa vadede uygulanabilir iyileştirmeler sağlarken, uzun vadede teknolojik altyapımızın sürekli gelişimini destekleyecektir. Amacımız, mevcut sistemleri optimize etmek, yerli çözümler geliştirmek ve toplumun tüm kesimlerini sürece dahil ederek, afet yönetiminde etkinliği artırmaktır. 6. Afet Sonrası Müdahale ve İyileştirme Çalışmaları Türkiye, jeolojik ve coğrafi konumu nedeniyle sık sık doğal afetlerle karşı karşıya kalmaktadır. Geçmiş deneyimler, afet sonrası müdahale ve iyileştirme çalışmalarının kritik önemini ortaya koymuştur. Partimiz, mevcut kaynakları etkin kullanarak ve kurumsal kapasiteyi geliştirerek, afet sonrası süreçleri daha etkili yönetmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda benimsediğimiz gerçekçi ve uygulanabilir stratejiler şunlardır: Koordinasyon Merkezlerinin Güçlendirilmesi: AFAD’ın koordinasyon kapasitesini arttıracak, yerel yönetimlerle iş birliğini güçlendireceğiz. İl ve ilçe düzeyinde afet koordinasyon merkezleri oluşturarak, düzenli tatbikatlarla hazır bulunmasını sağlayacağız. Afet anında yetki karmaşası yaşanmaması için yeni düzenlemeler yapacağız. Bu düzenleme, afet yönetiminde görev alan tüm kurumların rol ve sorumluluklarını net bir şekilde tanımlayacak ve hiyerarşik yapıyı açıkça belirleyecektir. Merkezi yönetim, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları arasındaki koordinasyon mekanizmalarını güçlendirecek, her kurumun yetki sınırlarını ve müdahale alanlarını kesin olarak belirleyeceğiz. Ayrıca, bu düzenleme kapsamında afet anında hızlı karar alma ve uygulama süreçleri oluşturacak, böylece zaman kaybının önüne geçeceğiz. Acil durum protokollerini güncelleyecek ve tüm ilgili personele kapsamlı eğitimler vereceğiz. Bu sayede, afet anında hangi kurumun hangi görevi üstleneceği, raporlandırma silsilesi ve izlenecek iletişim zinciri önceden belirlenmiş olacaktır. Lojistik Altyapının İyileştirilmesi: Stratejik noktalarda afet lojistik depoları kuracak, temel ihtiyaç malzemelerinin stoklanması ve hızlı dağıtımının sağlanmasına hazırlıklı olacağız. Mevcut karayolu ağının afet direncini ölçecek ve ihtiyaç nispetinde artıracağız. Karayolları için afet simülasyonları hazırlayacak ve aksayan yönlerini tespit edip düzelteceğiz. Bu simülasyonları, çeşitli afet senaryolarını (deprem, sel, heyelan vb.) kapsayacak şekilde geliştirecek ve uygulayacağız. En gelişmiş teknolojiler kullanılarak, olası bir afet durumunda yolların nasıl etkileneceğini, hangi bölgelerde ulaşım aksaklıkları yaşanacağını ve alternatif güzergahların etkinliğini kesin olarak belirleyeceğiz. Simülasyon sonuçlarına göre tespit edilen tüm zayıf noktalar ve sorun alanları için kapsamlı iyileştirme projeleri hayata geçireceğiz. Sel riski yüksek bölgelerde drenaj sistemlerini güçlendirecek, deprem riski olan alanlarda köprü ve viyadükleri sismik açıdan yenileyecek, heyelan tehlikesi olan yerlerde istinat duvarları inşa edeceğiz. Bu çalışmalar doğrultusunda acil durum ulaşım planlarını güncelleyecek ve afet anında kullanılacak alternatif rotaları kesin olarak belirleyip, gerekli altyapı çalışmalarını tamamlayacağız. Acil Durum Haberleşme Sistemleri: Ulusal Afet İletişim Ağı kuracağız. Bu ağı, tüm ülke çapında entegre bir iletişim sistemi olarak tasarlayacak ve afet durumlarında kesintisiz haberleşmeyi sağlayacağız. Afet durumlarında ülkemizin iletişim altyapısını güçlendirmeyi hedefliyoruz. Mevcut altyapı üzerine “Ulusal Afet İletişim Ağı”nı inşa edeceğiz; bu ağı fiber optik hatlar, güçlendirilmiş baz istasyonları ve yedek enerji 44 A PARTİ PROGRAM sistemleriyle donatacağız. Afet bölgelerinde hızlı ve kesintisiz iletişim sağlamak için uydu transmisyonlu mobil baz istasyonlarının sayısını arttıracağız. Bu istasyonlar, yerleşik altyapının zarar gördüğü durumlarda kritik öneme sahip olacak. Ayrıca, zorlu coğrafi koşullara sahip bölgelerde ve acil durumlarda kullanılmak üzere özel tasarlanmış uydu terminallerini yaygınlaştıracağız. Bu terminaller, GSM şebekelerinin yetersiz kaldığı durumlarda hayati iletişimi mümkün kılacak. Kritik kurumlar için öncelikli iletişim hatları oluşturacak, düzenli tatbikatlarla sistemin işlerliğini test edeceğiz. Bu kapsamlı plan sayesinde ülkemizin afetlere karşı iletişim direncini önemli ölçüde artıracağız. Ulusal afet iletişim ağı, merkezi yönetim, yerel yönetimler, acil durum servisleri ve kritik altyapı sağlayıcıları arasında öncelikli ve güvenli iletişim kanalları oluşturacağız. Bu ağ üzerinden gerçek zamanlı veri paylaşımı, video konferans ve acil durum koordinasyonunu sağlayacağız. Sistem, siber saldırılara karşı ileri düzey güvenlik önlemleriyle korunacak ve düzenli olarak stres testlerine tabi tutulacaktır. Tüm il ve ilçelerdeki afet koordinasyon merkezlerini bu ağa bağlayacak ve yerel düzeyde iletişim düğüm noktaları oluşturacağız. Ayrıca, vatandaşların acil durumlarda bilgi alabilecekleri ve yardım talep edebilecekleri özel uygulamaları ve hizmetleri de bu ağ üzerinden sunacağız. Arama-Kurtarma Kapasitesinin Artırılması: AFAD ve yerel arama-kurtarma ekiplerinin sayısı ve eğitim düzeylerini ihtiyaç ölçüsünde artıracağız. Gönüllü arama-kurtarma ekiplerinin oluşturulmasını ve eğitimini destekleyeceğiz. Sivil toplumla iş birliğini güçlendirecek, koordinasyonu arttıracağız. Geçici Barınma Çözümleri: Afet bölgelerinde hızla kurulabilecek geçici barınma alanları önceden planlanacak ve gerekli altyapı hazırlıkları yapılacaktır. Konteyner kent uygulamaları geliştirilecektir. Sağlık Hizmetlerinin Sürekliliği: Mobil sağlık üniteleri oluşturacak, afet bölgelerine hızla sevk edilebilecek şekilde konumlandıracağız. Psiko-sosyal Destek Programları: Afetzedelere yönelik psikososyal destek programları geliştirecek, yerel düzeyde uygulanacak şekilde planlayacağız. Toplum temelli ruh sağlığı hizmetlerini güçlendireceğiz. Afet Sonrası Atık Yönetimi: Afet sonrası oluşan atıkların etkin yönetimi için yerel kapasiteler geliştirilecek, çevre sağlığını koruyacak önlemler alınacaktır. Partimiz, bu gerçekçi ve uygulanabilir yaklaşımla, afet sonrası müdahale ve iyileştirme çalışmalarının etkinliğini artırmayı hedeflemektedir. Bu stratejiler, mevcut kurumsal yapıyı güçlendirirken, yerel kapasiteleri de geliştirmeyi amaçlamaktadır. Amacımız, afet sonrası toplumsal ve ekonomik toparlanmayı hızlandırmak, afetzedelerin normal yaşama dönüşünü kolaylaştırmak ve gelecekteki afetlere karşı toplumsal direnci artırmaktır. Bu çalışmalar, sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu şekilde yürütülecek, uzun vadeli toplumsal ve ekonomik fayda gözetilecektir. 7. Kentsel Dönüşüm ve Afet Riski Azaltma Türkiye’nin büyük bir bölümü deprem kuşağında yer almakta ve birçok kentimiz çeşitli doğal afet riskleriyle karşı karşıya bulunmaktadır. Eski ve dayanıksız yapı stoku, çarpık kentleşme ve altyapı sorunları, afet risklerini artırmaktadır. Partimiz, kentsel dönüşümü sadece bir yapı yenileme süreci olarak değil, aynı zamanda afet risklerini azaltma ve yaşam kalitesini artırma fırsatı olarak görmektedir. Bu doğrultuda benimsediğimiz gerçekçi ve uygulanabilir stratejiler şunlardır: Risk Odaklı Önceliklendirme: Kentsel dönüşüm projelerini, bilimsel risk analizlerine dayalı olarak önceliklendireceğiz. Deprem, sel ve heyelan riski yüksek bölgeleri öncelikli olarak ele alacağız. Bütüncül Planlama Yaklaşımı: Kentsel dönüşümü, sadece bina bazlı değil, mahalle ve bölge ölçeğinde ele alacağız. Altyapıyı, ulaşımı, yeşil alanları ve sosyal yapıları şehircilik ilkeleri ni gözeterek bir bütün olarak planlayacağız. Yerinde Dönüşüm İlkesi: Mümkün olan her durumda, yerinde dönüşüm ilkesini benimseyeceğiz. Bunu, toplumsal dokuyu koruyacak ve maliyetleri azaltacak şekilde koordine edeceğiz. Zorunlu hallerde yapılacak yer değişikliklerinde, muhtemel sosyal ve ekonomik etkileri dikkate alacağız. Finansal Sürdürülebilirlik: Kentsel dönüşüm projelerinin finansmanı için çeşitli modeller geliştireceğiz. Kamu-özel sektör iş birlikleri, uzun vadeli düşük faizli krediler ve hibe programlarını özenle uygulayacağız. Dar gelirli vatandaşlarımız için destek mekanizmaları oluşturacağız. Katılımcı Süreç Yönetimi: Kentsel dönüşüm projelerinde, yerel halkın, sivil toplum kuruluşlarının ve meslek A PARTİ PROGRAM 45 odalarının aktif katılımı sağlayacağız. Şeffaf ve katılımcı karar alma süreçlerini benimsiyoruz. Yapı Denetim Sisteminin Güçlendirilmesi: Kentsel dönüşüm kapsamında inşa edilecek yeni yapıların denetimini sıkılaştıracağız. Bağımsız denetim kuruluşlarının etkinliğini arttıracak, teknolojik imkanlardan faydalanacağız. Yeşil ve Akıllı Şehir Uygulamaları: Kentsel dönüşüm projelerini, enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kullanımı, su tasarrufu ve akıllı şehir uygulamalarını içerecek şekilde tasarlayacağız. Tarihi ve Kültürel Dokunun Korunması: Kentsel dönüşüm sürecinde, şehirlerin tarihi ve kültürel dokusunun korunmasına özen göstereceğiz. Restorasyon ve yenileme projelerinin, koruma-kullanma dengesi gözetilerek uygulanmasını sağlayacağız. Afet Toplanma Alanlarının Oluşturulması: Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında, yeterli sayı ve büyüklükte afet toplanma alanları ve tahliye yolları planlayacağız. İlgili yapı ve yolların afet direnci en üst seviyede tutulmasını temin edeceğiz. Altyapı Güçlendirme: Kentsel dönüşüm sürecinde, su, kanalizasyon, elektrik ve iletişim altyapılarını yenileyecek ve afetlere karşı dirençli hale getireceğiz. Partimiz, bu gerçekçi ve uygulanabilir yaklaşımla, kentsel dönüşümü afet risklerini azaltmanın temel bir aracı olarak kullanmayı hedeflemektedir. Bu stratejiler, şehirlerimizi sadece fiziksel olarak yenilemekle kalmayacak, aynı zamanda daha güvenli, yaşanabilir ve sürdürülebilir kentsel alanlar oluşturmayı amaçlamaktadır. Kentsel dönüşüm, afet direncini artırırken, aynı zamanda ekonomik canlanma, sosyal uyum ve çevresel sürdürülebilirlik için de bir fırsat olarak değerlendirilecektir. Bu süreçte, toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaçları ve beklentileri dikkate alınacak, adil ve kapsayıcı bir yaklaşım benimsenecektir. 8. Tarihin İzinde, Yarının Ufkunda: Afete Dirençli Kentlere Dönüşüm ve Yenileme Deprem, sel ve diğer doğal afetlere karşı yüksek risk taşıyan bölgelerde mevcut yapı stokunun güçlendirilmesi ve yenilenmesi öncelikli hedeflerimiz arasındadır. Bu kapsamda, kamu binaları, sağlık tesisleri, ulaşım altyapısı ve kritik öneme sahip diğer yapıları özellikle ele alacağız. Toprağına Geri Göç: Sosyoekonomik kısıtlar nedeniyle yüksek riskli yapılarda ikamet etmek zorunda kalan vatandaşlarımız için alternatif yaşam alanları oluşturulmasını hedefliyoruz. Bu bağlamda, köy kökenli aileler için memleketlerine dönüş imkânı sağlayacak, diğer yurttaşlarımız için ise devlet tarafından belirlenen arazilerde tarımsal faaliyetlere yönelik teşvik programları uygulayacağız. Böylelikle hem kentsel risk yoğunluğunu azaltacak hem de köy ekonomisini canlandıracağız. Teknolojik İnovasyon ve Risk Yönetimi: İnşaat sektöründe yenilikçi, hafif ve dayanıklı malzemelerin kullanımını teşvik edeceğiz. Erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesini ve kapsamlı acil durum planlarının oluşturulmasını, toplumsal hazırlık düzeyini yükseltmeyi hedefliyoruz. 9. Sosyal Konut Projeleri Erişilebilir Konutlar: Kentsel dönüşüm projelerinde sosyal adalet ilkesini gözeteceğiz. “Tek tür sağlam bina” yaklaşımı yerine, farklı malzemelerle “farklı tür sağlam bina” anlayışını benimseyeceğiz. Bu sayede, çeşitli gelir düzeylerindeki vatandaşlarımızın konut edinebilmesini sağlayacağız. Konut arzı ve talebini çeşitlendirerek konut piyasasında denge kurulmasını sağlayacağız. Böylece yüksek kiraların önüne geçeceğiz. Bu politikalar, sürdürülebilir kentleşme ve sosyal adalet ilkelerini temel almaktadır. Uygulamada, farklı gelir gruplarının uyumlu bir şekilde bir arada yaşamasını sağlamak için kapsamlı sosyal programlar geliştirilecektir. Yerel katılımın etkin bir şekilde sağlanması için gerekli kurumsal mekanizmalar oluşturulacak ve süreçlerin şeffaf bir şekilde yürütülmesi sağlanacaktır. Konut sektöründe sosyal adalet ve sürdürülebilirlik ilkelerini ön plana çıkaran bu yaklaşım, detaylı planlama, çeşitli paydaşlar arasında etkin iş birliği ve sürekli değerlendirme mekanizmalarıyla desteklenecektir. Böylece, toplumun farklı kesimlerinin ihtiyaçlarına cevap veren, yaşanabilir ve kapsayıcı kentsel alanların oluşturulması hedeflenmektedir. 46 A PARTİ PROGRAM 9. MODERN, YAYGIN VE GÜÇLÜ ULAŞIM ALTYAPISI 1. Ulaşım Gelişmiş Metro ve Raylı Sistemler: Şehirlerimizin ulaşım omurgasını oluşturacak kapsamlı metro ağları inşa edeceğiz. Hafif raylı sistemler ve modern tramvaylarla bu ağı tamamlayarak, vatandaşlarımıza hızlı ve konforlu şehir içi ulaşım imkanı sunacağız. Tüm raylı sistemlerimizi otonom teknolojilerle donatarak, güvenliği ve verimliliği artıracağız. Raylı sistemlerin tam anlamıyla millileştirilmesi için gerekli her tür altyapıyı ve teşvikleri sağlayacağız. Şehirlerarası Hızlı Tren Ağı: Ülkemizin dört bir yanını birbirine bağlayan yüksek hızlı tren ağını genişleteceğiz. Bu sayede şehirlerarası ulaşımda zaman tasarrufu sağlarken, olumsuz çevresel etkileri de en aza indireceğiz. Uzun vadede, Hyperloop gibi ultra hızlı ulaşım teknolojilerinin ülkemizde uygulanması için gerekli araştırma ve geliştirme çalışmalarını başlatacağız. Deniz Ulaşım Ağı: Partimiz, ülkemizin kıyı şehirlerinde deniz ulaşımını şehir içi ulaşım ağının temel bir bileşeni haline getirmeyi hedeflemektedir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı liderliğinde, ilgili belediyeler, Denizcilik Genel Müdürlüğü ve özel sektör temsilcileriyle iş birliği içinde, şehir içi deniz ulaşımının etkinliğini artıracak kapsamlı bir ulusal strateji geliştireceğiz. Bu strateji çerçevesinde, şehir içi ulaşımda deniz taşımacılığının payını yükseltmek için kıyı şehirlerimizde iskele ve limanların yenilenmesi, yeni hatların açılması ve çevre dostu deniz taşıtlarının teşviki için gerekli düzenlemeleri hayata geçireceğiz. Özellikle büyükşehirlerimizde, deniz ulaşımını karayolu ve raylı sistemlerle bütünleştirerek, çok yönlü taşımacılığı güçlendireceğiz. Bakanlığımız, yerel yönetimlerle yakın çalışarak, her şehrin kendine özgü ihtiyaçlarına uygun şehir içi deniz ulaşım planları oluşturacak ve bu planların uygulanması için gerekli kaynakları sağlayacaktır. Denizcilik alanında eğitim ve araştırma-geliştirme çalışmalarına yapacağımız yatırımlarla, sektörün insan kaynağını ve teknolojik altyapısını güçlendireceğiz. Bu bütüncül yaklaşımla, şehir içi deniz ulaşımını sadece bir seçenek değil, şehirlerimizin ulaşım ağının vazgeçilmez bir parçası haline getirerek hem şehir içi trafiği rahatlatacak, hem de vatandaşlarımıza daha verimli, konforlu ve çevre dostu bir ulaşım imkanı sunacağız. Otonom Araç Altyapısı: Geleceğin otonom araçlarına hazır bir Türkiye için kapsamlı bir altyapı hamlesi başlatacağız. Akıllı yol sistemleri kurabilmek için Ar-Ge çalışmalarını başlatacağız. Ulusal konferanslar düzenleyerek hedef tarihli çıktıları vatandaşlarımızla paylaşacağız. Hassas konumlandırma sistemleri ve gelişmiş trafik yönetim merkezleri ile bu altyapıyı tamamlayacağız. Entegre Ulaşım Çözümleri: Raylı sistemler, otonom araçlar ve akıllı trafik yönetimini birleştiren entegre ulaşım çözümleri geliştireceğiz. Vatandaşlarımıza tek bir akıllı bilet ile tüm ulaşım modlarını kullanabilecekleri kesintisiz bir seyahat deneyimi üzerine modern ulaşım çözümleri oluşturacağız. Bu hususta ilgili kurumlarımızla ve yerel yönetimlerle kapsamlı bir iş birliğini temin edeceğiz. Akıllı Trafik Yönetimi: Yapay zeka destekli trafik yönetim sistemleri kuracağız. Akıllı kavşaklar ve dinamik sinyalizasyon sistemleri ile trafik akışını optimize edecek, vatandaşlarımızın yolda geçirdikleri süreyi azaltacağız. Bu hususta yerel yönetimlere gerekli tüm desteği vereceğiz. Çevre Dostu Ulaşım Teknolojileri: Elektrikli araçlar için ülke çapında yaygın bir şarj ve yakıt ikmal altyapısının oluşturulabilmesi için stratejik plan hazırlayıp sektörel bazda teşvikler açıklayacağız. Tüm toplu taşıma araçlarımızın kademeli olarak çevre dostu teknolojilere dönüşümünü sağlayacağız. Yasal ve Etik Çerçeve: Otonom sistemler ve yeni ulaşım teknolojilerinin kullanımına ilişkin kapsamlı yasal düzenlemeler yapacağız. 2. Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Sanayi Bölgelerinin Yeniden Yapılandırılması: Mevcut sanayi bölgelerini modern üretim ihtiyaçlarına göre yeniden tasarlayacağız. Altyapı iyileştirmeleri, dijital dönüşüm ve lojistik imkanların geliştirilmesiyle bu bölgelerin verimliliğini artıracak, yeni yatırımları çekeceğiz. Bu dönüşüm, katma değeri yüksek üretimi teşvik edecek ve istihdam olanaklarını genişletecek. Sanayicisine buyuran değil, sanayicisin ihtiyacını gideren ve ona destek olan devlet anlayışını benimseyeceğiz. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri: Üniversite kampüsleri yakınlarında teknoloji geliştirme bölgeleri kuracağız. Bu bölgeler, Ar-Ge faaliyetlerini hızlandıracak, akademi-sanayi iş birliğini güçlendirecek ve yenilikçi girişimlerin büyümesini sağlayacağız. Böylece, yüksek teknoloji sektörlerinde rekabet gücümüzü artıracağız. A PARTİ PROGRAM 47 Kentsel Dönüşüm ve Ekonomik Canlanma: Eskimiş kent dokusunu yenileyerek, karma kullanımlı yaşam alanları oluşturacağız. Bu projeler, inşaat sektörünü canlandırırken, yeni ticari alanlar ve iş merkezleri yaratacak. Enerji verimli kendine yeten binalar, işletme maliyetlerini düşürecek ve bölgenin cazibesini artıracak. Kentsel dönüşümü, nüfus yoğunluğunu dengelemek için stratejik bir araç olarak kullanacağız. Şehir merkezlerinde yıpranan ve riskli yapıları yenileyerek, modern ve güvenli yaşam alanları oluşturacağız. Aynı zamanda, merkezi olmayan bölgelerde geniş çaplı kentsel dönüşüm projeleri başlatacağız. Bu projelerde, çok fonksiyonlu yapılar inşa ederek konut, ticaret ve sosyal donatı alanlarını bir arada sunacağız. Dönüşüm alanlarında yeşil alanları artıracak, enerji verimli kendine yeten binalar yapacak ve akıllı şehir uygulamalarını hayata geçireceğiz. Toplu taşıma odaklı gelişim modeliyle, bu yeni dönüşüm alanlarını şehrin diğer bölgeleriyle etkin bir şekilde bağlayacağız. Bu kapsamlı kentsel dönüşüm stratejisiyle, şehirlerimizi daha yaşanabilir hale getirirken, nüfus dağılımını da optimize edeceğiz. Ulaşım Ağlarının Güçlendirilmesi: Şehir içi ve şehirler arası ulaşım ağlarını geliştireceğiz. Hızlı tren bağlantıları, gelişmiş karayolları ve modern havalimanları ile lojistik avantajlarının ve liman hinterlandının artmasının sağlanmasıyla, ticari hareketliliği artıracağız. Etkin toplu taşıma sistemleri ile işgücü hareketliliğini kolaylaştıracağız. Turizm Altyapısının İyileştirilmesi: Tarihi ve kültürel varlıkları koruyarak, çevrelerinde modern turizm altyapısı oluşturacağız. Butik oteller, restoranlar ve hediyelik eşya dükkanlarıyla desteklenmiş kültür rotaları oluşturacak, şehirlerin kendi özelliklerine uygun şekilde turizm potansiyelini artıracağız. Yeşil Ekonomi Bölgeleri: Yenilenebilir enerji, geri dönüşüm ve çevre teknolojileri odaklı özel ekonomi bölgeleri oluşturacağız. Bu bölgeler, sürdürülebilir kalkınma modellerini teşvik edecek, yeşil teknoloji alanında yeni iş imkanları yaratacak ve ilgili bölgeleri yatırımcılar için cazip hale getirecek. Akıllı Şehir Uygulamaları: Şehir yönetiminde veri odaklı akıllı sistemleri yaygınlaştıracağız. Trafik yönetimi, enerji dağıtımı ve atık toplama gibi hizmetlerde verimlilik artışı sağlayacağız. Bu uygulamalar, yaşam kalitesini yükseltirken, teknoloji şirketleri için yeni pazar fırsatları oluşturacak. Aktif Yaşam Alanları: Şehir planlamasında sağlıklı yaşamı destekleyen alanları, merkezi yönetim – yerel yönetimler iş birliğiyle oluşturacağız. Bu şehircilik odaklı ekonomik kalkınma stratejisiyle, bölgelerimizin rekabet gücünü artırmayı, yeni yatırımları çekmeyi ve sürdürülebilir istihdam olanakları yaratmayı hedefliyoruz. Altyapı iyileştirmeleri ve stratejik planlamalarla, şehirlerimizi ekonomik büyümenin lokomotifi haline getireceğiz. 3. Yaşayan Sosyal Şehirler Çok Amaçlı Kültür Merkezleri: Her ilçede, modern ve erişilebilir çok amaçlı kültür merkezleri inşa edeceğiz. Bu merkezler, tiyatro salonları, sergi alanları, atölyeler ve dijital kütüphaneleri bünyesinde barındıracak. Mahalle Ölçekli Sanat Platformları: İlçelerde, küçük ölçekli sanat platformları oluşturacağız. Bu alanlar, yerel sanatçıların eserlerini sergileyebileceği, atölye çalışmaları yapabileceği ve toplumla etkileşime girebileceği mekânlar olacak. Kültürel Miras Canlandırma Projeleri: Tarihi ve kültürel mirasımızı korumak ve canlandırmak için kapsamlı projeler geliştireceğiz. Restorasyon çalışmalarının yanı sıra, bu alanları yaşayan kültür merkezlerine dönüştüreceğiz. Ekolojik Bahçeler ve Sosyal Alanlar: Şehrin farklı noktalarında, ekolojik bahçeler ve sosyal etkileşim alanları oluşturacağız. Bu alanlar, ortak tarım faaliyetleri, açık hava etkinlikleri ve komşuluk ilişkilerini güçlendirecek aktiviteler için kullanılacak. Gençlik İnovasyon Merkezleri: Gençlere yönelik, teknoloji ve sanatı buluşturan inovasyon merkezleri inşa edeceğiz. Bu merkezlerde, dijital sanat atölyeleri, maker laboratuvarları ve girişimcilik programları yer alacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile yerel yönetimlerin ortak projesi olarak hayata geçirilecek bu merkezler, gençlerin yaratıcılığını teşvik edecek ve geleceğin inovatif liderlerini yetiştirecek. Bu kültürel ve sosyal gelişim stratejisiyle, şehirlerimizi sadece yaşanan değil, aynı zamanda yaşayan, üreten ve paylaşan mekânlar haline getirmeyi hedefliyoruz. Merkezi yönetim, yerel idareler ve sivil toplumun iş birliğiyle, toplumsal bağları güçlendiren, kültürel mirası yaşatan ve yeni nesillere ilham veren canlı şehirler oluşturacağız. 48 A PARTİ PROGRAM 4. Şeffaf ve Katılımcı Şehirler Şehirlerin planlanmasında Vatandaş Katılımı: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile koordinasyon halinde, imar planlarının hazırlanma sürecinde vatandaş katılımını artıracağız. İmar Kanunu›nda yapılacak düzenlemelerde, büyük ölçekli projelerde halk görüşünün alınması zorunlu hale getirilecek. «E-plan» sistemine vatandaş görüş bildirme modülü ekleyerek, planlama süreçlerinde şeffaflığı ve katılımcılığı artıracağız. Yerel Yönetimlerde Etik ve Denetim: Adalet Bakanlığı ile çalışarak, Yerel Yönetim Etik Kurullarının etkinliğini artıracağız. Mevcut yasal çerçeve içinde, bu kurulların tavsiye niteliğindeki kararlarının uygulanabilirliğini güçlendireceğiz. Yerel yönetimlerde yolsuzlukla mücadele için mevcut soruşturma mekanizmalarını daha etkin hale getireceğiz. Belediye Bütçelerinde Şeffaflık: Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ortak çalışmalar yürüterek, belediye bütçelerinin hazırlanması ve raporlanması süreçlerinde standartlaşmayı sağlayacağız. “Açık Bütçe” platformunun yerel yönetimler versiyonunu oluşturarak, vatandaşların belediye harcamalarını kolayca takip edebilmesini sağlayacağız. Akıllı Şehir Uygulamalarında Vatandaş Katılımı: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile ortak projeler geliştirerek, akıllı şehir uygulamalarında vatandaş katılımını artıracağız. “Akıllı Şehirler Stratejisi” kapsamında, vatandaş geri bildirim mekanizmalarını güçlendirecek teknolojik altyapıları mevcut sistemlere entegre edeceğiz. Bu sayede, şehir sakinlerinin günlük yaşamlarını etkileyen kararlara daha fazla dahil olmalarını sağlayacağız. Dijital Belediyecilik: Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi ile çalışarak, yerel yönetimlerin dijital dönüşümünü hızlandıracak ve e-Devlet entegrasyonunu sağlayacağız. Mevcut e-Devlet altyapısını kullanarak, vatandaşların belediye hizmetlerine erişimini kolaylaştıracak ve katılımcılığı artıracak e-Belediye uygulamalarını yaygınlaştıracağız. Bu süreçte, Bilgi Edinme Hakkı Kanununda yapılacak düzenlemeler çerçevesinde, yerel yönetimlerin proaktif bilgi paylaşımını teşvik edeceğiz. Bu kurumlar arası işbirliği yaklaşımıyla, katılımcı yönetim ve şeffaflık ilkelerini yerel yönetimlerin temel işleyiş prensibi haline getirmeyi hedefliyoruz. Mevcut yasal çerçeve içinde yapılacak ince ayarlamalar ve idari düzenlemelerle, bu uygulamaların hızla hayata geçirilmesini ve sürdürülebilirliğini sağlayacağız. Böylece, şehirlerimizin daha demokratik, şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde yönetilmesini mümkün kılacak, vatandaşların yerel karar alma süreçlerine aktif katılımını teşvik edeceğiz. 5. Yarının İklimi: Sera Gazı Emisyonunun Azaltılması Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Geçiş: Yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artıracağız. Güneş ve rüzgar enerjisi yatırımlarını, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile koordinasyon içinde teşvik edecek, fosil yakıtlara olan bağımlılığı kademeli olarak azaltacağız. Enerji Verimliliğinin Artırılması: Endüstriyel tesislerde enerji verimliliğini artıran teknolojilerin kullanımını zorunlu hale getireceğiz. Bu süreçte Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile yakın işbirliği içinde çalışacağız. Kamu binalarında enerji tasarruflu sistemlerin kullanımını yaygınlaştıracağız. Sürdürülebilir Ulaşım Sistemlerinin Geliştirilmesi: Toplu taşıma sistemlerini modernize edeceğiz. Elektrikli araç şarj istasyonlarının sayısını artıracak, bisiklet yolları ağını Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın desteğiyle genişleteceğiz. Ormanların Korunması ve Ağaçlandırma: Mevcut orman alanlarını koruyacak ve yeni ağaçlandırma projeleri başlatacağız. Karbon yutak alanlarını, Tarım ve Orman Bakanlığı ile işbirliği içinde genişleterek atmosferdeki sera gazı miktarını azaltılmasına katkı sağlayacağız. Endüstriyel Süreçlerin İyileştirilmesi: Sanayi kuruluşlarında karbon emisyonunu azaltan teknolojilerin benimsenmesini sağlayacağız. Döngüsel ekonomi ilkelerini, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın katkılarıyla teşvik ederek atık miktarını azaltacağız. Atık Yönetimi ve Geri Dönüşümün Geliştirilmesi: Atık ayrıştırma ve geri dönüşüm altyapısını güçlendireceğiz. Organik atıkların kompostlaştırılmasını teşvik ederek metan gazı emisyonlarını azaltacağız. Yerel yönetimlerle işbirliği içinde, etkin bir atık yönetim sistemi kuracağız. Tarımsal Uygulamaların İyileştirilmesi: Sürdürülebilir tarım tekniklerini yaygınlaştıracağız. Toprak yönetimini, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın rehberliğinde iyileştirerek karbon tutma kapasitesini artıracağız. A PARTİ PROGRAM 49 Kendine Yeten Binalar: Yeni binaların enerji verimli olarak inşa edilmesini zorunlu kılacağız. Mevcut binaların enerji verimliliğini artırmak için destek programları oluşturacağız. Kendine Yeten bina sertifikasyon sistemlerini teşvik edeceğiz. Farkındalık ve Eğitim Çalışmaları: Okullarda iklim değişikliği ve sera gazı emisyonları konusunda, Milli Eğitim Bakanlığı ile ortak geliştireceğimiz eğitim programları düzenleyeceğiz. Kamu spotları aracılığıyla toplumsal farkındalığı artıracağız. Yasal Düzenlemeler ve Teşvikler: Sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik yasal düzenlemeleri hayata geçireceğiz. Düşük karbonlu teknolojilere geçiş yapan işletmelere vergi indirimleri ve teşvikler sağlayacağız. Karbon fiyatlandırma mekanizmalarını uygulamaya koyacağız. Bu kapsamlı eylem planı ile iktidarımız döneminde sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltmayı ve ülkemizi daha sürdürülebilir bir geleceğe taşımayı hedefliyoruz. 6. İklim Değişikliğine Dayanıklı Şehirler Kentsel Planlama ve Tasarım: Şehirlerimizi iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dirençli hale getireceğiz. Bu kapsamda, yeşil alanları artıracak, su geçirgen yüzeyleri yaygınlaştıracak ve ısı adası etkisini azaltacak kentsel tasarım ilkelerini benimseyeceğiz. Bu çalışmaları yürütürken yerel yönetimlerle yakın iş birliği içinde olacağız. Su Yönetimi: Yağmur suyu hasadı sistemlerini teşvik edeceğiz ve şehir içi su kanallarını iyileştireceğiz. Taşkın riskini azaltmak için dere yataklarını ıslah edecek ve doğal su tutma havzalarını koruyacağız. Enerji Verimliliği: Şehirlerimizdeki binaların enerji verimliliğini artıracağız. Bu doğrultuda akıllı şebeke sistemlerini yaygınlaştıracak ve yerel yenilenebilir enerji üretimini teşvik edeceğiz. Ulaşım Sistemleri: Düşük emisyonlu toplu taşıma araçlarını yaygınlaştıracağız. Bisiklet ve yaya dostu altyapıları geliştireceğiz. Yeşil Altyapı: Şehir içi yeşil koridorlar oluşturacak, parkları ve yeşil alanları artıracağız. Dikey bahçeler ve çatı bahçelerini teşvik ederek, şehirlerimizdeki biyoçeşitliliği artıracağız. Atık Yönetimi: Sıfır atık prensibini benimseyerek, atık miktarını azaltacak ve geri dönüşümü artıracağız. Organik atıkların kompostlaştırılmasını teşvik edeceğiz. Afet Yönetimi: İklim kaynaklı afetlere karşı erken uyarı sistemlerini güçlendireceğiz. Afet risk azaltma planlarını güncelleyecek ve acil müdahale kapasitemizi artıracağız. Bu çalışmaları, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile iş birliği içinde yürüteceğiz. Yapı Standartları: İklim değişikliğinin etkilerine dayanıklı bina standartlarını geliştireceğiz. Mevcut yapıların güçlendirilmesi için destek programları oluşturacağız. Toplumsal Katılım ve Eğitim: İklim değişikliği konusunda toplumsal farkındalığı artıracağız. Vatandaşlarımızı, iklim değişikliğine uyum sürecine aktif olarak dahil edeceğiz. Akıllı Şehir Uygulamaları: İklim verilerini gerçek zamanlı izleyen ve analiz eden akıllı şehir sistemleri kuracağız. Bu sistemler sayesinde, şehir yönetiminde veri odaklı kararlar alarak hata payımızı minimize edeceğiz. Bu kapsamlı eylem planıyla, şehirlerimizi iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dayanıklı hale getirmeyi ve vatandaşlarımıza daha yaşanabilir kentsel alanlar sunmayı hedefliyoruz. 7. Endüstriyel Süreçlerde Düşük Karbon Teknolojileri Enerji Verimliliği: Endüstriyel tesislerde enerji verimliliğini artıracak teknolojilerin kullanımını teşvik edeceğiz. Yüksek verimli motor sistemleri, ısı geri kazanım teknolojileri ve akıllı enerji yönetim sistemlerinin yaygınlaştırılmasını sağlayacağız. Bu süreçte, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın teknik bilgi birikiminden yararlanacağız. Yenilenebilir Enerji Entegrasyonu: Endüstriyel tesislerde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artıracağız. Fabrika çatılarına güneş panelleri kurulmasını teşvik edecek, rüzgar türbinleri ve biyokütle enerjisi gibi alternatif kaynakların kullanımını destekleyeceğiz. Karbon Yakalama ve Depolama: Yüksek emisyonlu endüstriyel tesislerde karbon yakalama ve depolama 50 A PARTİ PROGRAM teknolojilerinin kullanımını teşvik edeceğiz. Bu teknolojilerin geliştirilmesi ve uygulanması için Ar-Ge çalışmaları yürüteceğiz. Hammadde Verimliliği: Endüstriyel süreçlerde hammadde kullanımını optimize edecek teknolojileri destekleyeceğiz. Geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanımını artıracak ve atık miktarını azaltacak yenilikçi üretim yöntemlerini teşvik edeceğiz. Dijitalleşme ve Endüstri 4.0: Akıllı fabrika uygulamalarını yaygınlaştıracağız. Nesnelerin interneti (IoT), yapay zeka ve büyük veri analitiği gibi teknolojilerin endüstriyel süreçlere entegrasyonunu sağlayarak, enerji ve kaynak verimliliğini artıracağız. Yeşil Hidrojen Teknolojileri: Endüstriyel süreçlerde yeşil hidrojen kullanımını teşvik edeceğiz. Özellikle çelik, kimya ve çimento gibi yüksek emisyonlu sektörlerde, hidrojen bazlı teknolojilerin geliştirilmesini ve uygulanmasını destekleyeceğiz. Döngüsel Ekonomi Uygulamaları: Endüstriyel simbiyoz projelerini destekleyeceğiz. Bir fabrikanın atığının diğer bir fabrikanın hammaddesi olabileceği modeller geliştireceğiz. Bu sayede, hem atık miktarını azaltacak hem de kaynak verimliliğini artıracağız. Bu projeleri, yerel sanayi odalarıyla işbirliği içinde hayata geçireceğiz. Düşük Karbonlu Ulaşım ve Lojistik: Endüstriyel tesislerin lojistik süreçlerinde elektrikli ve hidrojen yakıtlı araçların kullanımını teşvik edeceğiz. Akıllı rota optimizasyonu ve yük konsolidasyonu gibi uygulamalarla, taşımacılıktan kaynaklanan emisyonları azaltacağız. Yeşil Finansman ve Teşvikler: Düşük karbon teknolojilerine yatırım yapan işletmelere vergi indirimleri ve finansman destekleri sağlayacağız. Yeşil tahvil ve sürdürülebilirlik bağlantılı krediler gibi yenilikçi finansman araçlarının kullanımını teşvik edeceğiz. Ar-Ge ve İnovasyon: Düşük karbon teknolojileri alanında Ar-Ge çalışmalarını destekleyeceğiz. Üniversitesanayi işbirliğini güçlendirecek, teknoloji transfer ofislerini ve kuluçka merkezlerini teşvik edeceğiz. Bu çalışmaları, TÜBİTAK ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ortak koordinasyonuyla yürüteceğiz. Bu kapsamlı eylem planıyla, endüstriyel süreçlerde düşük karbon teknolojilerinin yaygın kullanımını sağlayarak, ülkemizin karbon ayak izini azaltmayı ve uluslararası rekabet gücümüzü artırmayı önemsiyoruz. 8. İklim Göçü ve Sosyal Adalet İklim değişikliğine bağlı göçün ülkemize yönelik potansiyel tehlikeleri şunlardır: Kentsel altyapı üzerinde aşırı yük oluşması İşsizlik oranlarında artış ve yerel işgücü piyasasında dengesizlik Sosyal hizmetler ve kamu kaynaklarına artan talep Kültürel uyum sorunları ve toplumsal gerilimlerin artma riski Çevre ve doğal kaynaklar üzerinde ek baskı oluşması Bu tehlikeleri önlemek ve iklim göçünü kaynağında engellemek için uluslararası diplomasiyi önceleyen, uygulanabilir çözüm önerilerimiz şunlardır: Bölgesel İşbirliği Mekanizması: Komşu ülkelerle iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya yönelik düzenli toplantılar ve işbirliği mekanizmaları oluşturacağız. Bu toplantılarda ortak sorunları tartışacak ve çözüm önerileri geliştireceğiz. Dışişleri Bakanlığımız, bu mekanizmanın kurulması için gerekli diplomatik adımları atacak. Sürdürülebilir Tarım İşbirlikleri: İklim değişikliğinden etkilenen bölgelerde sürdürülebilir tarım uygulamalarını destekleyeceğiz. Kuraklığa dayanıklı tohum ve verimli sulama teknikleri gibi konularda bilgi paylaşımı yapacağız. Yenilenebilir Enerji Projeleri: İklim göçüne kaynak olan bölgelerde yenilenebilir enerji projelerini destekleyeceğiz. Güneş ve rüzgar enerjisi gibi alanlarda teknik destek sağlayacak, bu bölgelerin enerji güvenliğini artırmaya destek olacağız. Sınır Güvenliği Teknolojilerinin Geliştirilmesi: İklim göçü riskine karşı sınır güvenliğimizi artıracak teknolojik yatırımlar yapacağız. Akıllı sınır sistemleri ve gelişmiş izleme teknolojileri ile olası yasa dışı insan geçişlerini önlemeyi hedefliyoruz. A PARTİ PROGRAM 51 Kapasite Geliştirme Programları: İklim değişikliğinden etkilenen ülkelerdeki kamu görevlilerine yönelik eğitim programları düzenleyeceğiz. Bu programlarda iklim değişikliğine uyum stratejileri ve kaynak yönetimi gibi konulara odaklanacağız. Su Yönetimi İşbirlikleri: Sınır aşan sular konusunda işbirliğini güçlendirecek, su kaynaklarının verimli kullanımı için ortak projeler geliştireceğiz. Bu projelerde, Tarım ve Orman Bakanlığı›nın su yönetimi konusundaki uzmanlığından yararlanacağız. Üniversite – Kamu işbirliğini ihmal etmeyeceğiz. Sivil Toplum Diyaloğu: İklim göçüne kaynak olan ülkelerdeki sivil toplum kuruluşlarıyla iletişimi güçlendireceğiz. Bu kuruluşlarla bilgi paylaşımı yapacak, yerel toplulukların direncini artıracak projeler geliştireceğiz. Bu hususta bütçeye yük bindirmemek maksadıyla Uluslararası fonları değerlendirecek bu anlamda yoğun bir diplomasi yürüteceğiz. Akademik İşbirliği Programları: Üniversitelerimiz ile bölge ülkelerindeki akademik kurumlar arasında işbirliği programları başlatacağız. Bu programlar kapsamında ortak araştırma projeleri yürütecek, iklim değişikliğine karşı bölgesel çözümler geliştireceğiz. Sınır Bölgelerinde Ekonomik Kalkınma Projeleri: Potansiyel göç rotaları üzerindeki sınır bölgelerimizde ekonomik kalkınma projeleri başlatacağız. İstihdam olanaklarını artırarak ve yerel ekonomiyi güçlendirerek, bu bölgelerin göç için geçiş noktası olmasını engelleyeceğiz. Bu yaklaşımlarla, iklim göçünü kaynağında engellemeyi ve ülkemize yönelik potansiyel riskleri en aza indirmeyi hedefliyoruz. Uluslararası iş birliğini güçlendirerek, bölgesel istikrara katkı sağlamayı ve iklim değişikliğinin ülkemize olumsuz etkilerini hafifletmeyi amaçlıyoruz. 9. İklim Değişikliği Ar-Ge ve İnovasyon Çalışmaları Ulusal İklim Değişikliği Araştırma Merkezi: TÜBİTAK bünyesinde, iklim değişikliği üzerine odaklanan bir araştırma merkezi kuracağız. Bu merkez, ülkemizin iklim değişikliği ile mücadele ve uyum stratejilerini bilimsel verilerle destekleyecek, politika yapıcılara bilimsel rehberlik edecektir. Düşük Karbonlu Teknolojiler Geliştirme Programı: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde, düşük karbonlu teknolojilerin geliştirilmesi için özel bir program başlatacağız. Bu program kapsamında, yenilenebilir enerji, enerji depolama, karbon yakalama ve elektrikli ulaşım gibi alanlarda yerli teknolojiler geliştirilmesini sağlayacağız. İklim Dostu Tarım Teknolojileri: Tarım ve Orman Bakanlığı ile işbirliği içinde, iklim değişikliğine dayanıklı tohum çeşitleri ve su tasarrufu sağlayan akıllı sulama sistemleri geliştireceğiz. Bu teknolojiler sayesinde tarımsal üretimimizi iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dirençli hale getireceğiz. Yapay Zeka ve Büyük Veri Analitiği: İklim modellemesi ve risk analizi için yapay zeka ve büyük veri teknolojilerinden yararlanacağız. Bu çalışmalar, iklim değişikliğinin etkilerini daha doğru tahmin etmemizi ve etkili adaptasyon stratejileri geliştirmemizi sağlayacaktır. Yerli Yenilenebilir Enerji Ekipmanları: Güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve enerji depolama sistemleri gibi yenilenebilir enerji ekipmanlarının yerli üretimi için Ar-Ge çalışmalarına ağırlık vereceğiz. Bu sayede hem teknoloji ihracatımızı artıracak hem de enerji bağımsızlığımıza katkı sağlayacağız. İklim Finansmanı İnovasyonları: Sürdürülebilir projeler için yenilikçi finansman modelleri geliştireceğiz. Yeşil tahviller, karbon kredisi sistemleri ve iklim risk sigortası gibi finansal araçların ülkemize özgü versiyonlarını oluşturacağız. Deniz: iklim izleme komisyonları kurarak, iklim değişikliğinin denizlerimiz üzerindeki etkilerini takip etmek için geniş bir izleme ağı oluşturacağız. Deniz suyu sıcaklığındaki artışlar, asitlenme seviyeleri, deniz seviyesi yükselmesi ve deniz ekosistemlerindeki değişimleri düzenli olarak ölçecek ve analiz edeceğiz. İklim değişikliğinin denizler üzerindeki etkilerini izlemek ve azaltmak için yenilikçi teknolojiler geliştireceğiz. Deniz seviyesi yükselmesi, asitlenme ve biyoçeşitlilik kaybı gibi sorunlara çözüm üretecek projeler yürüteceğiz. Karbon Yakalama ve Depolama Teknolojileri: Endüstriyel emisyonları azaltmak için karbon yakalama ve depolama teknolojileri üzerine Ar-Ge çalışmaları yapacağız. Bu teknolojilerin maliyetini düşürecek ve verimliliğini artıracak yerli çözümler geliştireceğiz. Üniversite-Sanayi İş birliği Platformu: İklim değişikliği ile mücadele alanında üniversiteler ve özel sektör arasında iş birliğini güçlendirecek bir platform oluşturacağız. Bu platform, akademik bilginin ticari ürünlere 52 A PARTİ PROGRAM dönüşmesini hızlandıracak ve inovasyon ekosistemimizi güçlendirecektir. Bu Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarıyla, ülkemizin iklim değişikliği ile mücadele kapasitesini artırmayı, teknolojik bağımsızlığımızı güçlendirmeyi ve yeşil ekonomiye geçişi hızlandırmayı hedefliyoruz. Aynı zamanda, geliştireceğimiz yerli ve milli teknolojilerle küresel pazarda rekabet gücümüzü artırmayı ve iklim teknolojileri alanında lider ülkeler arasına girmeyi amaçlıyoruz. 10. Sektörel İklim Eylemleri Sanayi Sektörü Enerji Verimliliği Programı: Sanayi tesislerinde enerji verimliliğini artıracak teknolojilerin kullanımını teşvik edeceğiz. İşletmelere enerji verimliliği danışmanlık hizmetleri sunacağız. Temiz Üretim Teşvikleri: Düşük karbonlu üretim süreçlerine geçiş yapan işletmelere vergi indirimleri ve hibeler sağlayacağız. Endüstriyel Simbiyoz Projeleri: Bir fabrikanın atığının diğerinin hammaddesi olabileceği modeller geliştireceğiz. Bu projeleri, organize sanayi bölgelerinde pilot uygulamalarla başlatacağız. Turizm Sektörü Sürdürülebilir Turizm Sertifikası: Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde, enerji ve su tasarrufu sağlayan, atık yönetimini etkin şekilde yapan tesislere «Yeşil Turizm Sertifikası» vereceğiz. Eko-turizm Teşvikleri: Doğa dostu turizm faaliyetlerini destekleyecek, kırsal bölgelerde eko-turizm yatırımlarına özel teşvik paketleri hazırlayacağız. İklim Dostu Ulaşım: Turizm merkezlerinde elektrikli araç kullanımını yaygınlaştıracak, bisiklet ve yaya dostu altyapı yatırımları yapacağız. Sağlık Sektörü İklim Dirençli Sağlık Altyapısı: Hastaneleri ve sağlık merkezlerini iklim değişikliğinin etkilerine karşı güçlendireceğiz. Enerji kesintilerine karşı yenilenebilir enerji sistemleri kuracağız. Sağlık Etki Araştırmaları: İklim değişikliğinin halk sağlığı üzerindeki etkilerini araştıracak özel bir birim oluşturacağız. Uzaktan Sağlık Uygulamaları: İklim kaynaklı afetlerde sağlık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmak için uzaktan sağlık hizmetleri altyapısını güçlendireceğiz. Tarım ve Gıda Sektörü İklim Dostu Tarım Uygulamaları: Tarım ve Orman Bakanlığı öncülüğünde, kuraklığa dayanıklı tohum çeşitleri ve su tasarrufu sağlayan modern sulama sistemlerinin kullanımını yaygınlaştıracağız. Gıda İsrafıyla Mücadele: Gıda tedarik zincirindeki kayıpları azaltmak için soğuk zincir altyapısını güçlendireceğiz. Gıda bankacılığı uygulamalarını destekleyeceğiz. Karbon Yutak Alanları: Tarım arazilerinde karbon tutulumunu artıracak uygulamaları teşvik edeceğiz. Tarım ormancılığı projelerini destekleyeceğiz. Enerji Sektörü Yenilenebilir Enerji Yatırımları: Güneş, rüzgar ve jeotermal enerji yatırımlarını hızlandıracağız. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı öncülüğünde, yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artıracağız. Akıllı Şebeke Sistemleri: Enerji dağıtım altyapısını modernize edecek, akıllı sayaç uygulamalarını yaygınlaştıracağız. Yeşil Hidrojen Üretimi: Yenilenebilir enerji kaynaklarından yeşil hidrojen üretimi için pilot projeler başlatacağız. İnşaat ve Emlak Sektörü Kendine Yeten Bina Standartları: Yeni yapılacak binaların enerji verimliliklerinin yüksek olması için zorunlu standartlar getireceğiz. A PARTİ PROGRAM 53 Bina Renovasyon Programı: Mevcut binaların enerji verimliliklerini artırmak için kapsamlı bir renovasyon programı başlatacağız. Bu program için düşük faizli kredi imkanları sunacağız. Sürdürülebilir Şehir Planlaması: İklim değişikliğine dirençli şehir planlaması için yerel yönetimlere teknik destek sağlayacağız. Ulaştırma Sektörü Elektrikli Araç Teşvikleri: Elektrikli araç kullanımını yaygınlaştırmak için vergi indirimleri ve altyapı yatırımları yapacağız. Şarj istasyonu ağını genişleteceğiz. Toplu Taşıma Modernizasyonu: Büyükşehirlerde metro ve tramvay hatlarını yaygınlaştıracak, otobüs filolarını düşük emisyonlu araçlarla yenileyeceğiz. Yeşil Lojistik: Yük taşımacılığında demiryolu ve denizyolu kullanımını artıracak, lojistik merkezlerde yeşil teknolojilerin kullanımını teşvik edeceğiz. 54 A PARTİ PROGRAM 10. YEN YÜZYILIN MLL SAVUNMA HATTI : TEKNOLOJ, BLŞM VE SBER GÜVENLK Teknoloji, toplumsal kalkınmanın ve refahın temelini oluştururken, partimiz bu alanda yapılacak yatırımları kontrollü ve sürdürülebilir bir yaklaşımla ele almayı ilke edinmiştir. Yenilikçi teknolojilere yapılan harcamalar, ülkemizin dijital dönüşümünü hızlandırırken, kaynakların verimli kullanılması ve ekonomik istikrar da öncelikli hedeflerimiz arasında yer alacaktır. Yerli ve milli teknolojilerle, güçlü ve dengeli bir dijital ekonomi inşa edeceğiz. Yüksek Teknoloji Yatırımlarının Ekonomiye Katkısı: Partimizin teknoloji konusundaki en büyük hedefi, yüksek teknolojiye yapılan yatırımların ekonomiye, istihdama ve ihracata katkı yapmasıdır. Bu yatırımlar, yalnızca teknoloji sektörünün büyümesini teşvik etmekle kalmaz, aynı zamanda ülkemizin ekonomik yapısını güçlendirir ve sürdürülebilir bir kalkınma sağlar. Yüksek teknolojiye yönelik yatırımlar, yenilikçi ürünlerin ve hizmetlerin geliştirilmesini destekleyerek global pazarda rekabetçiliğimizi artırır. Ayrıca, bu yatırımlar, yeni iş fırsatları yaratarak istihdam oranlarını yükseltir ve ülkemizin ihracat potansiyelini genişletir. Sonuç olarak, yüksek teknolojiye yapılan stratejik yatırımlar, ekonomik büyüme, iş gücü piyasası ve dış ticaret dengesi açısından uzun vadeli ve kapsamlı faydalar sağlar. Ekonomik Bağımsızlık İçin Yenilikçi Çözümler: Partimiz, ülkemizin özellikle dışa bağımlılığını ve cari açığını azaltacak yenilikçi çözümler üzerinde politikalar geliştirecektir. Bu strateji, yerli üretim kapasitesini artırarak ve dışa bağımlı sektörleri güçlendirerek ekonomik bağımsızlığımızı destekleyecektir. Yenilikçi teknolojiler ve sürdürülebilir yaklaşımlar benimseyerek hem iç piyasada hem de uluslararası alanda rekabetçiliğimizi güçlendireceğiz. Ayrıca, bu politikalar sayesinde cari açığı azaltarak ekonomik dengeyi sağlamak ve ülkemizin finansal istikrarını korumak için etkin adımlar atacağız. Böylece, ülkemizin ekonomik sürdürülebilirliğini artıracak ve uzun vadeli kalkınma hedeflerimize ulaşacağız. Yüksek Teknolojinin İhracat Potansiyeli ve Ekonomik Bağımsızlık: Yüksek teknolojinin ithalata dayanmayan ihracat potansiyeli, ülkemiz için büyük bir stratejik önem taşımaktadır. Bu tür teknolojiler, yerli üretim ve ihracat kapasitemizi artırır, ekonomik bağımsızlığı güçlendirir. Partimiz, bu avantajları ve yukarıda belirtilen diğer nedenleri dikkate alarak, yüksek teknolojiye odaklanma ve bu alanda gerekli destekleri sağlama konusunda kararlı bir tutum sergilemektedir. Böylece, yüksek teknolojiye dayalı ürünlerin geliştirilmesi ve uluslararası pazarlarda etkin bir şekilde yer alması sağlanacak, ülkemizin sürdürülebilir ekonomik büyümesi destekleyeceğiz. 1. Girişimcilik Ekosisteminin Geliştirilmesi Girişimcilik ekosisteminin güçlendirilmesi, teknoloji ve yenilikçi ürünlerin gelişimine büyük katkı sağlayacaktır. Yerli girişimlerin desteklenmesi hem teknolojik çeşitliliği artıracak hem de küresel rekabette ülkemizin konumunu güçlendirecektir. Bu ekosistemin sürdürülebilir bir şekilde büyümesi, yerli teknoloji üretimini teşvik ederek, dışa bağımlılığı azaltan ve katma değer yaratan ürünlerin ortaya çıkmasını hızlandıracaktır. Teknoloji Girişimciliğini Destekleme ve İnovasyonu Teşvik Etme: Parti olarak, teknoloji girişimciliğini desteklemek ve inovasyonu teşvik etmek için kapsamlı politikalar geliştirmeyi taahhüt ediyoruz. Kadınlar, gençler ve teknoloji odaklı girişimciler için halihazırda yürürlükte olan fon ve hibe programlarını iyileştirmek, bu kesimlere daha fazla avantaj sağlayan yeni uygulamaları hayata geçirmek önceliklerimiz arasındadır. Bu sayede, girişimcilerimizin projelerini daha rahat bir şekilde hayata geçirmelerini ve başarıya ulaşmalarını hedefliyoruz. Teknoloji Girişimlerine Vergi İndirimleri ve Finansal Destekler: Teknoloji Girişimlerine Vergi İndirimleri politikamızla, özellikle AR-GE ve inovasyon yatırımları yapan yeni teknoloji girişimlerine yönelik mevcut vergi avantajlarını ve hibeleri yeniden gözden geçireceğiz. Bu destekleri daha etkili ve kapsamlı hale getirerek, girişimcilerin finansal yüklerini hafifleteceğiz. Böylece, yenilikçi projelerin hayata geçirilmesi hızlanacak ve girişimcilerimiz daha geniş imkanlara kavuşacaktır. Hibe ve avantajlı kredi imkanlarının gerçek ihtiyaç sahiplerine etkin bir şekilde ulaşmasını sağlayacağız. Bu kapsamda kaynakların verimli kullanılması ve desteklerin en fazla fayda sağlayacak girişimcilere yönlendirilmesi önceliğimiz olacaktır. Teknoloji Girişimcileri İçin Eğitim ve Mentorluk Programları: Teknoloji Girişimcileri İçin Eğitim ve Mentorluk Programları kapsamında, yazılım geliştirme, yapay zeka, büyük veri ve dijital pazarlama gibi kritik alanlarda girişimcilerimize ücretsiz eğitim ve mentorluk hizmetleri sunacağız. Bu programları daha geniş kapsamlı hale getirerek, uzman ve liyakat sahibi eğitmenlerin katkılarıyla girişimcilerimizin projelerini geliştirmelerini destekleyeceğiz. A PARTİ PROGRAM 55 Kamu Alım Garantisi ve Yerli Teknolojilerin Desteklenmesi: Kamu Alım Garantisi politikamızla, yerli teknoloji girişimlerinin geliştirdiği inovatif ürün ve hizmetlere kamu tarafından alım garantisi vereceğiz. Bu sayede, girişimcilerimizin büyüme ve ticarileşme süreçlerini hızlandıracak, ulusal teknolojik gelişime katkıda bulunacağız. Kamu alımlarında yerli teknolojilerin öncelikli olmasını sağlayarak, girişimcilerimizin pazarda daha güçlü bir konuma gelmesini destekleyeceğiz. Bölgesel Teknoloji Teşvikleri ve Dijital Kalkınma: Bölgesel Teknoloji Teşvikleri çerçevesinde, gelişmekte olan bölgelerde teknoloji girişimciliğini artırmak için bu bölgelere özel teşvik paketleri ve destek programları sunacağız. Bölgesel kalkınmayı teşvik etmek amacıyla uzaktan çalışma imkânlarının kapsamını genişleteceğiz. Bu sayede, girişimcilerin ulusal ve küresel pazarlara daha kolay erişim sağlamalarını mümkün kılarak, ülkemizin dijital kalkınmasına katkı sunacağız. 2. Teşvikler Küresel pazarda rekabet avantajı elde etmek isteyen ülkeler için yüksek teknoloji, stratejik bir sektördür. Teşvikler, yerli firmaların uluslararası standartlara ulaşmalarına ve küresel pazarda daha güçlü bir konum elde etmelerine yardımcı olur. Bu da ülkenin uluslararası ticaret dengesini olumlu yönde etkiler ve dışa bağımlılığı azaltır. Ayni ve Nakdi Teşviklerin Firmalar Üzerindeki Etkisi: Ayni ve nakdi teşvikler, hâlihazırda sektörde faaliyet gösteren firmalarının yeni teknolojiler geliştirmesine, mevcut teknolojilerini iyileştirmesine ve böylece rekabet avantajı sağlamalarına olanak tanır. Teknolojik yenilikler, uzun vadede sektördeki liderliği sürdürmek ve yeni iş fırsatları yaratmak açısından önem arz etmektedir. Teşviklerin Adil ve Etkin Dağıtımının Önemi: Ayni ve nakdi teşviklerin teknoloji firmalarına verilmesi sürecinde, bu kaynakların gerçekten hak edene verilmesi ve etkin bir şekilde denetlenmesi kritik öneme sahiptir. Teşviklerin adil ve şeffaf bir şekilde dağıtılması, yalnızca yüksek teknoloji üretiminde üstün başarı gösteren firmaların desteklenmesini sağlamaz, aynı zamanda kaynakların israfını ve kötüye kullanımını da engeller. Bu açıklamalar doğrultusunda, partimiz teşvikleri etkili bir denetim mekanizması aracılığıyla, sadece mevcut performansa değil, aynı zamanda gelecekteki potansiyele ve sürdürülebilirliğe göre değerlendirerek adil bir şekilde dağıtacaktır. 3. Sanayi 4.0 Partimiz, Sanayi 4.0 devrimini ülkemizin sanayi ve ekonomik yapısını dönüştürecek en büyük itici güç olarak görmekte ve dijital dönüşüm sürecini bir zorunluluk olarak değerlendirmektedir. Küresel rekabet gücümüzü artırmak, üretimde verimliliği maksimum seviyeye taşımak ve çevre dostu, sürdürülebilir bir sanayi yapısı oluşturmak için Sanayi 4.0’ın sunduğu teknolojik fırsatları etkin şekilde kullanmayı hedefliyoruz. Türkiye’nin dijitalleşmiş sanayi altyapısıyla gelecekte dünya çapında lider bir sanayi ülkesi haline gelmesi için Nesnelerin İnterneti (IoT), Yapay Zekâ (YZ), büyük veri, robotik otomasyon, bulut bilişim ve siber-fiziksel sistemlerin entegre edilmesi kritik önem taşıyor. Bu teknolojilerle sanayinin her kademesini dönüştürmeyi, dijital dönüşümü hızlandırmayı ve rekabetçiliği artırmayı amaçlıyoruz. Üretim Süreçlerinin Dijitalleşmesi ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri: Sanayi 4.0 ile birlikte üretim süreçlerinin dijitalleşmesi, veriye dayalı karar alma mekanizmalarının güçlendirilmesi ve çevreye duyarlı üretim anlayışının yerleşmesi öncelikli hedeflerimiz arasında yer alıyor. Üretimde verimliliği artırarak, küresel pazarlarda rekabetçi bir yapı oluşturmak, Sanayi 4.0’ın sunduğu enerji verimliliği ve çevre dostu üretim teknikleri ile sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek temel stratejik önceliklerimizdir. Sanayi çalışanlarının dijital becerilerle donatılmasını sağlayacak eğitim programlarını hayata geçirerek, Türkiye’yi bu yeni üretim modeliyle geleceğe taşıyacağız. Enerji Verimliliği ve Çevre Dostu Üretim İçin Çözümler: Akıllı enerji yönetim sistemleri ile sanayi tesislerimizin enerji tüketimini optimize ederek yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artıracağız. Döngüsel ekonomi modelleri ile atıkların yeniden kullanımını sağlayarak hammadde tasarrufu yapmayı ve sanayi tesislerimizde daha sürdürülebilir bir üretim yapısı kurmayı amaçlıyoruz. Karbon salınımını azaltan üretim teknolojilerine geçişi teşvik ederek çevre dostu sanayi uygulamalarını yaygınlaştıracağız. Dijital Dönüşümde İş Gücü Dinamiklerinin Değişimi: Dijital dönüşümle birlikte iş gücü dinamikleri de değişiyor. Sanayi 4.0 teknolojilerine uyum sağlamak için sanayi çalışanlarımızın dijital becerilerle donatılması elzemdir. Bu kapsamda çalışanlara yapay zekâ, robotik, veri analitiği ve otomasyon gibi alanlarda eğitim verilerek 56 A PARTİ PROGRAM sanayi iş gücünün dijital dönüşüme adapte olmasını sağlayacağız. İş gücü dönüşüm programlarıyla sanayi çalışanlarının dijital operatör, robot teknisyeni ve veri analisti gibi yeni mesleklere geçişini kolaylaştıracağız. Üniversite iş birlikleri ile mühendislik ve teknoloji alanlarında eğitim programlarını geliştirip Sanayi 4.0’a hâkim genç mühendislerin yetiştirilmesini sağlayacağız. Ar-Ge ve İnovasyonun Güçlendirilmesi: Sanayi 4.0 teknolojilerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için güçlü bir Ar-Ge altyapısına ihtiyaç vardır. Bu doğrultuda yerli teknoloji ve inovasyon çalışmalarını teşvik etmek için Ar-Ge yatırımlarını artıracağız. Robotik, otomasyon, yapay zekâ ve IoT gibi alanlarda yapılan araştırmalara öncelik verecek, üniversiteler, teknoloji şirketleri ve sanayi kuruluşları arasında iş birliğini destekleyeceğiz. Ayrıca Ar-Ge merkezlerine sağlanacak vergi indirimleri ve teşvik paketleri ile sanayimizin dijital dönüşüme hızla adapte olmasını sağlayacağız. Yerli teknolojilere yapılan yatırımlarla hem uluslararası rekabet gücümüzü artıracak hem de ihracat potansiyelimizi genişleteceğiz. Bölgesel Kalkınma Stratejileri ile Dijital Dönüşümün Yaygınlaştırılması: Son olarak, dijital dönüşümden tüm bölgelerimizin faydalanmasını sağlamak amacıyla bölgesel kalkınma stratejilerini devreye sokacağız. Gelişmekte olan bölgelerde dijital sanayi merkezleri kurarak bu bölgelerde sanayicilerimizin dijitalleşme süreçlerine katılımını artıracağız. Bölgesel teşviklerle teknolojiye dayalı yatırımların her bölgede eşit bir şekilde yayılmasını sağlayacak ve yerel sanayimizin küresel pazarlara entegrasyonunu hızlandıracağız. 4. Siber Güvenlik Siber güvenlik, kriptoloji, kuantum teknolojileri ve blockzincir gibi ileri dijital teknolojiler hem ulusal güvenliğimizin güçlendirilmesi hem de dijital dönüşüm sürecinin hızlandırılması açısından stratejik öncelik taşımaktadır. Bu alanlarda ülkemizi ileriye taşıyacak kapsamlı politikalar geliştireceğiz. Kapsamlı Siber Güvenlik ve Veri Güvenliği Stratejisi: Parti olarak, dijital dünyada ulusal güvenliğimizi sağlamak ve vatandaşlarımızın haklarını korumak amacıyla kapsamlı bir siber güvenlik ve veri güvenliği stratejisi geliştirmeyi ve uygulamayı taahhüt ediyoruz. Bu strateji hem kamu kurumlarımızı hem de özel sektör kuruluşlarımızı kapsayan geniş bir güvenlik ağı kurarak, ülkemizin dijital altyapısını güvence altına almayı hedeflemektedir. Vatandaşlarımızın kişisel bilgilerini ve veri güvenliğini korumak, en önemli önceliklerimizden biridir ve buraya yapılacak yatırımlar öncelikli hedeflerimiz arasındadır. Kritik Altyapıların Korunması ve Proaktif Savunma: Kritik altyapıların korunması bizim için hayati bir konudur. Elektrik, su, ulaşım ve finansal sistemler gibi ülkemizin işleyişinde merkezi rol oynayan kritik altyapıların siber saldırılara karşı korunmasını sağlayacağız. Bu altyapılara yönelik sürekli güncellenen güvenlik protokollerini ve izleme sistemlerini devreye sokarak, olası saldırılara karşı hazırlıklı olacağız. Ancak bu noktada sadece reaktif değil, proaktif savunma mekanizmalarını hayata geçirmeyi amaçlıyoruz. Tehdit Avcılığı ve Red Team/Blue Team Tatbikatları: Tehdit Avcılığı (Threat Hunting) yaklaşımı ile güvenlik ekiplerimizin sistemlerde aktif olarak tehdit aramasını sağlayacağız. Bu yöntem, gizli ve gelişmiş tehditleri önceden tespit etmemize ve bu tehditleri etkisiz hale getirmemize olanak tanıyacak. Ayrıca, Red Team/ Blue Team tatbikatları ile savunma sistemlerimizi düzenli olarak test edecek, bu sayede zayıf noktalarımızı keşfederek hızla güçlendireceğiz. Veri Güvenliği ve Yasal Düzenlemeler: Veri güvenliği konusunda hem kamu hem de özel sektör için en yüksek standartları belirleyeceğiz. Vatandaşlarımızın kişisel bilgileri ve verileri üzerinde tam kontrol sahibi olmalarını sağlayacağız. Bu amaçla, kişisel veri koruma yasalarını güçlendirerek, vatandaşlarımızın bilgilerinin yasa dışı erişim, izinsiz kullanımlar ve siber saldırılardan korunması için gerekli yasal çerçeveleri oluşturacağız. Veri ihlalleri karşısında güçlü cezalar ve caydırıcı önlemler getireceğiz. Kişisel verilerin işlenmesi ve saklanması süreçlerinde şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine dayanan, vatandaşlarımızın haklarını gözeten düzenlemeler yapacağız. Erken Uyarı Sistemleri ve Yapay Zeka Destekli Savunma: Siber tehditlere karşı erken uyarı sistemleri oluşturacak ve siber tehdit istihbaratını hem ulusal hem de uluslararası düzeyde toplayıp analiz edeceğiz. Yapay zeka ve büyük veri analitiği gibi teknolojileri kullanarak olası saldırıları erkenden tespit edip müdahale edeceğiz. Bu sayede ülkemizin dijital bağımsızlığını pekiştirecek ve vatandaşlarımızın kişisel bilgilerini güvende tutacağız. Siber Güvenlik Eğitimleri ve Farkındalık Artırma: Siber güvenlik farkındalığını artırmak amacıyla halkımıza yönelik eğitim programları düzenleyerek, siber tehditlere karşı daha bilinçli bir toplum oluşturacağız. Ayrıca, siber güvenlik uzmanları yetiştirilmesi için kapsamlı eğitim programları ve sertifikasyon süreçleri A PARTİ PROGRAM 57 başlatacağız. Güvenli internet kullanımını teşvik ederek, tüm vatandaşlarımızın dijital güvenlik konusunda bilinçlenmesini sağlayacağız. Yerli Siber Güvenlik Teknolojilerinin Geliştirilmesi: Yerli siber güvenlik teknolojilerinin geliştirilmesi bizim için stratejik bir önceliktir. Ar-Ge faaliyetlerine yatırım yaparak, dışa bağımlılığı azaltacak ve yerli güvenlik çözümlerimizi üreteceğiz. Uluslararası arenada rekabet edebilecek bir siber güvenlik altyapısı kurarak, Türkiye’yi bu alanda lider konuma getirmeyi amaçlıyoruz. Siber Suçlarla Mücadele ve Hukuki Düzenlemeler: Ayrıca, hukuki düzenlemeleri güncelleyerek, siber suçlara karşı caydırıcı ve etkili yasalar çıkaracağız. Siber suçları engelleyecek, veri gizliliğini güvence altına alacak ve kişisel bilgilerin korunmasını sağlayacak yasal çerçeveleri oluşturacağız. Uluslararası iş birliği içinde, küresel siber güvenlik normlarına uyum sağlayarak ülkemizi dijital tehditlere karşı en üst düzeyde koruyacağız. Kriptoloji ve Milli Kriptografik Çözümler: Kriptoloji alanında, ulusal güvenliğimiz için kritik verilerin korunmasını sağlamak amacıyla yerli ve milli kriptografik çözümler geliştireceğiz. Bu bağlamda, üniversiteler ve araştırma merkezleri ile iş birliği içinde Kriptoloji Araştırma Enstitüleri kurarak, ülkemizi bu alanda lider konuma taşıyacak bilim insanları yetiştireceğiz. Kriptoloji alanında geliştireceğimiz çözümler, hem ulusal hem de uluslararası güvenlik standartlarına uyumlu olacak ve global arenada söz sahibi olmamızı sağlayacaktır. Blockzincir Teknolojisi ile Şeffaflık ve Güvenilirlik: Blockzincir teknolojisi, güvenli ve şeffaf veri yönetimi ile birlikte dijitalleşmenin önemli bir ayağını oluşturmaktadır. Bu teknoloji, seçim sistemlerinden tedarik zinciri yönetimine kadar pek çok alanda devrim niteliğinde yenilikler sunmaktadır. Ülkemizin dijital dönüşüm sürecinde blockzincir teknolojisinin sunduğu fırsatlardan azami ölçüde faydalanacağız. Kamu hizmetlerinde blockzinciri kullanarak şeffaflığı artıracak, vatandaşlarımızın güvenini güçlendireceğiz. Özellikle seçim sistemlerinde blockzincir tabanlı uygulamalarla şeffaf, güvenli ve izlenebilir bir oy verme sistemi geliştireceğiz. Ayrıca, tedarik zincirlerinde blockzincir kullanarak ürünlerin güvenilirliğini artıracak ve sahtecilikle mücadelede etkin bir yöntem geliştireceğiz. Dijital Dönüşümde Lider Ülke Olma Hedefi: Siber güvenlikten kuantum teknolojilerine, blockzincirden yapay zekaya kadar geniş bir yelpazede dijital dönüşümün öncüsü olmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda, ülkemizin dijital altyapısını güçlendirerek hem ulusal güvenliğimizi artıracak hem de küresel rekabet gücümüzü pekiştireceğiz. Parti olarak, teknolojiye dayalı bir gelecek inşa ederken, yerli ve milli çözümlerle Türkiye’yi dijital çağın lider ülkelerinden biri haline getireceğiz. 5. Yarı İletken Çipler Türkiye’nin yarı iletken ve çip teknolojilerinde dünya ile rekabet edebilmesi için Milli Çip Geliştirme Programını başlatarak, bu alanda güçlü bir vizyon ortaya koyacağız. Bu program, Türkiye’nin teknoloji bağımsızlığını sağlamaya yönelik uzun vadeli bir strateji olacak ve yarı iletken üretimi, Ar-Ge, yerli tasarım, iş gücü yetiştirme, uluslararası iş birlikleri ve teknoloji transferine dayanan kapsamlı bir yol haritası sunacaktır. Modern Yarı İletken Üretim Tesisleri ve Çip Tasarım Evleri: Milli Çip Programı çerçevesinde, Türkiye’de dünya standartlarında, modern ve verimli yarı iletken üretim tesisleri (foundry) kuracak ve bu tesislerin savunma sanayi, otomotiv, telekomünikasyon, yapay zeka ve sağlık gibi stratejik sektörlerle entegre olmasını sağlayacağız. Üretim kapasitemizi artırırken, çip tasarım evleri kurarak yenilikçi ve yüksek katma değerli çip tasarımlarının geliştirilmesine öncülük edeceğiz. Bu çerçevede teknoparklar, inovasyon merkezleri ve Ar-Ge merkezleri ile donatılmış teknoloji geliştirme bölgeleri oluşturacak, girişimcilere ve yeni teknolojilere yatırım yapan şirketlere vergi muafiyetleri, düşük faizli krediler ve teşvikler sağlayarak sektörü hızla büyüteceğiz. Uluslararası İş Birlikleri ve Eğitim Programları: Ayrıca, bu program kapsamında Türkiye, yarı iletken teknolojilerinde öncü olan ABD, Güney Kore, Tayvan ve Japonya gibi ülkelerle teknoloji transferi anlaşmaları yapacak, bu sayede küresel bilgi birikimini ülkemize taşıyarak hızlı bir kalkınma sağlayacağız. Aynı zamanda, Türk mühendislerin uluslararası eğitim ve staj programları ile donanımlarını artıracak, Türkiye’deki üniversitelerle iş birliği içinde yarı iletken tasarımı, nanoteknoloji, elektronik mühendisliği ve fizik alanlarında ileri düzey eğitim programlarını hayata geçireceğiz. Stratejik Sektörlerde Yerli Çip Üretimi ve Ulusal Güvenlik: Savunma sanayii başta olmak üzere stratejik sektörlerin ihtiyaç duyduğu çip teknolojilerini yerli olarak üretip, bu kritik alanlarda dışa bağımlılığı azaltarak, ulusal güvenliğimizi güçlendireceğiz. Savunma, otomotiv, 5G telekomünikasyon ve yapay zeka teknolojileri gibi yüksek teknoloji gerektiren alanlara özel yerli çözümler üreterek, Türkiye’nin bu sektörlerdeki küresel rekabet gücünü artıracağız. 58 A PARTİ PROGRAM Uluslararası Pazar ve Ekonomik Büyüme İçin Yerli Üretim: Milli Çip Geliştirme Programı, sadece yerli üretim kapasitesini artırmakla kalmayacak, aynı zamanda Türkiye’nin uluslararası pazarda güçlü bir oyuncu haline gelmesini sağlayacak. İhracata yönelik çip üretimi yaparak küresel tedarik zincirine entegre olacak, yerli sanayimizin teknoloji ihracatını destekleyerek ekonomik büyümeye önemli katkılar sunacağız. Stratejik Bağımsızlık ve Geleceğe Güvenle Bakan Bir Türkiye: Tüm bu adımlar, ülkemizin stratejik bağımsızlığını sağlamlaştırırken, teknoloji alanında geleceğe güvenle bakan bir Türkiye inşa etmemize olanak tanıyacaktır. 6. Büyük Veri Parti olarak, dijital dönüşümün anahtarı olan Büyük Veri teknolojilerini ülkemizin ekonomik ve sosyal kalkınmasında stratejik bir öncelik haline getirmeyi amaçlıyoruz. Büyük Veri, kamu yönetiminden sağlık hizmetlerine, eğitimden sanayiye kadar geniş bir yelpazede veri odaklı karar alma süreçlerini iyileştirme ve verimliliği artırma potansiyeline sahiptir. Bu bağlamda, ülkemizin veri yönetim kapasitesini güçlendirecek, Büyük Veri’yi etkin kullanan bir ekosistem kuracağız. Sektörel Dönüşümde Büyük Veri’nin Rolü: Büyük Veri, doğru analiz edildiğinde ekonomimizin farklı sektörlerinde devrim niteliğinde değişimler yaratabilir. Parti olarak, Büyük Veri teknolojilerinin üretim, tarım, sanayi ve hizmet sektörlerine entegrasyonunu teşvik edecek politikalar geliştireceğiz. Bu sayede, veri odaklı kararlar sayesinde verimlilik artışı sağlanacak, üretim süreçleri optimize edilecek ve kaynaklar daha etkin bir şekilde kullanılacaktır. Ayrıca, büyük verinin tarımsal üretimde kullanımıyla veri tabanlı tarım teşvik edilecek, ürün verimliliği artırılacak ve iklim değişikliğine karşı daha dayanıklı tarım yöntemleri geliştirilecektir. Veri Güvenliği ve Kişisel Bilgilerin Korunması: Büyük Veri’nin etkin kullanımı kadar güvenliğini sağlamak da kritik önem taşımaktadır. Vatandaşlarımızın kişisel bilgilerinin korunması, veri güvenliği politikalarımızın temelinde yer alacaktır. Veri gizliliği ile ilgili yasaları güncelleyerek, vatandaşların kişisel verilerinin kötüye kullanılmasını engelleyeceğiz. Veri toplama ve işleme süreçlerinde şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkesini benimseyerek, veri sahiplerinin haklarını koruma altına alacağız. Aynı zamanda, siber güvenlik stratejilerimizle büyük veri altyapılarımızı koruyarak, olası saldırı ve sızıntılara karşı sağlam bir savunma mekanizması oluşturacağız. Yapay Zekâ ve Büyük Veri Entegrasyonu: Partimiz, Büyük Veri’nin yapay zeka ile entegrasyonunun dijital dönüşümdeki kritik rolünü önemsiyor. Büyük veri setlerinin doğru analiz edilmesiyle yapay zeka algoritmalarının daha isabetli ve etkili sonuçlar üretmesi sağlanacaktır. Özellikle sağlık, tarım ve sanayi alanlarında yapay zeka destekli veri analizleri ile daha akıllı ve öngörülebilir sistemler geliştirilecektir. Yapay zeka ile büyük veriyi birleştirerek, otomasyon süreçleri hızlandırılacak ve verimlilik artırılacaktır. Dijital Eşitlik ve Veri Erişiminde Adalet: Büyük Veri’nin toplumun her kesimine fayda sağlaması için veri erişiminde adalet ve dijital eşitliği teşvik edeceğiz. Veri kaynaklarının adil ve güvenilir bir şekilde paylaşılmasını sağlayacak yasal düzenlemeler yapacağız. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin büyük veri olanaklarına erişimini kolaylaştırarak, dijital dönüşümden tüm girişimcilerin yararlanmasını sağlayacağız. Bu kapsamda, açık veri platformları kurarak hem kamu hem de özel sektör için veri paylaşımını şeffaf hale getirecek, inovasyonun önünü açacağız. 7. Yapay Zeka Partimiz, yapay zekâ (YZ) teknolojilerini ülkemizin dijital dönüşüm sürecinde öncelikli bir alan olarak görüyor ve bu alandaki gelişmeleri destekleyerek toplumun her kesimine fayda sağlayacak politikalar üretmeyi hedefliyoruz. Yapay zekâ, ekonomik büyümeyi hızlandırmak, kamu hizmetlerinde verimliliği artırmak ve vatandaşlarımızın yaşam kalitesini yükseltmek için geniş fırsatlar sunmaktadır. Bu nedenle, yapay zekâ uygulamalarının her alanda yaygınlaştırılmasını ve inovasyon süreçlerinde etkin kullanılmasını sağlamak, stratejik bir hedefimizdir. Sağlık Sektöründe Yapay Zekâ ile Erken Teşhis ve Tedavi: Yapay zekâ, sağlık sektöründe devrim niteliğinde yenilikler sunmaktadır. Parti olarak, sağlık hizmetlerimizde yapay zekâ destekli sistemlerin yaygınlaştırılmasını sağlayacağız. Özellikle kanser gibi hastalıkların erken teşhisinde kullanılan yapay zekâ destekli görüntü analiz sistemleri sayesinde, hasta sağlığı için kritik öneme sahip erken müdahale imkânları artırılacaktır. Ayrıca, robotik cerrahi ve yapay zekâ ile yönetilen tıbbi asistanlar sayesinde sağlık personelinin üzerindeki yük hafifletilecek ve hastalara daha hızlı ve doğru teşhisler konulacaktır. A PARTİ PROGRAM 59 Tarımda Yapay Zekâ ile Verimlilik ve Sürdürülebilirlik: Tarımda yapay zekâ kullanımı ile verimliliği artırmayı ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılığı güçlendirmeyi amaçlıyoruz. Bu sistemler, su ve gübre kullanımını optimize ederek kaynakların israfını önleyecek ve çiftçilerimize daha verimli üretim süreçleri sunacaktır. Akıllı tarım teknolojilerini teşvik edecek politikalarla, hem tarımsal üretimimizi artıracak hem de çevresel sürdürülebilirliği destekleyeceğiz. Kamu Hizmetlerinde Yapay Zekâ ile Verimlilik Artışı; Yapay zekâ, kamu hizmetlerinde verimliliği artırmak ve vatandaşlarımıza daha iyi hizmet sunmak için önemli bir fırsat sunmaktadır. Örneğin, e-devlet sistemlerinde yapay zekâ destekli sanal asistanlar sayesinde vatandaşların kamu kurumlarıyla etkileşimleri kolaylaştırılacaktır. Bu sistemler, vatandaşların hızlı ve doğru bilgiye erişimini sağlayacak ve kamu hizmetlerinin hızlanmasına katkıda bulunacaktır. Ayrıca, yapay zekâ ile veri analizi yapılarak kamu yönetiminde daha iyi karar alma süreçleri geliştirilecek ve kamusal kaynakların daha etkin kullanılmasını sağlayacağız. Akıllı şehir projeleri kapsamında da trafik yönetiminden enerji tüketimine kadar birçok alanda yapay zekâ çözümlerini hayata geçirecek, şehirlerimizi daha yaşanabilir ve sürdürülebilir hale getireceğiz. Adalet Sisteminde Yapay Zekâ Tabanlı Teknolojiler: Adalet sisteminde yapay zekâ tabanlı hukuk teknolojilerinin kullanımını artırarak, dava süreçlerini hızlandırmayı ve yargı sistemini daha etkin hale getirmeyi amaçlıyoruz. Aynı zamanda, yapay zekâ destekli adli tahmin sistemleri ile suç önleme ve suçun erken tespiti alanında büyük ilerlemeler kaydedilecektir. Bu sistemler, suç oranlarının düşürülmesine ve güvenlik güçlerinin daha etkili çalışmalarına katkı sağlayacaktır. Eğitimde Yapay Zekâ ile Kişiselleştirilmiş Öğrenme: Partimiz, eğitimde yapay zekâ teknolojilerini kullanarak dijitalleşmeyi ve kişiselleştirilmiş öğrenme deneyimlerini destekleyecektir. Yapay zekâ tabanlı eğitim platformları ile öğrencilerin bireysel öğrenme hızlarına ve ilgi alanlarına göre özelleştirilmiş eğitim materyalleri sunulacak, bu da öğrencilerin başarı oranlarını artıracaktır. Ayrıca, öğretmenlerin ders planlama ve değerlendirme süreçlerinde yapay zekâ destekli sistemlerle daha etkili olmalarını sağlayacağız. Yapay zekâ destekli sanal öğretmenler ve akıllı ders içerikleri ile eğitimde fırsat eşitliğini artırarak, tüm öğrencilerin en yüksek kalitede eğitim almasını hedefliyoruz. 8. Oyun Geliştirme Oyun Sektörünün Stratejik Önemi ve Katkıları: Türkiye’nin hızla büyüyen oyun sektörü, genç nüfusumuzun yaratıcılığını ve teknoloji yetkinliğini geliştiren stratejik bir alan haline gelmiştir. Dijital oyun sektörü, yazılım, tasarım, animasyon ve yapay zeka gibi yüksek teknoloji gerektiren alanlarda önemli fırsatlar sunmakta; kültürel ihracat, istihdam ve inovasyon açısından ülkemize büyük katma değer sağlamaktadır. Bu doğrultuda, Türkiye’nin oyun sektöründe küresel bir oyuncu haline gelmesi için kapsamlı politikalar geliştireceğiz. Yüksek Teknoloji Alanlarında Oyun Sektörünün Rolü: Oyun sektörü, yazılım geliştirme, grafik tasarımı, animasyon ve yapay zeka gibi ileri teknoloji alanlarında önemli bir lokomotif görevi görmektedir. Bu alanlarda Türkiye’nin küresel pazarda rekabet gücünü artırmak için oyun yazılımı ve teknolojilerinin ihracatına yönelik stratejik bir yol haritası oluşturacağız. Yerli oyun stüdyolarının uluslararası pazarlara açılmasını kolaylaştırmak için dijital platformlarla iş birliği yapacak ve sektöre yönelik devlet destekli uluslararası tanıtım kampanyaları düzenleyeceğiz. Kültürel Mirasın Dijital Oyunlarla Tanıtımı: Oyunlar, kültürel mirasımızı tanıtmak ve ulusal kimliğimizi küresel çapta yaymak için önemli bir araçtır. Yerli kültürel içerikleri dijital oyunlarla dünyaya taşıyan projelere özel teşvikler sunacak ve bu projelerin yurt dışı tanıtımını devlet desteğiyle güçlendireceğiz. Yerli oyun stüdyolarını, tarih, mitoloji, sanat ve kültürel değerlerimize dayanan oyunlar geliştirmeye teşvik edeceğiz. Türkiye’nin Dijital Oyun Sektöründe Küresel Hedefleri: Bu politikalarla, Türkiye’nin oyun sektörünü büyüterek küresel çapta rekabetçi bir oyuncu haline getirmeyi, gençlerimize yeni iş olanakları sunmayı ve ülkemizi dijital oyun ihracatında lider ülkeler arasına sokmayı hedefliyoruz. 9. E-Ticaret E-Ticaretin Dijital Ekonomideki Kritik Rolü: Parti olarak, e-ticaret sektörünün ülkemizin dijital ekonomisindeki kritik rolünü kabul ediyor ve bu alandaki büyümeyi hızlandırmak için kapsamlı bir strateji benimsemeyi amaçlıyoruz. E-ticaret, KOBİ’lerden büyük işletmelere kadar geniş bir yelpazede ticaret yapmayı kolaylaştıran ve sınırları aşan bir ticaret modeli olarak, ülkemizin ekonomik kalkınmasına önemli katkılar sunmaktadır. Bu kapsamda, yerli girişimcilerimizi güçlendirmek, e-ticaret altyapısını iyileştirmek ve küresel pazarlara açılımı desteklemek üzere çeşitli politikalar geliştireceğiz. 60 A PARTİ PROGRAM KOBİ’lerin Dijital Dönüşümünde E-Ticaretin Rolü: E-ticaretin büyümesi, özellikle KOBİ’ler için büyük fırsatlar yaratmaktadır. Ancak birçok küçük işletme, dijital platformlara geçiş yapmada yetersiz kaynak ve bilgiye sahip olabilmektedir. KOBİ’lerin e-ticarete geçiş süreçlerini hızlandıracak, dijital dönüşüm destekleri sağlayacağız. E-ticaret platformlarında mağaza açmak ve dijital pazarlama yapmak isteyen KOBİ’lere vergi teşvikleri ve hibe programları sunarak, dijital platformlarda daha güçlü bir şekilde yer almalarını sağlayacağız. Ayrıca, e-ticaret eğitim programları düzenleyerek, küçük işletmelerin dijital pazarlama, lojistik ve müşteri hizmetleri gibi konularda bilgi sahibi olmalarını destekleyeceğiz. Uluslararası Pazarlara Erişim ve E-İhracat Stratejileri: E-ticaret alanında faaliyet gösteren girişimcilerimizin uluslararası pazarlara erişimlerini kolaylaştıracak politikalar geliştireceğiz. Özellikle yerli üreticilerimizin e-ihracat yapabilmelerini teşvik edecek altyapılar kuracağız. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin ürünlerini global platformlarda satışa sunabilmeleri için lojistik destekleri artıracak, uluslararası pazarlara girişte yaşadıkları zorlukları minimize edeceğiz. Türkiye’nin stratejik konumundan faydalanarak, e-ihracatta lojistik merkezler ve dijital serbest bölgeler kurmayı hedefliyoruz. Bu bölgeler, düşük vergi avantajlarıyla işletmelerin uluslararası ticarete katılmasını kolaylaştıracaktır. E-Ticarette Güvenli Alışveriş ve Tüketici Haklarının Korunması: E-ticaretin büyümesinde en önemli unsurlardan biri de tüketicilerin güvenliğini sağlamaktır. Tüketici haklarını koruyan ve güvenli alışverişi garanti altına alan düzenlemeler getireceğiz. E-ticaret sitelerinde şeffaf fiyatlandırma, açık veri politikaları ve kişisel veri gizliliği konularında yüksek standartlar oluşturacağız. Sahte ürün satışını engellemek amacıyla doğrulama ve izlenebilirlik sistemleri geliştireceğiz. E-ticaret platformlarının güvenlik altyapılarını güçlendirecek ve ödeme güvenliğini artıracak blokzincir tabanlı ödeme sistemleri gibi yenilikçi çözümleri destekleyeceğiz. Bu sayede, tüketicilerin çevrimiçi alışverişe duyduğu güven artacak ve e-ticaret ekosistemi daha da büyüyecektir. E-Ticarette Nitelikli İş Gücü Yetiştirilmesi: E-ticaretin büyümesiyle birlikte, bu sektörde nitelikli iş gücü ihtiyacı da artmaktadır. Gençlerimize e-ticaret konusunda eğitim fırsatları sunacak, dijital becerilerini geliştirecek programlar oluşturacağız. E-ticaret yönetimi, dijital pazarlama, veri analitiği gibi alanlarda eğitim programları düzenleyerek, gençlerimizin dijital ekonomi içerisinde yer almalarını sağlayacağız. E-ticaret sektöründe çalışan girişimcilere yönelik mentorluk ve danışmanlık hizmetleri sunarak, sektördeki büyüme ve yenilikçi iş modellerinin yaygınlaşmasını destekleyeceğiz. Yapay Zekâ ve Büyük Veri ile E-Ticaretin Geleceği: E-ticaretin geleceği, yapay zekâ ve büyük veri teknolojilerinin etkin kullanımı ile şekillenecektir. Parti olarak, e-ticaret platformlarının yapay zekâ destekli kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri sunmasını teşvik edeceğiz. Yapay zekâ algoritmaları ile tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarını analiz ederek, onlara kişiselleştirilmiş ürün önerileri sunulmasını sağlayacağız. Ayrıca, büyük veri analizleri sayesinde e-ticaret işletmelerinin stok yönetimi, tedarik zinciri optimizasyonu ve müşteri memnuniyeti süreçlerinde daha verimli kararlar almasını destekleyeceğiz. Blokzincir Teknolojisi ile Şeffaflık ve Güvenliğin Artırılması: E-ticarette blokzincir teknolojisini kullanarak, şeffaflık ve güvenliği artırmayı hedefliyoruz. Blokzincir tabanlı sistemlerle e-ticaret işlemlerinin izlenebilirliği sağlanacak, böylece sahte ürün satışı ve dolandırıcılık gibi sorunların önüne geçilecektir. Blokzincir tabanlı akıllı kontratlar ile ödeme süreçleri daha güvenli hale getirilecek ve tüketici hakları daha etkin bir şekilde korunacaktır. Uluslararası ticarette blokzincir teknolojilerinin kullanımıyla, sınır ötesi ödemelerin ve teslimat süreçlerinin hızlanmasını ve şeffaflaşmasını sağlayacağız. Yerel Üreticilerin E-Ticaret Platformlarına Entegrasyonu: Partimiz, yerel üreticilerin e-ticaret platformlarına daha kolay katılımını sağlamak ve bu platformlarda rekabetçi hale gelmelerini teşvik etmek için özel teşvikler sunacaktır. Özellikle yerli üretim yapan işletmelerin, ürünlerini e-ticaret yoluyla doğrudan tüketiciye ulaştırmalarını kolaylaştıracak vergi avantajları ve kredi destekleri sağlayacağız. Yerli üreticilerin küresel platformlarda rekabet edebilmesi için e-ticaret altyapı yatırımlarını artıracağız ve yerli markaların dijital dünyada daha görünür olmasını destekleyeceğiz. A PARTİ PROGRAM 61 11. BR DÜNYA MARKASI OLARAK TÜRK SPORU Türkiye, tarih boyunca genç nüfusunun dinamizmi ve coğrafi çeşitliliğiyle spor alanında büyük bir potansiyele sahip olmuştur. Ancak, bu potansiyelin tam anlamıyla değerlendirilebilmesi için spor politikalarının etkin ve sürdürülebilir bir şekilde planlanması ve uygulanması gerekmektedir. Türkiye’nin mevcut spor yapısını analiz ederek, özellikle gençlerin spora katılımını artırmayı, sporun her kesim tarafından erişilebilir olmasını sağlamayı ve spor alanındaki ulusal ve uluslararası başarıları artırmayı hedefliyoruz. Sporun hem bireysel hem de toplumsal faydalarını gözeten bu politika, sporun ülke genelinde yaygınlaştırılmasına ve spor kültürünün güçlendirilmesine yönelik stratejik adımlar içermektedir. 1. Spor Okullarının Geliştirilmesi Spor okullarının ülke genelinde erişilebilirliğinin sağlanmasını, Spor eğitmenlerinin niteliklerinin artırılması ve sürekli eğitim imkanlarının sunulmasını Spor okullarının fiziksel altyapısının iyileştirilmesini Spor okulları ve yerel spor kulüpleri arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesini hedefliyoruz. 2. Spor Okulları ve Akademilerinin Yaygınlaştırılması Spor eğitiminin erken yaşta başlaması, bireylerin hem fiziksel hem de zihinsel gelişimi açısından kritik öneme sahiptir. Bu doğrultuda, ülke genelinde spor okulları ve akademilerinin sayısını arttıracak ve bu okulların müfredatı, dünya standartlarında spor eğitimini hedef alacak şekilde yeniden yapılandıracağız. 3. Spor Eğitmenlerinin Kalitesinin Artırılması Spor eğitmenleri, gençlerin spora olan ilgisini artırmada ve onların yeteneklerini geliştirmede önemli bir rol oynar. Bu nedenle, spor eğitmenlerinin eğitimi, sürekli mesleki gelişim programları ve sertifikasyon süreçleriyle destekleyeceğiz. Eğitimcilerin, uluslararası düzeyde tanınmış spor eğitimi sertifikalarına sahip olmalarını teşvik edeceğiz. 4. Spor Tesislerinin Yaygınlaştırılması ve Modernizasyonu Her bölgenin spor altyapısına erişimi eşit olmalıdır. Bu doğrultuda, özellikle kırsal ve dezavantajlı bölgelerde spor tesislerinin sayısı artıracak ve mevcut tesisler modernize edeceğiz. Yeni tesislerin yapımında, yerel ihtiyaçları göz önünde bulunduracağız ve sporun yaygınlaşmasını hedefleyeceğiz. 5. Spor Eğitimi Spor eğitiminin erken yaşta tüm spor dallarını kapsayacak şekilde genişletilmesini, Çocukların erken yaşta tek bir spor dalına yönlendirilmesi yerine, çok yönlü spor eğitimi almalarını, Eğitim ve spor müfredatlarının uyumlu hale getirilmesini sağlayacağız. Çok Yönlü Spor Eğitimi: Okullarda ve spor kulüplerinde belirli yaşın altındaki çocukların birden fazla spor dalında yetkinlik kazanmalarını sağlayacak programların geliştirilmesini sağlayacağız. Uzmanlaşma Yaşı: Çocukların uzmanlaşacağı spor dalını seçmeleri için daha ileri yaşlara kadar beklenmesi ve bu süreçte çok yönlü spor eğitimi verilmesini sağlayacağız. Spor ve Eğitim Uyum Programları: Eğitim müfredatının sporu destekleyecek şekilde yeniden düzenlenmesini ve sporun eğitimin bir parçası olarak değerlendirilmesini sağlayacağız. 6. Gençliğin Spora Erişimi Gençlerin spora erişimi, ülke genelinde ekonomik, coğrafi ve sosyal nedenlerle farklılık göstermektedir. Özellikle kırsal kesimde yaşayan gençler, spor tesislerine erişim konusunda zorluklar yaşamaktadır. Gençlerin Spora Erişiminin Kolaylaştırılması: Gençlerin spora erişimini kolaylaştırmak amacıyla, okul müfredatlarına spor dersleri eklenmesi ve bu derslerde sadece spor etkinliklerinin yapılmasını zorunlu hale getireceğiz. Günümüzde okullarda bu dersler başka dersler ile doldurulmakta ya da boş zaman olarak ayrılmaktadır. Ayrıca, gençlerin spor kulüplerine katılımını teşvik edecek projeler devlet tarafından ya da devlet ve özel sektör iş birlikleri ile destekleyeceğiz ve spor aktivitelerine katılımın önündeki maddi engellerin kaldırılması sağlayacağız. 62 A PARTİ PROGRAM Toplumda Spor Kültürünün Yaygınlaştırılması: Sporun toplumsal faydaları konusunda farkındalık yaratacak ve spor kültürünün yaygınlaştırılması için medya, eğitim kurumları ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapacağız. Özellikle kadınlar ve dezavantajlı gruplar için sporun erişilebilirliği artıracak ve bu grupların spor aktivitelerine katılımı teşvik edeceğiz. 7. Amatör Sporların Desteklenmesi Amatör spor dallarının desteklenmesi, sporun yaygınlaştırılması için önemlidir. Bu nedenle, amatör spor kulüplerine maddi destekler sağlayacağız. Amatör spor organizasyonlarının düzenlenmesini teşvik edeceğiz. Ayrıca, amatör sporcuların ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtılmasını ve desteklenmesini sağlayacak projeler geliştireceğiz. Kırsal Spor Tesisleri: Kırsal bölgelerde yeni spor tesisleri inşa edilmesini ve bu tesislerin gençler tarafından aktif olarak kullanılmasını sağlayacağız. Sosyoekonomik Destek Programları: Düşük gelirli ailelerin çocuklarının spor faaliyetlerine katılımını desteklemek için maddi yardım ve burs programları geliştirilmesini sağlayacağız. Mobil Spor Hizmetleri: Spor imkanlarına erişimi kısıtlı bölgelerde mobil spor hizmetlerinin sunulması ve bu sayede gençlerin sporla tanışmasını sağlayacağız. 8. Yerel Odaklı Spor Projeleri Spor politikalarının merkezden belirlenen genel kurallar çerçevesinde yürütülmesi, yerel dinamiklerin ve ihtiyaçların göz ardı edilmesine yol açabilir. Türkiye’nin her bölgesi, kendine has sosyolojik, coğrafi ve kültürel özelliklere sahip olduğu için yerel spor projelerinin bu dinamiklere uygun olarak geliştirilmesi önemlidir. Türkiye’nin coğrafi ve sosyolojik çeşitliliği, spor politikalarının bölgesel farklılıklara göre düzenlenmesini zorunlu kılmaktadır. Her bölgenin iklim koşulları, kültürel yapısı ve spor gelenekleri farklı olduğu için, bu unsurlar spor politikalarının şekillendirilmesinde dikkate alınmalıdır. Spor politikalarının bölgesel farklılıklara göre uyarlanmasını, Her bölge için özel spor projelerinin geliştirilmesini, Spor politikalarının yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde yürütülmesini, Bölgesel spor kültürünün desteklenmesi ve güçlendirilmesini, Yerel Spor Gelenekleri: Her bölgenin kendine özgü spor geleneklerinin desteklenmesini ve bu geleneklerin yaşatılması için gerekli adımların atılmasını sağlayacağız. İklim ve Coğrafya Uyumlu Spor: Bölgesel iklim ve coğrafi koşullara uygun spor dallarının teşvik edilmesini ve bu alanlarda sporcuların yetiştirilmesini sağlayacağız. Yerel Spor Strateji Kurulları: Her bölgeye özel spor strateji kurullarının oluşturulmasını ve bu kurulların yerel spor ihtiyaçlarını analiz ederek projeler geliştirmesini sağlayacağız. Yerel Yönetimlerle İş Birliği: Yerel yönetimlerin spor politikalarının uygulanmasında daha aktif rol almalarını temin edecek ve merkezi yönetimle koordinasyon içinde çalışmalarını teşvik edeceğiz. Bölgesel Spor Festivalleri: Bölgesel spor festivallerinin düzenleyeceğiz ve bu festivaller aracılığıyla yerel sporcuların ve spor kültürünün tanıtılmasını sağlayacağız. 9. Sporcu Veri Takibi ve Kariyer Yönetimi Sporcuların kariyerlerinin başlangıcından itibaren veri tabanında izlenmesi, hem sporcuların g e l i ş i m i n i hem de performans takibini kolaylaştırır. Bu veri tabanları, sporcu seçimi ve yönetimi süreçlerinde şeffaflık ve adalet sağlanması açısından da kritik öneme sahiptir. Sporcuların verilerinin kapsamlı ve sürekli olarak izlenmesini Performans ve sağlık verilerinin etkin bir şekilde kullanılmasını Şeffaf ve adil bir sporcu seçme süreci oluşturulması Merkezi Sporcu Veri Tabanı: Tüm sporcuların katıldıkları müsabakaları, performans sonuçların, sağlık durumlarını ve eğitim bilgilerini içeren bir merkezi veri tabanının oluşturulmasını sağlayacağız. A PARTİ PROGRAM 63 Performans İzleme Programları: Sporcuların antrenman, müsabaka ve genel sağlık durumlarının düzenli olarak izlenmesi ve bu verilerin antrenörler ve doktorlarla paylaşılması sağlanacaktır. Adil Seçim Kriterleri: Milli takım seçimlerinde ve diğer önemli sporcu seçim süreçlerinde bu verilerin adil ve şeffaf bir şekilde kullanılması sağlanacaktır. 10. Milli Takım Seçimleri ve Mülakat Süreçleri Milli takımların seçim süreci, zaman zaman adaletsizlik ve kayırmacılık iddialarıyla gündeme gelmektedir. Bu durum, sporcuların moral ve motivasyonunu olumsuz etkileyebilir ve yetenekli sporcuların göz ardı edilmesine yol açmaktadır. Milli takım seçim süreçlerinin şeffaf ve adil bir şekilde yürütülmesini Seçim kriterlerinin net ve herkes tarafından anlaşılabilir olmasını Seçim süreçlerinde uzmanların görüşlerinin ön planda tutulmasını Şeffaf Seçim Süreçleri: Milli takım seçimlerinde uygulanacak kriterlerin önceden belirlenmesi ve tüm spor camiası ile paylaşılmasını sağlayacağız. Uzman Heyet: Milli takım seçimlerinde spor dalı ile ilgili bakanlık ve ilgili federasyon tarafından belirlenen uzmanlardan oluşan bağımsız heyetlerin görev almasını sağlayacağız. Sporcu Geri Bildirimi: Seçim süreçlerinden sonra sporculara neden seçildiklerine veya seçilmediklerine dair geri bildirimlerin verilmesi sağlanacaktır. 11. Yerel Spor Kulüplerinin Kaynaklarının Etkili Kullanımı Yerel spor kulüpleri, genellikle sınırlı finansal kaynaklarla faaliyet göstermektedir. Bu kulüplerin kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmaları, hem sporcuların gelişimi hem de kulüplerin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca devlet tarafından yapılan desteklerin sadece belirli spor kulüplerine yapılması rekabeti bitirmekte ve ülkemizde sporun gelişmesine engel olmaktadır. Devlet tarafından sağlanan finansal desteklerin kulüplere eşit şekilde dağıtılmasını Yerel spor kulüplerinin finansal kaynaklarının etkin kullanımını Kaynak israfının önlenmesi ve kulüplerin mali sürdürülebilirliğinin sağlanmasını Yerel spor kulüplerinin gelişimi için devlet ve özel sektör iş birliğinin güçlendirilmesini Kulüplere Eşit Destek: Devlet tarafından yapılan desteklerin aynı kategorideki her kulübe eşit şekilde dağıtılmasını sağlayacağız. Mali Denetim ve Şeffaflık: Yerel spor kulüplerinin mali denetimlerinin düzenli olarak yapılması nıve bu denetimlerin sonuçlarının şeffaf bir şekilde paylaşılmasını sağlayacağız. Finansal Eğitim Programları: Yerel spor kulüpleri yöneticilerine yönelik finansal yönetim ve kaynak kullanımı konusunda eğitim programlarının düzenlenmesini sağlayacağız. Devlet ve Özel Sektör İş Birliği: Yerel spor kulüplerine devlet tarafından verilen desteklerin yanı sıra, özel sektör sponsorlarının ve bağışlarının teşvik edilmesini sağlayacağız. 64 A PARTİ PROGRAM 12. İSTKRAR, HUZUR VE GÜVENLĞN ANAHTARI: DEVLETN TEMEL OLARAK ADALET Türk Devlet geleneğinin temeli “adaletin” doğru, eşit ve hakkaniyetli olmasının yanında “adalet gecikmez tez verilmeli” şiarı ile de atılmıştır. Devlet bu ilkeler ölçüsünde “adaletli” olabilirse millet devletine güvenir, devletin kendisine ait olduğu duygusunu pekiştirir. Adaletin kanun numaralarından, matbu veya talimatla alınan kararlardan, asık suratlardan, idarenin kırbacından ibaret olamayacağı izahtan varestedir. Yargı Sistemine İlişkin Reform İhtiyacı: Gücün, paranın ve iktidarın önünde eğilen, uluslararası baskılarla yön değiştiren, millete gelince geciken bir yargı sistemini kabul etmiyoruz. Uyuşturucu tacirlerine, kadın ve çocuk katillerine, istismarcılara, tecavüzcülere canilere ve suçu meslek haline getirenlere alan açan, cezasız bırakan bir infaz sistemine rıza göstermiyoruz. Terör örgütlerine, organize suç örgütlerine çetelere, mafyalara yol açan, görmezden gelen bir adalet sistemine adalet demiyoruz. Bu sorunları, görmezden gelemeyiz. Bu sorunları çözmeden de devlet idare edemeyiz. Hukukun olmadığı adaletin tesis edilmediği bir ülkede ekonominin devlet bürokrasisinin, eğitimin, sağlığın ve dahi hiçbir şeyin düzelmesi mümkün değildir. 1. Öngörülebilir ve Etkin Bir Hukuk Sisteminin İnşası Yargı Sisteminin Hızlandırılması ve Objektif Hale Getirilmesi: Yargı sistemimizi hızlı, objektif ve etkin bir şekilde işleyen bir yapıya kavuşturacağız. 2. Hukuk Yargılamalarında Yapılacak Düzenlemeler Avukatların Delil Toplama Yetkisinin Artırılması: Hukuki süreçlerde avukatların etkinliğini artırarak, yargılamalarda daha adil ve kapsamlı bir yapının kurulmasını sağlayacağız. Avukatlara delil toplama yetkisi vererek, hakimlerin yalnızca yargılama sürecine odaklanabilmesini sağlayacağız. Replik ve Düplik Aşamalarının Sözlü Hale Getirilmesi: Replik ve düplik aşamalarının ilk duruşmada sözlü olarak yapılmasını sağlayacağız. Ön incelemenin tarafların yokluğunda dosya üzerinden yapılmasını kural haline getireceğiz. Duruşmaların Süresinin Uzatılması ve Etkin Dinleme: Tahkikat duruşmalarının süresini en az 30 dakika olarak belirleyeceğiz ve hakimlerin tarafları etkin bir şekilde dinlemesini sağlayacağız. Hakimlerin üzerindeki iş yükünü hafifletecek düzenlemeler getirerek, günlük duruşma sayısını en fazla 10 ile sınırlayacağız. Her delilin hakim ve taraflarca incelenmesini ve uzman raporu sunulmuşsa, uzmanların tarafların huzurunda dinlenmesini sağlayacağız. Duruşma Sayısının Azaltılması: Yargılamada sadece tahkikat ve sözlü duruşma olmak üzere iki duruşma yapılmasını öngöreceğiz. Yalnızca yargısal faaliyetler varsa duruşmaların açılmasını sağlayacağız. Atlamalı Temyiz Sisteminin Getirilmesi: Bu uygulama ile, belli davalar yönünden ilk derece mahkemesi kararı denetimini istinaf ve temyiz kanun yollarından sadece birine tabi kılacağız. Bu sayede bir kısım hukuk davaları yönünden istinaf mahkemelerindeki bekleme süresini ortadan kaldıracağız. 3. Ceza Yargılamasında Yapılacak Düzenlemeler Cezasızlık Algısının Ortadan Kaldırılması: Cezasızlık algısını ortadan kaldıracak düzenlemeleri hayata geçireceğiz. İnfaz Düzenlemelerinin Yeniden Ele Alınması: Hiçbir suçluyu cezası infaz edilmeden ve ıslah edilmeden topluma dahil etmeyeceğiz. Caydırıcı Para Cezalarının Getirilmesi: Para cezası öngörülen suçlar bakımından cezaları caydırıcı seviyelere çekeceğiz. Adli Kolluğun Kurulması: Etkin soruşturma yürütülmesini sağlamak amacıyla adli kolluk birimlerini oluşturacağız. Hakim ve Savcılar Kurulu’nun Ayrılması: Hakim ve Savcılar Kurulunu Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olarak ayıracağız. Savcılıkları adliyelerin dışına çıkararak uygulamadaki aksaklıkların önüne geçeceğiz. A PARTİ PROGRAM 65 Sulh Ceza Hakimliklerinin Tutuklama Yetkisinin Kaldırılması: Sulh Ceza Hakimliklerinin tutuklama yetkisini kaldırarak tutuklama kararını yargılamaya yetkili mahkemelerin vermesini sağlayacak düzenlemeler yapacağız. 66 A PARTİ PROGRAM 13. SAĞLIKTA YAPISAL DÖNÜŞÜM: ERŞLEBLRLK VE KALTE ODAKLI VZYON 1. Temel Sorunlar Sağlık Sisteminde Reform İhtiyacı: Parti olarak, ülkemizin sağlık sisteminin daha etkin, erişilebilir ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması için reformların kaçınılmaz olduğuna inanıyoruz. Mevcut sağlık sistemi incelendiğinde, özellikle ikinci basamağın işlevsiz hale geldiği ve bunun halkımızın sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırdığı gözlemlenmektedir. Üç Basamaklı Sağlık Sistemi Modeli: Dünya genelinde başarılı sağlık sistemleri incelendiğinde, sistemin üç basamaktan oluştuğunu görmekteyiz: Birinci basamakta aile hekimleri, ikinci basamakta uzman hekimler ve üçüncü basamakta hastaneler yer almaktadır. İkinci basamak, uzman hekimlerin toplum içine yayılmış muayenehaneler, poliklinikler ve tıp merkezlerinde ayaktan tanı ve tedavi hizmeti sunduğu bir yapıdadır. Aile hekimlerinin yönlendirdiği hastalar, ikinci basamaktaki uzman hekimlere başvurarak gerekli tedavi ve tanıyı almakta, yalnızca hastanede yatmayı gerektiren vakalar üçüncü basamağa sevk edilmektedir. Bu modelde, hastaların %80’inden fazlası birinci ve ikinci basamakta tedavi edilebilmektedir. Mevcut Sağlık Sisteminin Sorunları: Ancak ülkemizde sağlık sistemi bu akılcı yapıdan uzaklaşmış, neredeyse yalnızca aile hekimleri ve hastanelerden oluşan bir modele dönüşmüştür. Vatandaşlarımız, birçok durumda aile hekimine gitmeden doğrudan hastanelere başvurabilmekte, bu da hastanelerimizin aşırı yüklenmesine ve kaynakların verimsiz kullanılmasına yol açmaktadır. Mevcut sağlık yapısı, sürdürülemez bir noktaya gelmiş ve sağlık hizmetlerinin kalitesinde ciddi zafiyetler doğmuştur. İkinci Basamağın Yeniden Oluşturulması ve Güçlendirilmesi: Partimiz, bu sorunları çözmek için kapsamlı bir sağlık reformu gerçekleştirmeyi taahhüt etmektedir. Bu doğrultuda, ikinci basamağı yeniden oluşturacak ve güçlendireceğiz. Aile hekimlerinden sevk edilen hastalar, öncelikle uzman hekimlere yönlendirilecek ve uzman hekimler muayenehane, poliklinik ve tıp merkezlerinde görev yapacaktır. Hastaneler ise yalnızca yatırılarak tedavi gerektiren vakalar için kullanılacak, böylece hastaneler gerçek işlevine dönecektir. Bu yapı, sağlık hizmetlerinin daha etkin, hızlı ve sürdürülebilir olmasını sağlayacaktır. Sağlık Hizmetlerinin Finansmanının ve Dağılımının Yeniden Yapılandırılması: Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile yapılacak düzenlemelerle bu sisteme uygun yeni sözleşme modelleri geliştirilecek, sağlık hizmetlerinin finansmanı ve dağılımı adil ve verimli bir şekilde yeniden yapılandırılacaktır. Bu reformlar, halkımızın sağlık hizmetlerine daha kolay erişimini sağlayacak ve sağlık sistemimizi güçlendirecektir. 2. Hastanelerin Gerçek İşlevine Dönmesi ve Maliyet Kontrolü Sürdürülebilir ve Ekonomik Bir Sağlık Sistemi Hedefi: Partimiz, halkımızın sağlığı için sürdürülebilir ve ekonomik bir sağlık sistemi inşa etmeyi hedeflemektedir. Mevcut sağlık sistemimiz, yanlış yapılandırma sonucu büyük bir mali yük haline gelmiştir. Son yıllarda sağlık harcamaları hızla artmış, halkımız pahalı bir sağlık sistemiyle karşı karşıya bırakılmıştır. Bunun temel nedeni, sağlık hizmetlerinin büyük oranda sadece hastaneler üzerinden sunulmasıdır. Oysa ki ayaktan tanı ve tedavi, hastanelerde verilen tedavilere göre çok daha ekonomiktir. Ancak günümüzde vatandaşlarımızın çoğu, gereksiz yere pahalı hastane sistemine yönlendirilmekte ve bu da sağlık giderlerinin hızla artmasına yol açmaktadır. Sağlık Harcamalarındaki Astronomik Artışın Nedenleri: 2001 yılında SSK’nın sağlık harcamaları 0.8 milyar TL iken, bugün bu rakam neredeyse 100 katına çıkmıştır. Bu astronomik artış, sağlık sisteminin işleyişindeki hatalardan kaynaklanmaktadır. Bu çarpık yapıyı düzeltmek için, partimiz sağlık sistemini köklü bir dönüşüme tabi tutacaktır. Sağlık Hizmetlerinde Maliyetleri Düşürme Stratejisi: Sağlıkta yüksek maliyetleri düşürmek ve verimliliği artırmak amacıyla ikinci basamak sağlık hizmetlerini yeniden inşa edeceğiz. Ayaktan tanı ve tedavi hizmetlerinin yaygınlaştırılması, hastanelere olan gereksiz başvuruları azaltacak, böylelikle maliyetler kontrol altına alınacaktır. 100 yatak altındaki hastaneler, ikinci basamak sağlık kuruluşları olarak yeniden yapılandırılarak, sağlık sistemine daha verimli bir şekilde entegre edilecektir. Bu reformlar, hem vatandaşlarımızın daha hızlı ve ekonomik sağlık hizmeti almasını sağlayacak hem de sağlık sistemimiz üzerindeki mali yükü hafifletecektir. A PARTİ PROGRAM 67 3. Şehir Hastaneleri: Büyük Maliyetler, Yeni Sorunlar Kaynak İsrafına ve Sürdürülemez Sağlık Sistemine Karşı Tutum: Partimiz, halkımızın kaynaklarının israf edilmesine ve sağlık sistemimizin sürdürülemez bir yük altında ezilmesine karşıdır. Şehir hastaneleri projesi, bu açıdan ciddi sorunlar doğuracak bir yapı olarak karşımızdadır. Devasa ve maliyetli hastaneler inşa etmek, sağlık hizmetlerindeki sorunları çözmekten çok, yeni sorunlar yaratmıştır. Mevcut sağlık altyapısı, çok daha düşük maliyetlerle iyileştirilebilecekken, bu dev projelerle sağlık sistemimiz altından kalkılması zor bir borç yükü altına sokulmuştur. Şehir Hastanelerinin Getirdiği Borç Yükü: Yaklaşık 30 şehir hastanesi projesi kesinleşmiş ve bu projeler nedeniyle, halkımızın sırtına 30 yıl boyunca ödenmesi gereken yüksek bedelli kiralar bindirilmiştir. Ayrıca, bu hastanelerin büyük bir kısmı, özel firmaların kontrolüne bırakılmıştır. Bu durum, sağlık sistemimizin kontrolünü kaybetmemize yol açmakta ve halkımızın vergileriyle finanse edilen bu hastaneler, yüksek maliyetlerle yönetilmeye mahkûm edilmektedir. Şehir Hastanesi Projelerine Son Verilmesi ve Doğru Kullanım: Yeni şehir hastanesi projelerine derhal son vereceğiz. Mevcut yapılar, doğru bir şekilde sağlık sistemine entegre edilmeli ve bu hastaneler, asıl amaçlarına uygun olarak yalnızca ileri tanı ve tedavi hizmetleri sunan 3. basamak merkezler olarak kullanılmalıdır. Şehir hastanelerinin, birinci basamak sağlık hizmetleri gibi işlev görmesi, sağlık sistemini daha da çarpık bir hale getirecektir. Hatalı Projelere Karşı Akılcı ve Ekonomik Çözümler: Partimiz, “madem yaptık, o halde kullanmalıyız” gibi savunulamaz bir mantığa asla boyun eğmeyecektir. Halkımızın kaynaklarını çarçur eden bu hatalı projelere yeni eklemeler yapılmamalıdır. Mevcut hastaneler ve sağlık yapıları iyileştirilmeli, büyük maliyetlere neden olan bu dev projelere değil, vatandaşlarımızın ihtiyaçlarına odaklanan akılcı çözümler üretilmelidir. 4. Doğru Hekime Erişimde Kaos ve Tıbbi Etik Sorunları Sağlık Sisteminde Yüzeydeki Başarı ve Derin Sorunlar: Son yıllarda sağlık sisteminde hekime ve ilaca erişimin kolaylaştırılması büyük bir başarı olarak sunulmaktadır. Aile Hekimliği Sistemi’nin yerleşmesiyle vatandaşlarımız aile sağlığı merkezlerine kolayca ulaşabilmekte ve ihtiyaç duydukları ilaçlara erişim sağlayabilmektedir. Ancak bu olumlu tablo, yalnızca sağlık sisteminin yüzeydeki bir katmanını yansıtmaktadır. Gerçek sorun, “Doğru Hekim”e erişimin giderek zorlaşmış olmasıdır. Performans Primi Sistemi ve Tıbbi Etik Üzerindeki Etkisi: Bu durumun en büyük nedeni, kamu hastanelerinde uygulanan “Performans Primi” sistemidir. Bu sistem, hekimleri daha fazla gelir elde etme baskısı altında bırakmakta ve tıbbi etiği geri plana itmektedir. Hekimler, bu sisteme uymak zorunda kalmakta ve performanslarını artırmak adına tıbbi kararlarını bu doğrultuda yönlendirmektedirler. Sonuç olarak, hasta bakım kalitesi düşmekte ve hastalar bu sistemin en büyük mağduru olmaktadır. Özel Hastanelerdeki Ticari Baskı ve Sağlık Hizmetlerindeki Sorunlar: Özel hastaneler de benzer bir baskı altındadır ve ticari kaygılar, hekimler üzerinde büyük bir etki yaratmaktadır. İşletme gelirlerini artırma amacı, tıbbi etik ve doğru teşhis uygulamaları üzerinde ciddi bir baskı haline gelmiştir. Hastalar, doğru hekime ya da sağlık kuruluşuna ulaşma konusunda endişe duymakta, bilgi kirliliği ve karmaşık sağlık sistemi bu güvensizliği daha da artırmaktadır. Hekime Erişimde Yaşanan Zorluklar: Bugün, doğru hekimi bulmak neredeyse bir şansa kalmış durumdadır. Bulsanız bile, hekimin yetkileri ve inisiyatif alanı, performans ve gelir baskısıyla sınırlı hale gelmiştir. Özellikle özel sektörde, sağlık hizmetlerinden faydalanmanın bedeli oldukça yüksektir ve bu sorun sadece özel hastanelerle sınırlı değildir; kamu hastanelerinde de durum aynıdır. Performans Primi Sisteminin Kaldırılması ve Etik Sağlık Hizmetleri: Bu kaotik yapının çözümü zordur, ancak imkânsız değildir. Kamu hastanelerinde performans primi sistemi derhal kaldırılmalıdır. Bu uygulama, tıbbi etik kurallarını gölgelemekte, hasta-hekim ilişkisinde ciddi bir baskı yaratmaktadır. Hastalar tıbbi gerekliliklere göre değil, hekimlerin gelir kaygılarına göre yönlendirilmektedir. Bu durum, kabul edilemez bir insani yaklaşım zafiyetidir. Özel Hastanelerde Denetimlerin Güçlendirilmesi: Özel hastanelerdeki sağlık hizmetlerinin denetiminin güçlendirilmesi şarttır. Sağlık Bakanlığı, özel hastanelerin kalite standartlarını artırmak için daha sıkı denetimler gerçekleştirmeli, çalışan hekimlere ve sağlık personeline yönelik etik eğitimler verilmelidir. Sonuç olarak, sağlık sistemimizdeki sorunlar sadece hekimleri değil, en çok da hastaları mağdur etmektedir. Doğru tıbbi hizmete 68 A PARTİ PROGRAM erişim için, sağlık sisteminin yeniden yapılandırılması ve insan odaklı bir anlayış benimsenmesi gerekmektedir. Performans Primi Sisteminin Yol Açtığı Adaletsizlikler: Kamu sektöründe uygulanan “Performans Primi” mekanizması, sağlık sistemimizin en büyük tehditlerinden biri haline gelmiştir. Bu uygulama, tıp etiği değerlerini kökünden sarsarak, hasta güvenliğini tehlikeye atan çirkin bir mekanizmaya dönüşmüştür. Denetimsiz ve başıboş bırakılan bu sistem, üniversite hastanelerimizi iflas noktasına sürüklemekte ve sağlık hizmetlerinin kalitesini düşürmektedir. Performans Primi Sistemine Son Verme Taahhüdü: Partimiz, performans primi uygulamasının adaletsizlikler ve dengesizlikler barındıran yapısına son vermek için kararlıdır. Uzman hekimler, pratisyen hekimlerden daha az gelir elde etmekte; farklı branşlar arasında ise büyük dengesizlikler yaşanmaktadır. Partimiz, bu durumu kabul etmiyor ve sağlık çalışanları arasında güvensizlik değil, dayanışma oluşturmayı hedefliyoruz. Hekimlere Adaletli Ücretlendirme ve Emeklilik Hakları: Performans primi uygulaması derhal kaldırılacak ve bunun yerine, hekimlerimize görevlerine uygun ve adaletli bir ücretlendirme sistemi getirilecektir. Hekimlerin, diğer meslek gruplarına göre emeklilik dönemlerinde yaşadıkları mağduriyetler göz ardı edilmeyecek, yeni ücretlendirme sistemi hekimlerin emeklilik haklarını güvence altına alacak şekilde düzenlenecektir. Sağlık Sisteminde İnsan Odaklı Bir Yaklaşım: Partimiz, bu adımlarla sağlık sistemimizin sürdürülebilirliğini artıracak, hekimlerimizin motivasyonunu yükseltecek ve hastalarımıza sunulan hizmetin kalitesini her koşulda güvence altına alacaktır. Hedefimiz, sağlıklı bir toplum ve güvenilir bir sağlık sistemi oluşturmaktır. Bu amaçla, “sağlıkta performans” değil, “insana saygı” anlayışıyla hareket edeceğiz. 5. Üniversite Hastanelerinin Yeniden Yapılandırılması Üniversite hastaneleri, ülkemizin sağlık sisteminin en büyük başarısızlık örneklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Üniversite hastanelerinin ekonomik olarak tıkanması ve iflasa sürüklenmesinin başlıca nedenleri arasında gelir kaynaklarının kısıtlanması, SGK›nın maliyetli ve özellikli işlemlerin fiyatlarını artırmaması ve denetimsiz bir şekilde uygulanan «Performans Primi» bulunmaktadır. Üniversite Hastanelerinin Gelir Kaynaklarının Düzenlenmesi: 2006 yılından bu yana, üniversite hastanelerinin gerçekleştirdiği maliyetli işlemlerin bedellerinin SGK tarafından artırılmaması, bu hastanelerin zarar etmesine yol açmıştır. Ayrıca, performans priminin üniversite hastanelerinin zarar etmesine rağmen dağıtılmaya devam edilmesi, bu durumu daha da kötüleştirmiştir. Performans Primine Son Verilmesi: Performans priminin derhal sonlandırılması sağlanacak ve üniversite hastanelerinde görev yapan öğretim üyelerine, görevlerine uygun adaletli bir ücret verilecektir. Bu adım, tıbbi etiğin ön planda tutulmasını sağlayacak ve sağlık hizmetlerinin kalitesini artıracaktır. Borç Yönetimi ve Harcama Sisteminin Kurulması: Üniversite hastanelerinin borçlarını artırmayacak bir harcama sistemi kurulacaktır. Bu sistem, planlı bütçeleme esasına dayanacak; borcunu ödemeyen hastaneler yeni alım yapamayacak ve 90 günden fazla ödeme süresi getirilecektir. Ayrıca, oluşan borçlardan hastane yöneticilerinin de sorumlu tutulması sağlanacaktır. Serbest Çalışma İzni ile Hekim Katkısının Artırılması: Üniversite hastanelerinde çalışan öğretim üyelerine yarı zamanlı çalışma hakkı tanınarak, hastanelerin mali yükü azaltılacaktır. Böylece, dinamik, aktif ve verimli hekimlerin daha fazla katkı sağlaması için fırsat yaratılacaktır. Üniversite Hastanelerinin Sorunlarının Çözümü İçin Atılacak Adımlar: Partimiz, bu önlemlerle üniversite hastanelerinin içinde bulunduğu çıkmazdan kurtulmasını ve sağlık sistemine değerli katkılar sunmasını sağlayacaktır. Sağlık hizmetlerimizin kalitesini artırmak ve vatandaşlarımızın hak ettiği sağlık hizmetlerine daha kolay erişimini sağlamak için kararlıyız. 6. Hekim Kaynağının Etkin Kullanımı ve Tam Gün Yasası Reformu Hekim Yetersizliği ve Sağlık Hizmetlerine Erişim Sorunları: Ülkemizde hekim sayısının yetersizliği ve sağlık hizmetlerine erişimde yaşanan zorluklar, sağlık sistemimizin verimliliğini olumsuz etkilemektedir. Hekim kaynağının daha etkin kullanılması, halkımızın sağlık hizmetlerine daha hızlı ve kolay ulaşabilmesi açısından kritik önemdedir. Ancak mevcut Tam Gün Yasası, bu hedeflere ulaşılmasının önünde önemli bir engel teşkil etmektedir. Tam Gün Yasası ve Hekim Kaynaklarının Etkin Kullanılamaması: Tam Gün Yasası, hekimlerin gönüllü olarak mesai saatleri dışında da sağlık hizmeti sunmalarını kısıtlamakta ve sağlık sisteminin bu önemli insan A PARTİ PROGRAM 69 kaynağını tam kapasiteyle kullanmasını engellemektedir. Bu durum, hekim açığının yaşandığı bir ülkede akılcı bir yaklaşım değildir. Hekimlerin kendi istekleriyle daha fazla çalışabilmeleri, sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve kalitesinin artırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Ülkemizin içinde bulunduğu koşullarda, hekimlerin sadece bir yerde çalışmasına zorlanması, sağlık hizmeti sunumunu sınırlandırmakta ve mevcut kaynakların verimli kullanımını engellemektedir. Hekimlere Serbest Çalışma Hakkı Tanınması: Partimiz, sağlık sistemimizin bu verimsizliğini ortadan kaldırmak için belirli niteliklere sahip hekimlere asıl görevlerinin yanı sıra serbest çalışma hakkı tanınmasını savunmaktadır. Bu düzenleme ile üniversite öğretim üyeleri gibi kritik öneme sahip hekimler, mesai saatleri dışında da kendi muayenehanelerinde, özel hastanelerde ya da polikliniklerde çalışarak sağlık hizmeti sunmaya devam edebilecektir. Böylece, üniversite hastanelerinin üzerindeki mali yük hafiflerken, hekimler sağlık hizmeti üretimine farklı kanallardan katkı sağlamayı sürdürecektir. Sağlık hizmeti, nerede verilirse verilsin, sonuçta kamu yararına sunulan bir hizmettir. Kamu hastaneleri, özel hastaneler ya da bireysel muayenehaneler arasında ayrım yapmak, sağlık hizmetlerinin özünde yanlış bir yaklaşım olacaktır. Eğitim ve Araştırma Hastanelerindeki Hekimlere Serbest Çalışma Hakkı: Ayrıca, Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde görev yapan belirli unvanlı hekimlere de aynı şekilde serbest çalışma hakkı tanınmalıdır. Bu uygulama, özellikle nitelikli uzmanların birden fazla yerde hizmet sunabilmesine olanak sağlayarak sağlık sistemimize büyük katkı sağlayacaktır. Böylece, ülkemizdeki hekim açığının giderilmesine önemli bir adım atılmış olacak ve vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerine erişimi hızlanacaktır. Özel Hastanelerde Çalışan Hekimlerin Serbest Çalışma Hakkı: Son olarak, özel hastanelerde çalışan hekimler, muayenehanelerinde de çalışma hakkına sahip olmalıdır. Bu hekimlerin, mesai dışındaki zamanlarında serbest çalışabilmesi, hem özel sektördeki sağlık hizmetlerinin kapasitesini artıracak hem de kamunun hekim açığını hafifletecektir. Hekim Açığının Giderilmesi ve Sağlık Hizmetlerinin Yaygınlaştırılması: Bu yaklaşım, ülkemizde sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılmasına ve hekim açığının giderilmesine önemli bir katkı sağlayacaktır. Tüm bu düzenlemelerle birlikte, hekim kaynağının verimli bir şekilde kullanılmasına olanak tanınacak ve vatandaşlarımız daha erişilebilir ve kaliteli sağlık hizmetlerine kavuşacaktır. Hekim Kapasitesinin Verimli Kullanımı: Partimiz, halkın sağlık hizmetine erişimini kolaylaştırmayı ve hekimlerimizin kapasitelerini en üst düzeyde kullanmalarını sağlayacak bu düzenlemeleri kararlılıkla hayata geçirecektir. 7. Sağlık Bakanlığı’nın Görev ve Yetki Alanının Yeniden Tanımlanması Sağlık sistemimizin etkin, verimli ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması için Sağlık Bakanlığı’nın rolü net bir şekilde tartışılmalıdır. Bugün gelinen noktada, Sağlık Bakanlığı’nın kural koyucu ve denetleyici bir kurum olarak mı kalacağı, yoksa hizmet sunan devasa bir yapı olarak mı devam edeceği sorusu, Türkiye’nin sağlık politikalarının merkezinde yer almaktadır. Partimizin görüşü nettir: Sağlık Bakanlığı, kural koyan ve denetleyen bir kurum olarak yeniden yapılandırılmalıdır. Bakanlık, sağlık hizmetlerinin standartlarını belirlemeli, denetimlerini gerçekleştirmeli ve koruyucu sağlık hizmetleri gibi alanlarda rol almalıdır. Ancak, doğrudan hizmet sunan bir kurum olmaktan çıkarılmalı, sağlık hizmetlerinin sunumu daha esnek ve verimli yapılara bırakılmalıdır. Mevcut Yapının Sorunları ve Maliyet Baskısı: Bugün Sağlık Bakanlığı, hem sağlık politikalarını belirleyen hem de sağlık hizmetlerinin %70’ten fazlasını sağlayan hantal bir yapı haline gelmiştir. Bu durum, sağlık hizmetlerinin etkinliğini, erişilebilirliğini ve mali sürdürülebilirliğini olumsuz etkilemektedir. Araştırmalar, Bakanlık tarafından üretilen sağlık hizmetlerinin, özel sektörde sunulan hizmetlerden %70-80 daha pahalı olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, kamu maliyesi üzerinde büyük bir yük oluşmakta ve sağlık giderleri hızla artmaktadır. Sağlık Bakanlığı’nın Mevcut Hizmet Sunumunun Reformu: Sağlık sistemimizi mali açıdan sürdürülebilir kılmak için, Sağlık Bakanlığı’nın doğrudan hizmet sunumundan çekilmesi ve sadece denetleyici, düzenleyici bir rol üstlenmesi gerekmektedir. Bu yaklaşım geçmişte de tartışılmış ancak zamanla Bakanlık, daha fazla bütçe ve rant kaynağını kontrol etmek amacıyla hizmet sunumu alanında genişletilmiştir. Bu stratejik hata, sağlık sistemini maliyetli ve verimsiz bir yapıya sürüklemiştir. Sağlık Bakanlığı’nın Asli Görevlerine Dönmesi: Partimiz, Sağlık Bakanlığı’nın asli görevlerine geri dönmesini 70 A PARTİ PROGRAM savunmaktadır. Bakanlık, hizmet sunan bir yapı olmaktan çıkmalı ve standartları belirleyen, düzenleyen ve denetleyen bir kurum haline gelmelidir. Sağlık hizmetleri ise kamu ve özel sektör iş birliği ile daha esnek, etkin ve erişilebilir bir şekilde halka sunulmalıdır. Bu reform, sağlık sistemimizin sürdürülebilirliğini, maliyet verimliliğini ve vatandaşların ihtiyaçlarına daha hızlı yanıt veren bir yapıya dönüşmesini sağlayacaktır. Sağlık Bakanlığı’nın Rolünün Yeniden Tanımlanmasının Zorunluluğu: Sağlık Bakanlığı’nın rolünün yeniden tanımlanması, Türkiye’nin sağlık sisteminin gelecekte daha güçlü ve sürdürülebilir olması için zorunlu bir adımdır. Bu değişim, sağlık hizmetlerinin kalitesini artıracak, maliyetleri düşürecek ve daha etkin bir sağlık sistemine geçişi sağlayacaktır. 8. İleri Türkiye İçin Sağlık Vizyonumuz Verimliliği Artıran, Ölçülebilir Bir Sağlık Sistemi: Sağlık hizmetlerinin verimliliğini artıracak, sonuçları değerlendirilebilen ve ölçülebilen bir sistem kuracağız. Bu sistem, sürdürülebilirlik ilkesine dayalı olacak ve halkımızın ihtiyaçlarına hızla cevap verecek şekilde tasarlanacaktır. Ortak akıl ile şekillendirilen bu sistem, vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerine en etkin şekilde ulaşmasını sağlayacaktır. Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin Öncelenmesi: Sağlık sistemimiz, hastalıkları önlemeyi ve koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen, tedavi edici ve rehabilitasyon hizmetlerini içeren kapsamlı bir yapıya kavuşacak. Bu bütüncül yaklaşımla, vatandaşlarımızın sağlığını en üst seviyeye çıkararak, sağlıklı bir toplum yaratmayı hedefliyoruz. Dijitalleşme ile Sağlık Hizmetlerine Bilinçli Erişim: Vatandaşlarımızın sağlık verilerini modern teknolojilerle takip ederek, bireylerin sağlık durumlarını sahiplenmeleri ve sağlık sistemine aktif katılımları sağlanacaktır. Dijitalleşme ile vatandaşlarımız sağlık hizmetlerine daha bilinçli bir şekilde erişim sağlayacak ve sağlık kararlarını daha etkili alabileceklerdir. Çevre Sağlığı ile Sağlık Hizmetlerinin Entegrasyonu: Çevre sağlığıyla ilgili tüm paydaşlarla iş birliği içinde çalışarak, halkımıza temiz hava, temiz su ve sağlıklı bir çevre sunacağız. Çevresel faktörlerin sağlık üzerindeki etkilerini azaltmak için gerekli tüm önlemleri alacak, sağlığın korunması için çevreyle uyumlu politikalar üreteceğiz. Sağlıklı Yaşam Koşullarının İyileştirilmesi: Toplum sağlığı için herkesin temiz suya, güvenilir gıdaya ve doğru beslenme alışkanlıklarına erişimini sağlayacağız. Fiziksel aktiviteyi teşvik eden politikalarla vatandaşlarımızın sağlıklı yaşam koşullarını iyileştirmeyi hedefliyoruz. Dünya Standartlarında Hekim Yetiştirme: İleri Türkiye hedefi doğrultusunda, dünya standartlarında örnek gösterilecek hekimler yetiştiren bir tıp eğitimi sistemi kuracağız. Hekimlerimiz, bilgi ve donanımlarıyla sadece ülkemizin değil, dünyanın sağlık sorunlarına çözüm sunacak yetkinliğe sahip olacak. Sağlık Çalışanları İçin Huzurlu Çalışma Ortamı: Sağlık çalışanlarımızın memnuniyetini esas alarak, huzurlu bir çalışma ortamı yaratacağız. Ortak akıl ile çalışan memnuniyetini artırarak, vatandaşlarımıza kaliteli ve sürdürülebilir sağlık hizmetleri sunmayı amaçlıyoruz. Değer Katan Bir Çalışma Kültürü: Sağlık çalışanlarımızın emeğine kıymet veren, aynı zamanda onların değer katmasına olanak sağlayan bir çalışma kültürü oluşturacağız. Bu yaklaşım, sağlık hizmetlerinin kalitesini ve verimliliğini artıracak, hizmet sunumunda yüksek standartlara ulaşılmasını sağlayacaktır. Yerli Sağlık Teknolojilerinin Geliştirilmesi: Yerli sağlık teknolojilerini geliştirerek, dışa bağımlılığı azaltacak adımlar atacağız. Bu sayede, sağlık teknolojisi alanında ülkemizi bağımsız ve rekabetçi hale getirecek politikaları hayata geçireceğiz. Katma Değerli Sağlık Ürünleri ile Ekonomik Büyüme: Sağlık alanında katma değeri yüksek ürünler üreterek, hem ekonomik büyümeye katkı sağlayacak hem de sağlık sektöründe uluslararası alanda rekabet gücümüzü artıracağız. Bu, sadece sağlık sistemimizi güçlendirmekle kalmayacak, ülkemizi bu alanda dünya çapında lider bir konuma taşıyacaktır. Vatandaşların Sağlık Bilincini Artırmak: Vatandaşlarımızın sağlık konusunda bilinçli kararlar almasını sağlayacak bir sistem kuracağız. Doğru bilgilendirilen ve yönlendirilen vatandaşlarımız, sağlık hizmetlerinden en verimli şekilde faydalanacak, böylece sağlık sistemine güven artacaktır. Vergilerin En Verimli Şekilde Kullanılması: Ortak akılla, vatandaşlarımızın vergilerinin en verimli yatırımlara yönlendirilmesini sağlayacağız. Sağlık sistemimizin kaynaklarını etkin kullanarak, toplumun her A PARTİ PROGRAM 71 kesimine eşit ve kaliteli hizmet sunulmasını garanti altına alacağız. Acil Durum ve Afetlere Hazır Sağlık Altyapısı: Acil durum ve afet yönetiminde her zaman hazır olacak bir sağlık altyapısı kuracağız. Kriz anlarında hızlı ve etkin müdahale sağlayarak, vatandaşlarımızın güvenliğini ve sağlığını koruyacağız. Sağlık Çalışanlarının Memnuniyeti ile Hasta Memnuniyeti: Sağlık çalışanlarımızın huzur içinde çalışmasını sağlayarak, hastalarımızın memnuniyetini en üst düzeye çıkaracağız. Sağlık sistemimizin temel ilkesi, çalışan memnuniyetinin hasta memnuniyetine yansıması olacaktır. İnsan Onuruna Saygılı Sağlık Hizmeti: Her vatandaşımızın değer gördüğü, her sağlık çalışanının değer verdiği bir sağlık hizmeti anlayışını hayata geçireceğiz. İnsan onuruna saygı temelinde, kaliteli ve kapsayıcı bir sağlık hizmeti sunacağız. Hızlı ve Etkin Sağlık Hizmetleri Sunan Bir Yapı: Sağlık sistemimiz, her türlü acil ve afet durumunda hızlıca harekete geçebilecek bir yapıda olacak. Bu sayede, ülkemizin her koşulda halkının yanında olmasını sağlayacağız. Sağlıkta Eşitlik ve Herkese Erişilebilir Hizmet: Ülkemizin hiçbir vatandaşını, sağlık hizmetlerinden mahrum bırakmayacağız. Her bireyi sağlık sisteminin güvencesi altında alacak, toplumda sağlık eşitliği sağlayacağız. Verimli ve Sürdürülebilir Sağlık Hizmetleri: Sağlık hizmetlerinde verimliliği esas alarak, ortak akılla kaynaklarımızı en iyi şekilde kullanacak ve vatandaşlarımıza en kaliteli hizmeti sunacağız. Sağlık sistemimizin verimli ve sürdürülebilir olması, halkımızın sağlığını güvence altına alacaktır. Yerli Üretim ve İnovasyon ile Dışa Bağımlılığın Azaltılması: Sağlık teknolojisinde yerli üretimi ve inovasyonu destekleyerek, sağlıkta dışa bağımlılığı azaltacağız. Bu alanda Türkiye’yi sağlık teknolojisi üreten ve geliştiren bir ülke haline getireceğiz. Hekimlerin Eğitim ve Yetkinliğinin Artırılması: Sağlık sistemimizin en önemli gücü olan hekimlerimizi, yeterli bilgi ve donanıma sahip, kendine güvenen bireyler olarak yetiştirecek bir tıp eğitimi sistemini hayata geçireceğiz. Hekimlerimiz, ülkemizin sağlık hedeflerine ulaşmasında en önemli rolü oynayacaktır. 72 A PARTİ PROGRAM 14. GENÇLK VE KADIN VZYONU: GELECEĞ BRLKTE İNŞA EDECEĞZ 1. Genç İstihdamı ve Eğitim Fırsatları Gençlerimizin gelecekteki başarısı, onları bugün nasıl desteklediğimizle doğrudan ilişkilidir. Partimiz, gençlerin iş gücüne etkin katılımını sağlamak ve eğitim fırsatlarını genişletmek amacıyla bir dizi stratejik projeyi hayata geçirmeye kararlıdır. Özellikle mesleki eğitim, staj ve burs programları gibi fırsatlarla gençlerin hem teorik bilgiye hem de pratik becerilere erişimini artıracağız. Ulusal Genç İstihdamı Geliştirme Programı: Bu program ile üniversite ve meslek okullarından mezun gençlere yönelik işbaşı eğitim programları, yerel ve uluslararası staj fırsatları sunulacak. Ayrıca girişimcilik ekosistemine dahil olmak isteyen gençler için özel fon ve teşvik paketleri devreye alınacak. Girişimci gençlerimizin teknolojik yenilikler yapabilmeleri için destekleyici eğitim ve mentorluk hizmetleri sunacağız. “Her Gence Bir Mentor” Eğitim Programı: Bu proje ile öğrenciler ve genç girişimciler, iş dünyasında deneyimli profesyonellerle eşleştirilecek ve böylece kariyer gelişimleri boyunca desteklenmeleri sağlanacak. Teknoloji, finans, sağlık gibi stratejik alanlarda yetenek havuzlarını güçlendireceğiz. 2. Kadınların İş Gücüne Katılımı ve Hakları Kadınların iş dünyasındaki rolü, ülkemizin ekonomik ve sosyal kalkınması için vazgeçilmezdir. Partimiz, kadınların iş gücüne katılımını artırarak, onları güçlendirecek bir dizi politika ve projeyi hayata geçirecektir. Cinsiyet eşitliği, iş yerinde adil ücret ve kadına yönelik şiddetle mücadele politikalarımız, kadınlarımızın hak ettikleri saygı ve değeri görmelerini sağlayacaktır. Kadın Girişimciliğini Destekleme Fonu: Bu proje kapsamında, kadın girişimcilerin iş kurmalarını ve işlerini büyütmelerini destekleyecek düşük faizli/faizsiz krediler, hibe programları ve ücretsiz eğitim programları oluşturulacaktır. Kadınların özellikle teknoloji, dijital pazarlama, tarım teknolojileri gibi alanlarda girişimci olmaları teşvik edilecek, onları küresel pazarlarda da rekabetçi kılacak stratejiler geliştirilecektir. 3. Genç Girişimcilik ve Teknoloji Teknoloji, geleceğin dünyasını şekillendirirken, gençlerimizin bu alandaki yenilikçi fikirleri desteklenmelidir. Partimiz, gençlerin teknoloji ve girişimcilik ekosistemine dahil olmalarını kolaylaştıracak projeler geliştirecektir. Özellikle yapay zeka, blockchain ve yenilenebilir enerji gibi alanlarda gençlerin proje bazlı desteklenmesi, ülkemizin küresel rekabet gücünü artıracaktır. Dijital Genç Girişimcilik Akademisi: Bu proje ile gençler, yazılım geliştirme, yapay zeka, büyük veri ve dijital pazarlama gibi alanlarda eğitim alacak, mentorluk hizmetlerinden faydalanacak ve girişimcilik projeleri için fon desteği alabileceklerdir. Bu akademi, gençlerimize küresel çapta başarılı olabilecek girişimler kurmaları için gerekli altyapıyı sağlayacaktır. Genç Teknoloji Girişimcileri İçin Yenilikçi Kuluçka Merkezi: Yenilikçi teknoloji girişimcilerini desteklemek amacıyla, ülke genelinde teknoloji kuluçka merkezleri kurulacaktır. Bu merkezlerde gençler, projelerini geliştirebilecek, devlet desteği ve özel sektörden mentorluk hizmetleri alarak işlerini büyütebilecektir. Teknoloji ve inovasyon odaklı girişimcilerin önünü açarak, Türkiye’nin dijital dönüşüm sürecinde gençlerin aktif rol oynamalarını sağlayacağız. 4. Kadınların İş Hayatındaki Yeri ve Güçlenmesi Kadınların iş gücüne katılımı, ekonomik büyümenin temel taşlarından biridir. Kadınlarımızın iş hayatındaki yerini güçlendirmek için geniş kapsamlı reformlar gerçekleştireceğiz. İş yerinde kadına yönelik her türlü ayrımcılığı önlemek ve kadın çalışanların haklarını korumak öncelikli hedeflerimizden biridir. Ayrıca kadına yönelik şiddetle mücadelede etkili politikalar geliştirilecek ve bu konudaki hukuki yaptırımlar daha caydırıcı hale getirilecektir. Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele için Acil Eylem Planı: Bu proje kapsamında, kadına yönelik şiddeti önlemek için daha güçlü yasal düzenlemeler yapılacak, şiddet mağduru kadınlara yönelik psikolojik, hukuki ve ekonomik destek hizmetleri genişletilecektir. Kadın sığınma evleri sayısı artırılacak ve her şehirde acil yardım merkezleri kurulacaktır. Kadın Teknoloji Liderleri Geliştirme Programı: Bu proje ile kadınların teknoloji sektöründeki varlığı A PARTİ PROGRAM 73 artırılacak, kadınlara yönelik teknoloji eğitimleri ve liderlik programları hayata geçirilecektir. Kadın teknoloji girişimcilerine özel fonlar ve hibe programları ile kadınlarımızın teknoloji ekosistemine daha güçlü bir şekilde katılmaları sağlanacaktır. 74 A PARTİ PROGRAM 15. EMEKL VE İŞÇ HAKLARI VZYONU: GÜVENCEL BR YAŞAM, ONURLU BR GELECEK 1. Emekli Maaşlarının İyileştirilmesi Partimiz, emeklilerin yaşam standartlarını iyileştirmeyi temel öncelik olarak görmektedir. Mevcut ekonomik koşullar, emekli maaşlarının yetersiz kaldığını açıkça göstermektedir. Bu bağlamda, asgari emekli maaşı, insanca yaşam koşullarını karşılayacak bir seviyeye çıkarılacaktır. Enflasyon karşısında maaşların erimesini önlemek için maaş artışları düzenli ve sürdürülebilir şekilde yapılacaktır “Refah İndeksi Tabanlı Emekli Maaşı Artış Programı”: Bu proje ile emekli maaşları, enflasyon ve ekonomik büyüme oranlarına bağlı olarak düzenli şekilde artırılacak. Ayrıca, her yıl bağımsız bir “Refah İndeksi” hesaplanarak, emeklilerin yaşam kalitesini artıracak maaş iyileştirmeleri hayata geçirilecektir. Bu sayede, maaşlar ekonomik gerçeklere uygun olarak yükseltilirken, emeklilerin alım gücü korunacaktır. 2. Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Reformu Mevcut sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla emeklilik fonlarını güçlendirecek reformlar yapılacaktır. İşçi ve işveren primlerinin doğru yönetilmesi, bu fonların gelecekteki yükümlülükleri karşılaması için önemlidir. “Ulusal Emeklilik Fonları Güçlendirme Stratejisi”: Bu strateji kapsamında emeklilik fonları, yalnızca kısa vadeli ihtiyaçlar için kullanılmayacak, uzun vadeli büyümeyi sağlayacak stratejik yatırımlara yönlendirilecektir. Ayrıca, yeni nesil emeklilik sistemleri geliştirilecek, bireysel emeklilik fonları teşvik edilecektir. Bireysel emeklilikte devlet katkısı artırılarak, emeklilik birikimlerinin verimli şekilde değerlendirilmesi sağlanacaktır. 3. Emeklilere Yönelik Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi Emeklilerin sağlık hizmetlerine erişimi kolaylaştırılacak ve bu hizmetlerin kalitesi yükseltilecektir. Devlet hastanelerindeki yoğunluğun azaltılması ve özel sağlık hizmetlerine erişimin artırılması hedeflenmektedir. “Emekliye Öncelikli Sağlık Hizmetleri Programı”: Bu programla, emeklilere yönelik sağlık hizmetlerinde öncelik tanınacak, bekleme süreleri azaltılacak ve emeklilerin özel sağlık kuruluşlarından uygun koşullarla faydalanması sağlanacaktır. Ayrıca, emekli vatandaşlar için özel sağlık sigorta paketleri oluşturulacak, devlet tarafından desteklenen bu paketlerle kapsamlı sağlık hizmetlerine erişim sağlanacaktır. 4. Yaşlı Bakım ve Destek Hizmetleri Yaşlılık döneminde refah ve bakım, sosyal devlet anlayışının bir gereğidir. Emeklilerimizin yaşam kalitesini artırmak için kapsamlı bakım hizmetleri geliştirilecek, yerel yönetimlerle iş birliği içinde sosyal destek programları hayata geçirilecektir. “Emekliye Destek ve Yaşam Kalitesini Artırma Projesi”: Bu projeyle, emeklilerin günlük yaşamlarını kolaylaştıracak bakım hizmetleri sunulacak, evde bakım destekleri genişletilecek. Ayrıca, yaşlı bakım merkezlerinin sayısı artırılarak, emeklilerin huzurlu ve güvenli bir yaşam sürdürebilecekleri yerlerde hizmet almaları sağlanacaktır. Belediyelerle ortak geliştirilen bu programda, yerel hizmetler ve sosyal yardımlar daha erişilebilir hale gelecektir. 5. Emeklilerin Sosyal Hayata Katılımı ve İkinci Bahar Emekli olduktan sonra da aktif ve üretken kalmak isteyenler için “İkinci Bahar” adı altında bir dizi sosyal katılım projeleri geliştirilecektir. Emeklilerimizin birikimlerini ve tecrübelerini topluma aktaracakları projeler ile sosyal hayatta daha aktif yer almaları sağlanacaktır. “İkinci Bahar Girişimcilik ve Danışmanlık Programı”: Bu programla, emekliler gönüllü olarak genç girişimcilere danışmanlık yapabilecek, deneyimlerini aktarma fırsatı bulacaktır. Emekliler için hobi atölyeleri, sosyal etkinlikler ve toplumsal projelere katılım teşvik edilecektir. Bu sayede, emeklilik dönemindeki bireylerin hem sosyal hayatta daha fazla yer alması hem de üretken kalmaları sağlanacaktır. 6. Dijitalleşme ve Emeklilere Yönelik Hizmetler Emeklilere yönelik sosyal güvenlik hizmetlerinin dijitalleşmesiyle bürokratik süreçlerin hızlanması sağlanacak, hizmetlere daha kolay erişim imkânı sunulacaktır. Emeklilik haklarının takibi, maaş güncellemeleri ve sağlık hizmetlerine başvuru gibi süreçler dijital ortamda hızlandırılacaktır. A PARTİ PROGRAM 75 “Emekli Dijital Hizmet Merkezi”: Bu dijital platform sayesinde emekliler, maaş bilgilerine erişim, sağlık hizmetlerine başvuru ve sosyal haklarla ilgili tüm bilgilere kolayca ulaşabilecek. Teknolojik destekle hizmetlerin hızlandırılması ve emeklilerin mağduriyet yaşamaması amaçlanmaktadır. Ayrıca, bu platform üzerinden emeklilere özel danışmanlık ve rehberlik hizmetleri sunulacaktır. Partimizin emekliler için sunduğu vizyon, sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi inşa etmek, emeklilerin refahını ve sağlık hizmetlerine erişimini artırmak üzerine kuruludur. Bu projelerle, emeklilerimizin yaşam standartlarını yükselterek, onlara hak ettikleri saygı ve güveni sağlamayı hedefliyoruz. 7. Adil Çalışma Koşulları ve Asgari Ücret Partimiz, işçilerin çalışma koşullarını iyileştirmek ve adil bir yaşam standardı sağlamak için asgari ücretin enflasyon karşısında erimemesini garanti altına alacak bir düzenlemeyi hayata geçirecektir. Bu kapsamda, asgari ücretin düzenli olarak artırılması ve çalışanların geçim koşullarının gözetilmesi temel önceliklerimiz arasındadır. Ayrıca, esnek çalışma saatleri, iş güvencesi ve sosyal haklar gibi işçi refahını artıracak düzenlemeler yapılacaktır. İşverenlerin çalışanlarına sunduğu sosyal hakların genişletilmesi ve iş gücünün niteliğinin artırılmasına yönelik teşvikler sağlanacaktır. 8. Proje Bazlı İstihdam Teşvikleri Partimiz, özellikle genç ve kadın iş gücünün iş hayatına kazandırılması için sektörel bazlı proje ve teşvik programları başlatacaktır. Bu kapsamda, sanayi ve tarım sektörlerinde istihdam yaratacak projelere öncelik verilecek, gençlere yönelik beceri geliştirme programları ve teknik eğitimler sağlanacaktır. Ayrıca, yerel üretimin artırılması için KOBİ’lere yönelik vergi teşvikleri ve düşük faizli kredi imkanları sunulacaktır. 9. İş Sağlığı ve Güvenliği Reformu Partimiz, iş sağlığı ve güvenliği standartlarını en üst seviyeye taşımayı hedeflemektedir. İş kazalarını en aza indirmek amacıyla iş yerlerinde zorunlu güvenlik tedbirleri artırılacak ve işçi sağlığını korumaya yönelik kapsamlı bir denetim mekanizması kurulacaktır. Her sektörde, iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının istihdamını zorunlu hale getirerek iş yerlerindeki güvenlik önlemlerinin sürekli olarak izlenmesini sağlayacağız. Özellikle ağır sanayi ve inşaat gibi yüksek riskli sektörlerde daha sıkı denetimler yapılacak ve iş kazalarının sorumlularına yönelik caydırıcı cezalar uygulanacaktır. 10. Sendikal Haklar ve Özgürlükler Sendikalar, işçi haklarının korunmasında kilit rol oynamaktadır. Bu nedenle, sendikal özgürlükleri genişletmeyi ve işçi sendikalarının bağımsız hareket edebilmesini garanti altına almayı hedefliyoruz. İşçilerin sendikalara üye olmaları önündeki yasal ve fiili engelleri kaldırarak, sendikal örgütlenmeyi teşvik edeceğiz. Ayrıca, toplu iş sözleşmesi süreçlerinde işçilerin daha güçlü bir temsil mekanizmasına sahip olmalarını sağlayacağız. Sendikalarla işverenler arasında daha etkin bir diyalog ortamı oluşturacak yeni bir işçi-işveren ilişkisi modeli geliştireceğiz. 11. İleri Teknoloji ve Dijitalleşme Partimiz, dijital dönüşüm ve ileri teknoloji alanlarına yapılacak yatırımlarla iş gücümüzün nitelikli hale gelmesini hedeflemektedir. Dijital ekonomiye geçiş sürecinde, işçilerin dijital becerilerini artıracak eğitim programları başlatılacak ve yeni iş kollarının ortaya çıkmasına yönelik teşvikler sağlanacaktır. E-ticaret, yapay zeka ve blockchain teknolojileri gibi alanlarda uzmanlaşma programları hayata geçirilerek, gençlerin bu sektörlere entegre edilmesi sağlanacaktır. 76 A PARTİ PROGRAM 16. KÜLTÜR, SANAT VE MEDYA VZYONU 1. Kültür ve Sanatın Desteklenmesi: Milli ve Evrensel Değerlerin Buluşması Partimiz, kültür ve sanatın toplumun tüm kesimlerine ulaşmasını sağlayacak güçlü politikalar geliştirmektedir. Kültürel zenginliklerimiz, toplumun kimliğini şekillendiren unsurlar olup, bunların korunması, geliştirilmesi ve geleceğe aktarılması için kapsamlı projeler başlatılacaktır. Sanatçılarımızın özgürce üretebileceği, eserlerini geniş kitlelere ulaştırabileceği bir ortam sağlanacak; sanatı destekleyen kurumsal yapılar oluşturulacaktır. “Yerel Kültür ve Sanat Kalkınma Planı: Bu projeyle, yerel kültürel miraslarımıza sahip çıkarak her ilde Kültür ve Sanat Merkezleri oluşturacağız. Bu merkezler, yerel sanatçılara hem sergi ve performans alanları sunacak hem de yerel kültürel etkinliklerin düzenlenmesine olanak tanıyacaktır. Her bölgede Kültürel Koruma ve Geliştirme Fonları kurulacak ve bu fonlarla kültürel projelere mali destek sağlanacaktır. Amacımız, Türkiye’nin dört bir yanındaki kültürel zenginlikleri korumak, bu zenginlikleri toplumun her kesimiyle buluşturmaktır. “Sanatçı Destek Programı ve Sosyal Güvence”: Sanatçılarımızın ekonomik olarak güvende olmaları, sanatsal üretkenliklerini artıracaktır. Partimiz, sanatçılara yönelik Sosyal Güvence Reformu ile onların sosyal haklarını genişletecek, emeklilik ve sağlık sigortası gibi hakları güçlendirecektir. Ayrıca, genç sanatçılara ve yeni yeteneklere yönelik Sanatçı Geliştirme Fonları oluşturularak sanat eğitimi ve projelerine maddi destek sağlanacaktır. Bu sayede genç yetenekler, sanat dünyasında kendilerine daha kolay yer bulacaktır. 2. Kültürel Diplomasi ve Uluslararası Tanıtım: Türkiye’yi Dünya ile Buluşturmak Kültürel diplomasi, Türkiye’nin uluslararası arenadaki yerini güçlendirecek stratejik bir alan olarak ele alınmaktadır. “Kültürel Diplomasi ve Tanıtım Programı” ile Türk kültürü dünya genelinde daha güçlü bir şekilde tanıtılacak, uluslararası festivallere katılım artırılacaktır. UNESCO iş birliği ile Dünya Kültürel Mirası listesine daha fazla Türk eseri eklemek için çalışmalar yürütülecek ve bu eserler dünya çapında tanıtılacaktır. “Kültürel Miras Dijitalleşme Programı”: Türkiye’nin zengin kültürel mirası dijital platformlara taşınarak daha geniş kitlelere ulaştırılacaktır. Müze ve arkeolojik alanlar sanal turlarla tüm dünyaya açılacak, dijital medya üzerinden uluslararası tanıtım kampanyaları yürütülecektir. Ayrıca, Türk kültürüne dair dijital içerikler üretilecek ve bu içerikler global platformlarda yer bulacaktır. 3. Bağımsız Medya ve Basın Özgürlüğü: Demokrasinin Güvencesi Basın ve medya, demokrasinin temel taşlarıdır. Partimiz, bağımsız medya kuruluşlarını destekleyecek ve basın özgürlüğünü koruyacak kararlı adımlar atacaktır. “Medya Özgürlüğünü Güçlendirme Yasası” ile basının siyasal baskılardan ve sansürden korunmasını sağlayacak yasal güvence getirilecektir. Medya çalışanlarının özgürce ve bağımsız bir şekilde çalışmalarını sürdürmeleri için Gazeteci Güvence Fonu oluşturulacak, bağımsız gazetecilerin ekonomik zorluklar nedeniyle çalışmalarını bırakmalarının önüne geçilecektir. “Bağımsız Medya Geliştirme Fonu”: Bu fon, bağımsız medya kuruluşlarının finansal olarak desteklenmesini amaçlayacaktır. Böylece medyanın tekelleşmesi engellenecek, küçük ve bağımsız medya organlarının faaliyetlerini sürdürebilmeleri sağlanacaktır. Özgür ve tarafsız medya, toplumun demokratik bilgi edinme hakkını koruyacaktır. Ayrıca, medya kuruluşlarının dijitalleşme süreçleri hızlandırılarak modern medya altyapısına geçmeleri desteklenecektir. 4. Dijital Medya ve Yeni Nesil Yayıncılık: Geleceğin Medyası Dijital medya ve yeni nesil yayıncılık, günümüzde medya dünyasında hızla yükselen bir alan haline gelmiştir. Partimiz, bu dönüşümü destekleyecek ve dijital medyanın gelişmesi için teşvikler sağlayacaktır. Dijital içerik üreticileri için Dijital Medya Teşvik Programları oluşturulacak, dijital platformlarda yayın yapan medya kuruluşları ve girişimciler devlet desteği alacaktır. “Yeni Nesil Medya Eğitim ve Girişimcilik Programı”: Dijital medyada kariyer yapmak isteyen gençlere yönelik eğitim ve mentorluk programları başlatılacaktır. Bu programlar, genç gazetecilerin ve dijital içerik üreticilerinin sektöre girmesini kolaylaştıracak, medya sektöründe yeni iş fırsatları yaratacaktır. Dijital medya A PARTİ PROGRAM 77 girişimcilerine düşük faizli kredi ve hibe programları sunularak, yenilikçi dijital projeler teşvik edilecektir. 5. Kültür ve Sanat Eğitimi: Geleceğin Sanatçılarını Yetiştirmek Partimiz, gençlere yönelik sanat ve kültür eğitimini güçlendirecek projeler geliştirecektir. Kültür ve Sanat Okulları Projesi ile her bölgede yetenekli gençlerin eğitim alabileceği sanat okulları açılacaktır. Bu okullar, tiyatro, müzik, resim ve edebiyat gibi alanlarda uzmanlaşmış genç yeteneklerin yetişmesini sağlayacaktır. Ayrıca, Sanat Eğitimi Burs Programı ile yetenekli gençler desteklenecek, yurt içi ve yurt dışında eğitim alabilmelerine olanak sağlanacaktır. “Okul Tabanlı Sanat ve Kültür Programı”: Eğitim sistemine dahil edilecek bu program ile öğrenciler daha erken yaşlarda kültür ve sanatla tanışacak. Her okulda sanat atölyeleri kurulacak, öğrencilere tiyatro, müzik, resim ve edebiyat gibi alanlarda eğitim fırsatları sunulacaktır. Bu programla gençlerimizin sanatsal becerileri erken yaşta geliştirilerek, topluma sanatı ve kültürü benimsemiş bireyler kazandırılacaktır. 6. Kültür ve Sanatta Kadın ve Genç Katılımı: Eşitlikçi Bir Yaklaşım Partimiz, sanat ve kültür alanında kadınların ve gençlerin daha fazla yer almasını sağlayacak politikalar geliştirecektir. Kadın sanatçıların projelerine fon sağlanarak Kadın Sanatçılar Destek Fonu oluşturulacak. Bu fon, kadınların sanat dünyasında daha güçlü bir şekilde var olmasını destekleyecektir. Aynı şekilde, genç yetenekler için Genç Sanatçı Gelişim Programı başlatılarak gençlerin sanat kariyerine başlaması kolaylaştırılacaktır. Partimizin kültür, sanat ve medya alanındaki vizyonu, toplumsal kalkınmayı sanatla, kültürle ve özgür medyayla birleştiren bir yaklaşıma dayanmaktadır. Bu vizyon, kültürel mirasımızı korurken, yenilikçi ve çağdaş sanatla geleceği inşa eden bir Türkiye yaratmayı amaçlamaktadır. Medya ve sanatı, toplumun her kesiminin erişimine açarak, özgür, yaratıcı ve güçlü bir Türkiye’yi birlikte inşa edeceğiz. 78 A PARTİ PROGRAM 17. DN VE TOPLUMSAL DÜZEN 1. Din ve Laiklik Dengesi Partimizin temel kabulü, laiklik ilkesini daha özgürlükçü bir temelde tutarak din özgürlüğünü güçlendirmek ve bu dengeyi, toplumsal huzur ve barış içinde geliştirmek üzerine kuruludur. 2. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Hizmetleri Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB), Türkiye’nin kendi dini ve tarihsel yapısına uygun önemli rol oynayan bir kurumudur. DİB, daha tarafsız ve adil bir dini hizmet sunma amacıyla yeniden yapılandırılacaktır. Bu düzenlemeler çerçevesinde Diyanet’in toplumun manevi ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilmesi için çalışmalar yapılacak ve Diyanet’in hizmetleri etkin hale getirilecektir.. Din görevlilerinin toplumsal barışa katkı sağlayacak eğitimlerden geçmesi sağlanarak, görev yaptıkları bölgelerde sosyal uyumun sağlanmasına katkıda bulunmaları teşvik edilecektir. 3. Din Eğitiminde Yenilikler Din eğitimi, toplumun dini ve manevi değerlerini koruyarak, bireylerin dini bilgiye erişimini sağlamak açısından önemlidir. İmam Hatip liseleri ve dini eğitim veren diğer kurumlar, modern eğitim standartlarıyla uyumlu ve ihtiyaç odaklı hale getirilecek ve bu kurumların eğitim kalitesi artırılacaktır. Müfredatlar güncellenerek, din eğitimine yönelik çağdaş, bilimsel ve özgürlükçü yaklaşımlar benimsenerek gençlerin güncel dünyanın sorunlarına çözüm üretebilecek donanım kazanmaları sağlanacaktır. Üniversitelerdeki İlahiyat fakültelerinin sayısı, ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda gözden geçirilecek ve bu fakülteler daha nitelikli akademik kadrolarla güçlendirilecektir. Bu bağlamda, dünya çapında rekabet edebilecek seviyede din adamları yetiştirilmesi amaçlanacaktır. 4. Toplumsal Düzen Partimiz, farklı inanç gruplarının bir arada yaşaması için toplumsal uzlaşıyı esas almaktadır. Toplumda dini farklılıkların çatışma ve kutuplaşma aracı olarak kullanılmasına izin vermeyeceğiz. Farklı inanç ve kültürlerin birbirlerine karşı saygı gösterdiği bir toplumsal yapı oluşturmak için eğitim ve bilinçlendirme projeleri başlatılacaktır. 5. Manevi Değerlerin Korunması Toplumun kültürel ve manevi değerlerinin korunması, toplumsal birlikteliği ve dayanışmayı güçlendiren unsurlardan biridir. Bu bağlamda, geleneksel dini ve kültürel değerlerin, modern dünya ile uyumlu bir şekilde yaşatılması için projeler geliştirilecektir. Dini bayramlar, gelenekler ve kültürel etkinlikler desteklenecek, bu etkinliklerin toplumsal uyum ve birleştirici etkisi artırılacaktır. Bunun yanında, dini pratiklerin bireysel bir özgürlük olarak yaşanması teşvik edilecektir. Devlet, bireylerin inançlarını özgürce ifade etmelerini ve yaşamalarını güvence altına alacak düzenlemeler yapacaktır. Devletin bu alandaki rolü, dini özgürlüklerin güvence altına alınması ve dini değerlerin toplumdaki yeri ile ilgili tartışmalarda tarafsız bir tutum sergilemek olacaktır. A PARTİ PROGRAM 79 18. YURTDIŞI TÜRKLER POLTKALARIMIZ 1. Yurtdışındaki Türk Vatandaşlarının Haklarının Korunması Türkiye olarak, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın sosyal, ekonomik ve siyasi haklarını en üst düzeyde korumak, onların yaşadıkları ülkelerde daha güçlü bir diaspora oluşturmalarını desteklemek, ana politikalarımızdan biri olacaktır. Konsolosluk hizmetlerinin güçlendirilmesi ve bu vatandaşlarımızın anavatan ile olan bağlarının korunması için yeni projeler hayata geçirilecektir. Konsolosluklarımızın hizmet kapasitelerini artırarak, eğitim, sağlık, vatandaşlık işlemleri ve hukuki sorunlarda destek sağlamak amacıyla teknolojik altyapı yatırımları yapılacaktır. Her bir vatandaşımızın Türkiye Cumhuriyeti’nin güvencesi altında olduğunu hissettirmek adına daha hızlı ve etkili konsolosluk hizmetleri sağlanacaktır. Bu hizmetler, özellikle kimlik ve pasaport işlemlerinde yaşanan bürokratik engelleri ortadan kaldırarak modernize edilecektir. Konsolosluklarda oluşturulacak hızlı işlem merkezleri sayesinde vatandaşlarımızın işlemleri hızlandırılacak ve gereksiz zaman kayıpları ortadan kaldırılacaktır. Ayrıca, yurtdışında hukuki sorunlar yaşayan vatandaşlarımızın haklarını korumak için hukuki danışmanlık birimleri devreye alınacaktır. 2. Türk Kültürünün Tanıtılması ve Korunması Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarına yönelik kültürel etkinliklerin sayısını artırarak Türk dilini, kültürünü ve kimliğini koruma yönünde önemli adımlar atılacaktır. Kültür merkezleri ve Maarif Türk okulları vasıtasıyla, yurtdışındaki yeni nesillerin anadilleriyle ve kültürleriyle bağlarını korumaları için projeler geliştirilecektir. Yurtdışında kurulan Türk okullarına yapılan yatırımlar artırılacak, Türk dilini ve kültürünü tanıtmak amacıyla kültürel elçilikler oluşturulacaktır. Kültürel etkinliklerle, yurtdışında yaşayan Türklerin milli kimliklerini korumaları sağlanırken, aynı zamanda o ülkelerde Türk kültürünü tanıtmak için uluslararası kültürel diplomasi yürütülecektir. Bu bağlamda, Türk Dilini ve Kültürünü Koruma Vakıfları kurulacak, bu vakıflar aracılığıyla kültürel mirasımıza sahip çıkan projeler desteklenecektir. Yurtdışında yaşayan genç nesillerin Türk diline olan ilgisini artırmak amacıyla dil eğitimleri, yaz kampları ve burs programları düzenlenecektir. 3. Diaspora ile Ekonomik İşbirliği ve Yatırımlar Yurtdışında yaşayan Türk iş insanlarıyla daha güçlü ekonomik işbirlikleri kurulacak, Türkiye’ye yatırım yapmaları teşvik edilecektir. Yurtdışındaki Türk girişimciler için yatırım teşvikleri sağlanacak ve Türkiye’nin ekonomik büyümesine katkı sunmaları için stratejik projeler geliştirilecektir. Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın anavatanlarına döviz girişini artırmak amacıyla diaspora fonları oluşturulacak ve yurtdışındaki iş insanlarının Türkiye’de yatırım yapmalarını kolaylaştıracak düzenlemeler hayata geçirilecektir. Bu kapsamda, yurtdışındaki Türk girişimcilerin Türkiye’deki sanayi, teknoloji ve tarım projelerine katılımını artırmak için özel teşvik programları geliştirilecektir. Türkiye’deki yatırımlarını kolaylaştırmak adına, yurtdışında yaşayan Türkler için finansal danışmanlık merkezleri kurulacak ve bu vatandaşlarımızın yatırım süreçlerindeki bürokratik engelleri kaldırılacaktır. 4. Diaspora ile İşbirliği Geliştirme ve Sosyal Bağların Güçlendirilmesi Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın anavatanlarıyla olan sosyal ve ekonomik bağlarını güçlendirmek amacıyla Diaspora İşbirliği Ofisleri kurulacak. Bu ofisler, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’deki projelere katılımlarını artırmak ve onları topluma daha etkin bir şekilde entegre etmek amacıyla çeşitli sosyal sorumluluk projeleri düzenleyecektir. Diaspora ile Türkiye arasındaki bağların güçlendirilmesi için her yıl düzenlenecek Diaspora Buluşma Günleri ile yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız, Türkiye’deki sosyal, ekonomik ve kültürel gelişmelere dahil olacak ve anavatanlarına olan aidiyet duygularını pekiştireceklerdir. Türkiye’nin yurtdışındaki vatandaşlarıyla daha güçlü bir bağ kurması ve bu vatandaşlarımızın sosyal, kültürel ve ekonomik haklarını koruma misyonu, partimizin en önemli hedeflerinden biridir. Diasporadaki vatandaşlarımızla kurduğumuz bu güçlü işbirliği, Türkiye’nin hem ekonomik kalkınmasına hem de küresel gücüne büyük katkılar sunacaktır. 80 A PARTİ PROGRAM 19. MEDYA VE KAMU YAYINCILIĞI 1. Bağımsız ve Tarafsız Yayıncılık Kamu yayıncılığı, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkelerine sıkı sıkıya bağlı olmalıdır. Kamuya doğru, güvenilir ve tarafsız bilgi sağlamak amacıyla kamu yayıncılarının siyasi müdahalelerden bağımsız olarak çalışması büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda, TRT, Anadolu Ajansı ve RTÜK gibi kurumlar yeniden yapılandırılarak şeffaflık, hesap verebilirlik ve toplumsal çeşitliliği temsil etme esaslarına uygun şekilde hizmet vereceklerdir. Medya kuruluşlarının tarafsız habercilik yapabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılacak ve medya çalışanlarına etik eğitimler verilecektir. 2. Yaygın ve Erişilebilir Kamu Yayıncılığı Kamu yayıncılığının ülkenin her köşesinde erişilebilir olması gerekmektedir. Bu bağlamda kırsal bölgeler ve internet altyapısı yetersiz olan alanlarda erişim imkânları güçlendirilecek, herkesin kaliteli bilgiye ulaşabilmesi sağlanacaktır. Mobil cihazlar için geliştirilecek kullanıcı dostu uygulamalar ve yerel medya kuruluşlarına destekler bu süreci hızlandıracaktır. Ayrıca, kamu yayıncılığı yapan kurumların finansal şeffaflık ilkelerine bağlı olarak gelir ve giderleri kamuoyuyla paylaşılacaktır. 3. Dijital Yayıncılık ve İnteraktif Medya Günümüzde dijital medya, hızla yaygınlaşan bir platform olarak öne çıkmaktadır. Kamu yayıncılığı, dijital dönüşüme ayak uyduracak şekilde yeniden yapılandırılacaktır. Sosyal medya platformlarında daha aktif bir kamu yayıncılığı yapılacak, dijital içeriklerde çeşitlilik sağlanacaktır. Facebook, YouTube, Twitter gibi sosyal medya araçları üzerinden anlık haber paylaşımları, belgesel yayınları ve vatandaş katılımını artıracak interaktif içerikler sunulacaktır. Dijital okuryazarlık konusunda toplumun bilinçlenmesi için eğitim programları düzenlenecektir. 4. Kamu Yararına İçerik Üretimi Kamu yayıncılığının en önemli görevlerinden biri, kamu yararına hizmet eden içerikler üretmektir. Eğitim, kültür, sağlık, sosyal sorumluluk ve çevre bilinci gibi alanlarda içerikler artırılacak, bu programlar toplumun her kesimine ulaşacaktır. Özellikle çocuklar ve gençler için eğitici ve kültürel içerikler yaygınlaştırılacak, Türk kültürünün zenginliğini ve milli değerleri tanıtan programlar teşvik edilecektir. Aile içi şiddetle mücadele, çevre bilinci ve sosyal sorumluluk konularında kamu farkındalığını artıracak belgesel ve tartışma programlarına ağırlık verilecektir. 5. Çocuk ve Gençlik Yayıncılığı Çocuklar ve gençler için kamu yayıncılığında daha fazla içerik üretilecek ve bu içerikler eğitici, kültürel ve eğlendirici nitelikte olacaktır. Çocuklara yönelik programlarda Türkçenin doğru kullanımı, çevre bilinci, kültürel değerler ve tarihsel bilinç aşılanacaktır. Gençlere yönelik dijital platformlarda da içerikler geliştirilecek, eğitim ve kariyer gelişimini destekleyen programlar yaygınlaştırılacaktır. Özellikle teknolojiyle iç içe olan yeni nesillerin ihtiyaçlarına uygun içeriklerin üretilmesi, geleceğin bilinçli bireylerinin yetiştirilmesine katkı sağlayacaktır. 6. Uluslararası Yayıncılık ve Türkiye’nin İmajı Uluslararası kamu yayıncılığı, Türkiye’nin kültürel zenginliklerinin dünyaya tanıtılması açısından büyük önem taşımaktadır. TRT World ve benzeri platformların uluslararası arenada etkisini artırmak için yeni stratejiler geliştirilecektir. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarına yönelik programlar ve kültürel içerikler yaygınlaştırılacak, Türkiye’nin kültürel ve sanatsal etkinlikleri dünya genelinde tanıtılacaktır. Uluslararası iş birlikleri artırılarak, Türkiye’nin medya gücü global sahnede daha görünür hale getirilecektir. 7. Milli Değerlerin Korunması Kamu yayıncılığı, milli ve manevi değerlerin korunmasına yönelik önemli bir role sahiptir. Türk-İslam kültürünün sanat ve tarih unsurları TRT ve diğer medya kuruluşları aracılığıyla tanıtılacak, yerel kültürel etkinliklerin ve geleneklerin yaşatılması teşvik edilecektir. Bu kapsamda üretilen içeriklerin yurt dışında da izlenebilir hale gelmesi için dijital platformlar kullanılacak, Türkiye’nin zengin kültürel mirası dünya izleyicisine ulaştırılacaktır. Kültürel değerleri ve tarihsel olayları anlatan belgesel, dizi ve filmler ile Türkiye’nin dünya kültür sahnesindeki yeri güçlendirilecektir. A PARTİ PROGRAM 81 8. TRT ve Kamu Yayıncılığı Bağımsız Yayıncılık İlkesi: TRT, siyasi ve ticari müdahalelerden tamamen bağımsız bir kamu yayıncısı olarak yeniden yapılandırılacak. TRT, tarafsız ve objektif haberciliği esas alarak, sadece kamu yararına hizmet eden yayınlar yapacak. Siyasi etkiden arındırılmış bir yayın politikası ile toplumun tüm kesimlerine eşit ve dengeli bir biçimde ulaşacaktır. Dijital Dönüşüm ve Yeni Nesil Medya Stratejisi: TRT, dijital yayıncılık platformlarına tam entegrasyon sağlayacak şekilde dijital dönüşüm programını başlatacak. Özellikle sosyal medya, YouTube ve podcast gibi platformlarda daha aktif olacak, etkileşimli ve yenilikçi içeriklerle genç nesilleri hedef alacaktır. TRT, dijital platformlar üzerinden interaktif içerik üreterek, toplumla sürekli etkileşim halinde olacak. Toplumun Her Kesimine Erişim Projesi: TRT, Türkiye’nin her bölgesindeki vatandaşlara eşit ve hızlı erişim sağlamak amacıyla teknolojik altyapısını güçlendirecek. Özellikle kırsal bölgelerde ve internet altyapısının yetersiz olduğu alanlarda, alternatif yayıncılık yöntemleri geliştirilerek tüm vatandaşların TRT yayınlarına erişebilmesi sağlanacak. Çocuk ve Gençlik İçin TRT: TRT, çocuklar ve gençler için eğitici ve kültürel programların sayısını artırarak, milli ve kültürel değerleri genç nesillere aktarma misyonunu güçlendirecektir. “TRT Gençlik Platformu” kurularak, gençlere yönelik teknoloji, eğitim, kariyer gelişimi ve kültürel içerikler sunulacak. Kamu Yararına İçerik Üretim Merkezi: TRT, eğitim, sağlık, çevre ve sosyal sorumluluk alanlarında kamu yararına hizmet eden içeriklerin üretiminde öncü bir rol üstlenecektir. Bu bağlamda “TRT Kamu Yararına İçerik Üretim Merkezi” kurulacak ve toplumsal fayda sağlayacak içerikler sürekli olarak geniş kitlelere sunulacaktır. TRT’nin Uluslararası Etkinliği: TRT, Türkiye’nin kültürel zenginliklerini dünyaya tanıtma misyonunu üstlenecek ve uluslararası arenadaki etkisini artıracaktır. TRT World gibi platformlar üzerinden Türkiye’nin diplomatik gücüne ve kültürel değerlerine katkı sunacak projeler geliştirilecek, uluslararası iş birlikleri teşvik edilecektir. Bu sayede Türkiye’nin sesi küresel düzeyde daha güçlü duyulacaktır. Kapsayıcı ve Çoğulcu Yayıncılık: TRT, toplumun farklı kültürel ve sosyal kesimlerini yansıtan kapsayıcı ve çoğulcu yayın politikası geliştirecektir. Farklı inanç ve düşünce gruplarının sesini duyurabileceği özel programlar ve tartışma platformları oluşturulacak. Bu sayede TRT, toplumun her kesimine hitap eden bir yayıncı olacaktır. Etik Yayıncılık ve Şeffaf Yönetim: TRT, yayınlarında yüksek etik standartlara bağlı kalacak ve şeffaf bir yönetim yapısı geliştirecektir. TRT’nin bütçesi ve kaynak kullanımı kamuoyu ile paylaşılacak, şeffaflık ilkesi doğrultusunda hesap verebilir bir kurum haline getirilecektir.